Nga Chris Massaro-Fox News
Ndërsa shqiptarët shkojnë në kutitë e votimit më 14 maj në zgjedhjet lokale në një rajon që shumë ekspertë dhe politikë-bërës e konsiderojnë si një fuqi baruti në rajonin e trazuar të Ballkanit të Evropës, kritikët shqetësohen se administrata Biden është tërhequr nga vendi ish-komunist.
‘Shqipëria ka qenë një anëtare e NATO-s shumë bashkëpunuese, duke shërbyer si një forcë stabilizuese brenda NATO-s që Rusia po përpiqet ta ndajë. Trupat shqiptare shërbyen së bashku me ushtrinë amerikane në Kosovë, Irak dhe Afganistan,’ tha për Fox News Digital Rebekah Koffler, ish-Analiste e Inteligjencës së Mbrojtjes.
Ndërkohë që kredencialet demokratike të Shqipërisë vihen në dyshim seriozisht, kombi i vogël ballkanik, një nga më të varfërit e Evropës, ka dhënë kontribut të rëndësishëm në synimet e politikës së jashtme të SHBA-së gjatë viteve.
Shqipëria, dikur një vend marksist autoritar me marrëdhënie të hidhura me SHBA-në gjatë Luftës së Ftohtë, tani është një nga vendet më pro-SHBA-së, nga vende në Evropë dhe ka një komunitet të madh të diasporës në Shtetet e Bashkuara. Por vëmendja që merr Shqipëria nga Presidenti Biden dhe politikëbërësit perëndimorë është pak për një vend që lufton të konsolidojë demokracinë e tij.
Shqipëria, dikur një vend marksist autoritar me marrëdhënie të hidhura me SHBA-në gjatë Luftës së Ftohtë, tani është një nga vendet më pro-SHBA-së në Evropë dhe ka një komunitet të madh të diasporës në Shtetet e Bashkuara. Por vëmendja që merr Shqipëria nga Presidenti Biden dhe politikëbërësit perëndimorë është pak për një vend që lufton të konsolidojë demokracinë e tij.
‘Historikisht, ishin Shtetet e Bashkuara që kanë treguar lidership në Ballkan dhe kanë gërshetuar pjesën tjetër të Evropës drejt zgjidhjes së konflikteve të rajonit dhe vendosjes së arkitekturës aktuale politike dhe të sigurisë në rajon,’ ish-ambasadori shqiptar në SHBA dhe OKB, Agim Nesho, tha për Fox News.
‘Ky ishte veçanërisht rasti gjatë administratave të Klinton dhe Bush. Megjithatë, fokusi u zhvendos gjatë administratave të Obamës dhe Trump, duke i dhënë hapësirë interesave të veçanta për të nxitur projekte të reja të rrezikshme të ankoruara mbi autokratë si kryeministri Rama dhe presidenti serb Aleksandër Vuçiç, si p.sh. si nisma e Ballkanit të Hapur’.
Rama është bashkë-drejtues i nismës ‘Ballkani i Hapur’ së bashku me Vuçiqin, një propozim që do të lehtësonte një qarkullim më të lirë të njerëzve dhe mallrave në Ballkan, i cili në pamje të parë duket se do të ishte me përfitim për të gjithë rajonin.
Por shumë njerëz në Shqipëri dhe në të gjithë Ballkanin në Mal të Zi, Kosovë dhe Bosnje-Hercegovinë e kundërshtojnë nismën nga frika se është një dredhi e Serbisë për të zëvendësuar tregun e përbashkët rajonal të Evropës dhe do të kërcënonte dëshirën e vendeve ballkanike për t’u bashkuar me BE-në.
‘Iniciativa e Ballkanit të Hapur synon të ripërcaktojë gjithçka, nga kufijtë te interesi ekonomik, politik dhe ushtarak në Ballkan, duke sjellë në lojë ndikimin e Rusisë dhe aktorëve joperëndimorë si Turqia dhe Kina, dhe rrezikon ripërtëritjen e konfliktit në rajon’, paralajmëron ambasadori Nesho.
Shqipëria mund të jetë një komb i vogël dhe i lënë pas dore dhe ndërkohë që lufton me shtetin e së drejtës, krimin e organizuar dhe institucionet e korruptuara, një pjesëmarrje e fortë dhe një proces i pastër zgjedhor pa parregullsi do të jetë një fener shprese për një rajon të kapur mes një Perëndimi demokratik dhe lindjes autoritare, e mbështetur kryesisht nga Rusia.
‘Politika e jashtme e SHBA-së, nëse vazhdon të jetë indiferente dhe pragmatike në politikën e saj ndaj Ballkanit Perëndimor, do të humbasë Ballkanin dhe ndikimin e tij në rajon’, tha ambasadori Nesho.
Vendvotimet hapen të dielën dhe shqiptarët do të zgjedhin kryetarët e bashkive dhe anëtarët e këshillave vendore në 61 bashki. Zgjedhjet e fundit vendore të mbajtura në 2019 u bojkotuan nga partitë opozitare, duke i fituar të gjitha bashkitë, Partia Socialiste në pushtet.
Partitë kryesore që konkurrojnë për pushtet në zgjedhjet lokale janë Partinë Socialiste e Edi Rama, koalicionin ‘Bashkë Fitojmë’ dhe parti të tjera.
Megjithëse Shqipëria ka zgjedhje konkurruese, zgjedhjet shpesh njollosen nga korrupsioni dhe akuzat për blerje votash, gjë që shqetëson shumë vëzhgues ndërkombëtarë të zgjedhjeve. Shumë nga rastet e blerjes dhe manipulimit të votave përfshijnë Partinë Socialiste të Ramës. Një shembull i dukshëm është ai që tregon shefin e një rajoni policie që mobilizon të gjithë forcën për të bllokuar autobusët e ngarkuar me mbështetës të opozitës, një shembull i qartë i shtypjes dhe frikësimit të votuesve.
Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë (OSBE) do të ketë rreth 300 vëzhgues afatshkurtër në të gjithë vendin për të monitoruar qendrat e votimit dhe numërimin e votave.
Akuzat për korrupsion elektoral nuk janë të reja në Shqipëri dhe është një tipar i përhapur i zgjedhjeve ndër vite.
Freedom House, e cila ndjek standardet e demokracisë në mbarë botën, vë në dukje se disa votues në zgjedhjet e mëparshme raportuan se ishin kërcënuar se do të pushoheshin nga puna ose do të humbnin përfitimet në varësi të mënyrës se si votojnë. Është gjithashtu e zakonshme që organizatat kriminale të kenë ndikim në politikën shqiptare.
Vëzhguesit ndërkombëtarë të zgjedhjeve nga SHBA dhe BE do të monitorojnë nga afër votimin.
‘Pritshmëria jonë është që një vend si Shqipëria, që është anëtare e NATO-s dhe aspirante për anëtarësim në BE, do të bëjë më të mirën që zgjedhjet të zhvillohen në përputhje me standardet dhe normat ndërkombëtare. Ne e dimë gjithashtu se ka vend për përmirësim’, tha në një intervistë të fundit ambasadorja e SHBA në Shqipëri, Yuri Kim.
Departamenti i Shtetit i tregoi Fox News në një seri postimesh nga Ambasada e SHBA-së në lidhje me zgjedhjet. Tweet-et u bënë thirrje autoriteteve të respektojnë thirrjen për zgjedhje të lira dhe të ndershme.
Rebekah Koffler paralajmëroi se; ‘Nëse ekipi Biden nuk riangazhohet në Ballkan, duke përfshirë Shqipërinë dhe këtë gjë ta bëjnë menjëherë, Putini dhe madje edhe Kina ka të ngjarë të mbushin boshllëkun siç kanë bërë në vende të tjera si, në Siri kur Obama u tërhoq, dhe shumë pjesë të Afrikës’.
Fox News iu drejtua Ministrisë së Jashtme të Shqipërisë për koment, por nuk u përgjigj deri në kohën e publikimit.
