Bota
Si po luftojnë Zelensky dhe Putin për mbështetjen e Erdoganit të Turqisë
Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky duket se po krijon një “përplasje” midis homologëve të tij turq dhe rus, me marrëveshjen e vështirë të eksportit të drithërave të Detit të Zi që gjendet sërish në prag të kolapsit.
Presidenti ukrainas tha të hënën se ai i kishte “dërguar letra zyrtare” presidentit Rexhep Tajip Erdogan dhe Sekretarit të Përgjithshëm të Kombeve të Bashkuara, António Guterres, duke kërkuar që të tre shtyjnë përpara marrëveshjen e sigurisë së eksportit të grurit në Detin e Zi pa pjesëmarrjen ruse pasi Moska tha se do të tërhiqej nga marrëveshja e vjetër pas shpërthimeve të reja në Krime.
“Ukraina, OKB-ja dhe Turqia mund të sigurojnë së bashku funksionimin e korridorit të ushqimit dhe inspektimin e anijeve”, tha Zelensky.
“Është e nevojshme për të gjithë në botë – dhe kushdo që e mbështet atë do të bëhet një shpëtimtar i jetës në një territor të madh nga Maroku në Kinë, nga Indonezia në Liban”.
“Ne nuk kemi frikë”, tha Zelensky në një deklaratë të veçantë të publikuar nga zëdhënësi Sergii Nykyforov.
“Na kontaktuan kompanitë që zotërojnë anije. Ata thanë se janë gati, nëse Ukraina dhe Turqia janë gati të vazhdojnë, atëherë të gjithë janë gati të vazhdojnë furnizimin me grurë”.
Moska ndërkohë i bëri thirrje gjithashtu presidentit turk, shkruan Newsweek.
Ministri i Jashtëm rus Sergei Lavrov foli të martën me homologun turk Hakan Fidan dhe sipas asaj që thotë Ministria e Jashtme ruse, propozoi “një alternativë për furnizimin me grurë për vendet më në nevojë, që nuk varen nga veprimet subversive të Kievit dhe patronëve të tij perëndimorë”.
Kështu, siç vlerëson Newsweek, Kievi dhe Moska po konkurrojnë sërish për vëmendjen e Erdoganit.
Presidenti turk e ka kapërcyer disi ndarjen Lindje-Perëndim lidhur me pushtimin e plotë të Ukrainës nga Rusia, duke e paraqitur Ankaranë si një paqebërëse dhe duke marrë një rol udhëheqës në zbutjen e tensioneve në Detin e Zi; një rajon strategjik kyç që është kthyer në një skenë të nxehtë lufte.
Erdogan ka thënë se do të vazhdojë bisedimet për të ringjallur marrëveshjen e grurit të Detit të Zi.
“Pavarësisht deklaratës së bërë sot, besoj se presidenti rus Putin dëshiron vazhdimin e kësaj ure humanitare”, tha Erdogan të hënën.
Në një bisedë të planifikuar për të hënën, Erdogan theksoi se ai dhe Putin do të “diskutojnë se si mund të veprojmë për të hapur rrugën për transportin e plehrave dhe grurit rus”.
Ndërsa Fatih Ceylan, ish-ambasadori i Turqisë në NATO, i tha Newsweek se ai është “100 për qind i sigurt se presidenti Erdogan do të vazhdojë me këto përpjekje”, duke parashikuar “një periudhë negociatash të vazhdueshme”, por duke paralajmëruar një ringjallje të menjëhershme të marrëveshjes nuk ka në horizont.
“Kjo ka nevojë për kohë”, citohet të ketë thënë Ceylan.
Turqia – një vend i NATO-s me të paktën ambicie retorike për t’u bashkuar me Bashkimin Evropian – ka mbyllur ngushticat e Bosforit dhe Dardaneleve për anijet luftarake ruse sipas Konventës së Montreux, ka dhuruar armatime të rëndësishme në Kiev dhe ka lejuar ndërtimin e fabrikave të dronëve në territorin e Ukrainës, dhe muajin e kaluar lejoi mbrojtësit e Batalionit Azov të udhëtonin në Ukrainë pavarësisht se ranë dakord për të parandaluar kthimin e tyre deri në fund të konfliktit.
Dhe vendimi i Erdoganit për të hequr kundërshtimin e tij ndaj anëtarësimit të Suedisë në NATO këtë muaj do të ketë zhgënjyer gjithashtu Kremlinin.
Por Ankaraja gjithashtu ka korrur përfitimet e lidhjeve të saj tradicionalisht të ngushta ekonomike me Rusinë.
Që nga fillimi i pushtimit në shkallë të plotë dhe sanksionet pasuese të BE-G7 ndaj Moskës, Turqia ka zgjeruar ndjeshëm tregtinë me Rusinë.
Eksportet turke në qershor ishin rreth 88 për qind më të larta se në fillim të vitit 2023.
Nga janari deri në qershor 2023, eksportet turke drejt Rusisë arritën vlerën e rreth 4.9 miliardë dollarë, krahasuar me 2.6 miliardë dollarë gjatë së njëjtës periudhë në 2022.
Një përballje e Detit të Zi
Sipas shkrimit të Newsweek, përcjell Telegrafi, marrëdhënia i jep Erdoganit një përparësi.
“Unë mendoj se Rusia ka nevojë për Turqinë më shumë se Turqia ka nevojë për Rusinë”, ka thënë Ceylan. “Rusët nuk e kanë luksin të lënë mënjanë interesat e Turqisë në rrethanat aktuale”.
“Do të ketë një periudhë të tensionuar, nuk ka dyshim për këtë”, shtoi Ceylan. “Negocimi me rusët nuk është gjithmonë i lehtë”.
“Ka përsëri hapësirë për manovrim – megjithëse të kufizuar këtë herë – që Turqia të arrijë në një bazë të përbashkët. Por nëse do të jetë një kornizë katërpalëshe – po flas për Turqinë, OKB-në, Ukrainën dhe Rusinë – apo trepalësh dhe gjurmët dypalëshe që plotësojnë njëra-tjetrën, kjo mbetet për t’u parë”.
Por një marrëveshje e re mund të duket ndryshe nga ajo që ka hequr dorë Moska, shtoi Ceylan.
“Patjetër që do të ketë parametra dhe kushte të ndryshme që do të jenë në lojë”, tha ai. “Unë mendoj se është shumë herët për të provuar të identifikojmë se si mund të jetë ajo”.
Ndryshe, mosarritja e marrëveshjes mund të çojë në rrezik të ripërtërirë për transportin tregtar në Detin e Zi.
Andriy Ryzhenko, një kapiten detar në pension dhe ish-zëvendës shefi i shtabit në marinën e Ukrainës, tha për Newsweek se Moska mund të kërkojë të “organizojë provokime indirekte” kundër transportit detar për të penguar kalimin e tyre.
Rusia mund të vendosë më shumë mina detare – si ajo që fundosi një anije estoneze në mars të vitit 2022 – tha Ryzhenko, ose të përdorë metoda si sulmet ajrore ose sulmet me dronë për të shënjestruar anijet.
Por nëse Turqia vendos të zbatojë kalimin e sigurt për transportin detar duke përdorur fuqinë e saj të rëndësishme detare, Ankaraja – dhe më pas NATO-ja – do të rrezikonte një përballje të drejtpërdrejtë me Moskën.
“Unë nuk jam i sigurt se ata do ta bëjnë atë, edhe nëse ata janë në gjendje ta bëjnë atë”, mendon Ryzhenko.
“Do të ishte shumë e vështirë të imagjinohej që Turqia të merrte rolin qendror dhe të siguronte garanci për këtë korridor, sepse kjo mund të sjellë Turqinë dhe Rusinë në konfrontim me njëra-tjetrën”, paralajmëroi Ceylan.
Një raport i ri i Pentagonit detajon aftësitë raketore bërthamore të Kinës dhe aftësinë e saj për të goditur Shtetet e Bashkuara në rast të një lufte botërore.
Raporti, i cili iu dorëzua Kongresit më 23 dhjetor, thotë se Kina është e aftë të godasë pjesën më të madhe të SHBA-së me raketat DF-31.
Raporti nënvizon:
“Përforcimi historik ushtarak i Kinës e ka bërë kontinentin e SHBA-së gjithnjë e më të prekshëm. Kina mban një arsenal të madh dhe në rritje të armëve bërthamore, detare dhe konvencionale me rreze të gjatë veprimi, si dhe aftësi kibernetike dhe hapësinore, të afta të kërcënojnë drejtpërdrejt sigurinë e amerikanëve”.
Qëllimi përfundimtar i Kinës
Departamenti Amerikan i Luftës pretendon se qëllimi përfundimtar i Kinës është të bëhet një superfuqi globale deri në vitin 2049, e aftë të mbrojë të gjitha interesat e vendit.
Me një ushtri të klasit botëror, Departamenti Amerikan beson se Kina do të kërkojë të pushtojë Tajvanin dhe ta përfshijë atë në Kinë, pasi ajo tashmë e pretendon ishullin si pjesë të shtetit kinez.
Raporti tha gjithashtu se Kina ka të paktën 100 raketa balistike ndërkontinentale (ICBM) DF-31, të cilat janë zhvendosur në vende nëntokësore lëshimi, të njohura si silos. Këto raketa kanë një rreze veprimi prej 11,000 kilometrash, duke mbuluar pjesën më të madhe të Shteteve të Bashkuara.
Këto silura janë vendosur në zona të largëta në Kinën veriore dhe perëndimore: në Hami, Xinjiang, Yumen, Gansu dhe Yulin, Mongolia e Brendshme, pranë kufirit me Mongolinë. Edhe pse Kina vlerësohet të ketë gjithsej 320 silo në këto tre zona, SHBA-të besojnë se vetëm 100 prej tyre janë të pajisura me raketa.
“Trump kërkon paqe”
Duke folur për Daily Mail, një zyrtar i lartë i Departamentit të Luftës tha se Donald Trump dhe administrata e tij po kërkojnë të ulin tensionet dhe në fund të fundit të shmangin çdo konflikt global, siç është një Luftë e Tretë Botërore.
“Presidenti Trump kërkon një paqe të qëndrueshme, tregti të drejtë dhe marrëdhënie të respektueshme reciprokisht me Kinën. Departamenti i Luftës do të mbështesë qëllimin e Presidentit duke hapur një gamë më të gjerë komunikimesh ushtarake me Ushtrinë Çlirimtare Popullore dhe duke kërkuar mënyra të tjera për t’i bërë të qarta qëllimet tona paqësore”, tha ai.
Frika e republikanëve
Megjithatë, disa republikanë kanë paralajmëruar për “kërcënimin” që Kina përbën për SHBA-të në të ardhmen.
Sipas një raporti nga ‘Politico’, përfaqësuesi Nathaniel Moran paralajmëroi se Kina mund të kthehet kundër SHBA-së në sektorin farmaceutik, pasi furnizon rreth 80% të përbërësve aktivë farmaceutikë të përdorur në Shtetet e Bashkuara.
“Brenda natës, Kina mund të mbyllë rubinetin dhe shumë produkte thelbësore farmaceutike, madje edhe gjëra si aspirina, mund të zhduken nga zinxhiri i furnizimit në Shtetet e Bashkuara”, paralajmëroi ai.
Ai iu referua gjithashtu fuqisë ushtarake në rritje të vendit dhe shtoi:
“Ne e dimë se qëllimi afatgjatë i Kinës është në thelb dominimi ekonomik, diplomatik dhe ushtarak në të gjithë botën, dhe ata i shohin Shtetet e Bashkuara si një kundërshtar”.
Një alarm u dha në lagjen Floria të Stambollit, kur dy anije cisterna me flamuj azerbajxhanas dhe turk dërguan një sinjal rreziku.
Incidenti ndodhi në brigjet e Bakirkoy, në Turqi, ndërsa autoritetet kompetente mobilizuan menjëherë ekipet e shpëtimit.
Sipas një deklarate nga Ministria turke e Transportit dhe Infrastrukturës, dy anijet cisterna “ranë në kontakt ndërsa ishin të ankoruara në zonën Kucukcekmece. Ato janë anije cisternë KALBAJAR 141 metra e gjatë dhe ALATEPE 115 metra e gjatë”.
Siç u theksua në njoftim, për shkak të afërsisë së anijeve me bregdetin dhe raportimit të kontaktit midis tyre, ekipet e shpëtimit në tokë, si dhe një rimorkiator, që i përkiste Drejtorisë së Përgjithshme të Sigurisë Bregdetare, u dërguan menjëherë në vendngjarje.
Deri më tani, nuk është raportuar asnjë informacion për lëndime apo ndotje detare, ndërsa shërbimet kompetente vazhdojnë të monitorojnë situatën dhe të hetojnë rrethanat në të cilat ndodhi incidenti.
Kina ka intensifikuar ndjeshëm presionin ushtarak ndaj Tajvanit, duke lëshuar raketa dhe duke zhvilluar stërvitje të mëdha ushtarake rreth ishullit, në atë që konsiderohet një nga manovrat më të rrezikshme të viteve të fundit.
Sipas mediave ndërkombëtare, gjatë ditës së dytë të stërvitjeve ushtarake, forcat kineze kanë lëshuar raketa në ujërat në veri dhe jug të Tajvanit, si pjesë e një simulimi për bllokimin e ishullit. Ushtria kineze zhvilloi rreth 10 orë trajnime intensive, duke përfshirë sulme ajrore, detare dhe operacione kundër nëndetëseve.
Stërvitjet, të quajtura “Misioni i Drejtësisë 2025”, vijnë vetëm 11 ditë pasi Shtetet e Bashkuara njoftuan një paketë ndihme ushtarake prej 11.1 miliardë dollarësh për Tajvanin, çka ka shkaktuar reagim të ashpër nga Pekini.
Autoritetet kineze deklaruan se manovrat kanë për qëllim parandalimin e çdo ndërhyrjeje të huaj. “Çdo forcë që përpiqet të ndërhyjë në çështjet e Kinës do të përballet me pasojat”, u shprehën zyrtarë nga Zyra për Çështjet e Tajvanit.
Tensionet janë shtuar edhe pas deklaratave të kryeministrit japonez, i cili sugjeroi se Japonia do të reagonte në rast të një sulmi ndaj Tajvanit. Në këtë kuadër, presidenti kinez Xi Jinping ka promovuar komandantin e Komandës Lindore, duke sinjalizuar gatishmërinë ushtarake të Pekinit.
Faqet e para të gazetave në UK
Vonesat e Eurostar hyjnë në ditën e dytë, pasi pasagjerët ngecën në bord gjatë natës.
Brenda “Strofkës së Ujkut “, udhëtim në bunkerin sekret ku Hitleri drejtoi luftën dhe i mbijetoi atentatit
Harta e ndërrimit të viteve, bota feston për 26 orë, nga Kiritimati në Samoa, ja kush hyn i pari në 2026
Miura nuk dorëzohet, në moshën 58 vjeçare gjen një klub të ri në Japoni
Broja jep asist, por Burnley mundet nga Newcastle
Vendimi i qeverisë, zbardhet skema e re e kompensimit, nga 600 deri në 1800 lekë shtesë në muaj, ja kush përfiton
Qeveria nderon legjendat, 13 figura të shquara të artit dhe sportit përfitojnë pension të posaçëm
Jennifer Lopez e lumtur dhe e lirë pas ndarjes nga Ben Affleck: Fokus tek puna dhe fëmijët
Dasmë për 80-vjetorin! Këngëtarja “Cher” do kurorëzohet përsëri, partneri i saj 40 vite më i ri: S’më intereson mosha…
Raporti amerikan zbulon se sa armë bërthamore zotëron Kina dhe a mund të sulmojë SHBA-të!
VIDEO/ Alarm pranë Stambollit, 2 anije cisternë përplasen mes tyre në Detin e Marmarasë!
Kina rrit tensionet: Lëshon raketa drejt Tajvanit dhe rrethon ishullin me luftanije
Adriatik Lapaj: Vitin e Ri do e hamë në shesh te Kryeministria
Përse duhet të PUTHNI dikë mesnatën e Vitit të Ri?! Tradita që ju ndihmon
FOTO/ Nëna me dy fëmijët humbën jetën në një zjarr tragjik në Angli
U kap me kokainë me vlerë 230 mijë euro, shqiptari: Mos më dënoni, më lejoni të kthehem në Shqipëri
Shqiptari në Britani shpëton nga deportimi pasi “partnerja nuk i flet shqip”
Ish-kampioni i botës në boks Anthony Joshua plagoset në një aksident automobilistik në Nigeri, dy persona humbin jetën
Rrëzohet aeroplani në Britani, alarm në aeroportin Southend në Londër
Hetimet për atentatin e Rinasit, burime: Autorët pasi dogjën mjetin që përdorën në krim u larguan me ambulancë
Ironia e një dosje sekrete në Harvard: Amerikanë mbroni Trashëgiminë Ilire, Shqiptarët pas ’90-s e shkatërruan …
Këta janë 10 kandidatët më të votuar në Vetëvendosjes
Bllokohet hekurudha Angli-BE/ Probleme me energjinë elektrike, pezullohen udhëtimet për mijëra pasagjerë
Mijëra vetë të ekspozuar ndaj fruthit, alarm në një prej aeroporteve më të ngarkuar në botë
Bashkimi me euron do të kishte mbuluar koston e NHS-së
Emigrantët kthehen, por Shqipëria nuk i mban
VIDEO/ Protesta në Vlorë për mungesën e ujit, qytetarët futen në teatrin “Petro Marko” dhe ndërpresin mbrëmjen gala të bashkisë
Fqinji me Shqipërinë sapo shkroi historinë
Princi William dhe Kate Middleton vendosën vijë sigurie 9.6km rreth rezidencës së tyre të re, reagojnë banorët e zonës: Masa të tepruara dhe pa konsultim
-
UK2 days agoFOTO/ Nëna me dy fëmijët humbën jetën në një zjarr tragjik në Angli
-
Albania2 days agoU kap me kokainë me vlerë 230 mijë euro, shqiptari: Mos më dënoni, më lejoni të kthehem në Shqipëri
-
Albania4 days ago
Shqiptari në Britani shpëton nga deportimi pasi “partnerja nuk i flet shqip”
-
Sports2 days agoIsh-kampioni i botës në boks Anthony Joshua plagoset në një aksident automobilistik në Nigeri, dy persona humbin jetën
-
UK4 days ago
Rrëzohet aeroplani në Britani, alarm në aeroportin Southend në Londër
-
Albania2 days agoHetimet për atentatin e Rinasit, burime: Autorët pasi dogjën mjetin që përdorën në krim u larguan me ambulancë
-
Albania11 hours agoIronia e një dosje sekrete në Harvard: Amerikanë mbroni Trashëgiminë Ilire, Shqiptarët pas ’90-s e shkatërruan …
-
Kosova1 day agoKëta janë 10 kandidatët më të votuar në Vetëvendosjes