Që prej shfaqjes së rasteve të para me Covid-19, qeveria shqiptare ndërmori masa drakoniane të kufizimit social, të cilat nuk ishin parë në vendet perëndimore. Tanimë që planifikohet një hapje graduale e jetës dhe ekonomisë, në Komisionin Parlamentar të Ligjeve u miratuan tri amendamente që ngrenë jo pak shqetësime për të drejtat e njeriut dhe demokracinë në vend.Propozimet u miratuan nga përfaqësuesit e mazhorancës, pa kaluar më parë në një proces shqyrtimi, e aq më tepër të diskutoheshin përmes një debati publik me ekspertë apo grupe interesi. Duke iu referuar veprave penale, dënohesh deri në 15 vjet burg nëse vërtetohet një virus ka dalë nga trupi i një shkelësi ligji për të infektuar një person tjetër duke i shkaktuar vdekjen. “Vrasje me atentat me virus”, ishte fillimisht një ide në mendjen e kryeministrit Edi Rama, ndërsa tani është kthyer në vepër penale
Dënimet më të lehta nisin që me rastin kur një person që ka Covid-19 del në rrugë, edhe nëse nuk është në dijeni që mbart virusin. 2 deri në 5 vjet burg do të dënohet personi që shkakton përhapjen e sëmundjes infektive. Dënimet rriten me 3 deri në 10 vjet burg, kur ai shkakton pasoja të rënda në shëndetin e një personi tjetër. Dhe kulmojnë me rastin kur ai i shkakton vdekjen një personi tjetër, që dënohet me 15 vjet burg.
Qeveria shqiptarë i konsideron këto masa si të domosdoshme në kuadër të hapjes graduale të qarkullimit të mjeteve dhe biznesve, megjithatë një debat i madh është hapur së fundmi në BE, ku zyrtarë të lartë po kritikojnë masat e lidërve autokratë.
Jo më larg se sot, Eamon Gilmore, Përfaqësuesi Special i Bashkimit Evropian për të Drejtat e Njeriut, i ka kushtuar pikërisht sot një koment çështjes së të drejtave të njeriut ku shprehet: “Të gjitha të drejtat e njeriut janë të ndërvarura dhe të pandara, dhe duhet të informojnë përgjigjen tonë ndaj krizës. Të drejtat e njeriut janë në thelb të betejës kundër COVID-19”.
Ajo që e shqetëson më së shumti BE-në dhe organizatat e të drejtave të njeriut është frika se mos masat e ashpra do të përdoren nga udhëheqësit autoritarë pas krizës për konsolidimin e pushtetit të tyre personal.
“Ne e pranojmë që shumë qeveri tashmë kanë ndërmarrë hapa dhe kanë prezantuar masa emergjente, në përgjigje të krizës. Ne besojmë se këto masa duhet të zbatohen vetëm për këtë krizë, të kufizohen me kohën dhe të jenë në përpjesëtim me atë që është absolutisht e nevojshme. Kjo krizë nuk duhet të bëhet një justifikim për të fuqishmit e uritur për të rritur masat shtypëse, për të dobësuar kontrollet dhe ekuilibrat demokratikë ose për të dëmtuar shtetin e ligjshëm. As frika mbi COVID-19 nuk duhet të shfrytëzohet për të përhapur dezinformata ose reagime raciste dhe ksenofobe”, shprehet Gilmore në opinion e tij.
Ndonëse ai nuk përmend shtete apo qeveri të caktuara, Shqipëria renditet mes vendeve që ka ndërmarrë të tilla masa të ashpra dhe nuk ka një demokraci të konsoliduar. Më herët 30 organizata të mbrojtjes së të drejtave të njeriut protestuan ndaj propozimit të kryeministrit Rama për ndryshime në kodin penal. Organizatat i cilësuan propozimet si jo humane, që mund të krijojnë bazë për vendime arbitrare.
Kritika në media pati edhe nga njerëz të njohur të opinionit publik, sikundër ishte shkrimtari dhe gazetari Fatos Lubonja. “Mund të rrëshqasim në diktaturë. Ka mekanizma që të kontrollohet, që të transmetohet kujdes ndaj njerëzve, e jo pranga e tmerr. Ka kontroll për zbatimin e masave që të ketë më tepër solidarizim me qytetarët”, u shpreh Lubonja duke komentuar një lapsus të kreut të qeverisë që publikoi një video nga Algjeria, duke e prezantuar si shembull nga Spanja për qytetarët që shkelnin urdhrat e qeverisë.
Përpos të gjitha këtyre, vlen të vëmë në dukje faktin që nuk është hera e parë që kryeministri Rama ndërmerr hapa që janë të diskutueshme nga pikëpamja e demokracisë dhe të drejtave të njeriut. E tillë ishte edhe e ashtuquajtura Paketë Anti-Shpifje, për të cilën vetë Rama u detyrua të tërhiqet pas kritikave të Komisionit Evropian.
Mbetet për t’u parë nëse masa të tilla do të rezultojnë thjesht dhe vetëm “balona të fryra” në një kohë krize, që më shumë synojnë të frikësojnë se sa të zbatohen, apo e gjitha kjo do të shfrytëzohet për një qeveri edhe më autoritare nesër, kur Covid-19 të mos jetë më mes nesh.
