Albania
The Economist: Bumi i mirëpritur i turizmit po vë në provë sistemet ujore të Shqipërisë
Hotelet dhe resortet me vila po ngrihen me ritme të shpejta përgjatë bregdetit, por mbiturizmi po kthehet në një shqetësim serioz, ndërsa burimet e kufizuara të zonave po shfrytëzohen përtej mundësive të tyre reale.
“The Archers”, një serial i njohur radiofonik i BBC-së për jetën rurale në Angli, ndiqet çdo javë nga më shumë se 4 milionë dëgjues. Këtë verë, familja imagjinare Archer po mendonte të kalonte pushimet në Shqipëri.
Deri pak vite më parë, kjo do të tingëllonte si një ide e rrezikshme – Shqipëria shihej si një vend i egër dhe i pasigurt. Por udhëtimi i mundshëm i Archerëve pasqyron qartë transformimin e Shqipërisë në një destinacion turistik kryesor – me pasoja të papritura.
Në kohën e komunizmit, vendi priste rreth 5 mijë turistë në vit. Tirana kishte vetëm dy hotele për të huajt dhe në restorantet jashtë kryeqytetit menuja shpesh kufizohej në një konservë toni me një qepë të njomë.
Megjithatë, deri në vitin 2014 Shqipëria kishte arritur në rreth 3.4 milionë vizitorë të huaj, ndërsa vitin e kaluar u raportua një shifër zyrtare prej 11 milionësh.
Kjo shifër është disi e fryrë, pasi shumë prej tyre janë pjesëtarë të diasporës shqiptare që kanë pasaporta të huaja dhe regjistrohen disa herë në vit sa herë hyjnë në vend. Por është e qartë se turizmi po rritet me shpejtësi.
Komplekset hoteliere dhe vilat po mbijnë përgjatë bregdetit.
Së shpejti pritet të hapet një aeroport i ri për të shërbyer zonën turistike të Vlorës në jug. Edhe pse diaspora nuk është “turistike” në kuptimin klasik, ajo blen apartamente pushimi, frekuenton plazhet dhe restorantet njësoj si çdo vizitor tjetër. Agjencitë imobiliare po reklamojnë në gjuhën ruse.
Italianët vijnë për të kryer trajtime dentare me kosto të ulët. Madje, shtetasit e Kosovës kanë nisur të ankohen se tashmë Turqia është më e lirë se Shqipëria.
Po përflitet gjithnjë e më shumë edhe mbingarkesa turistike, pasi vendpushime dikur të qeta si Saranda dhe Ksamil janë tejmbushur. Hotelet, për shkak të mungesës së stafit të kualifikuar, po rekrutojnë punonjës nga Filipinet.
Ky bum turistik ka nisur të krijojë edhe tensione për një pasuri të pakët: ujin. Në parim, Shqipëria ka mjaft burime ujore. Por pas një shekulli me investime të pamjaftueshme, qytetet e saj po përballen me mungesa.
Ndërkohë që ndërtimet përgjatë bregut shtohen me ritme të vrullshme, po vendosen tuba për të sjellë ujë nga zonat e brendshme. Banorët aty thonë se mezi kanë ujë për vete dhe për bujqësi; tani ai po kanalizohet për të mbushur pishinat e turistëve.
Një rast i bujshëm lidhet me planet për të devijuar ujin e lumit Shushicë drejt rajonit bregdetar të Himarës. Pjesa më e madhe e lumit ndodhet brenda një parku kombëtar.
Astrit Balilaj, kryeplaku i fshatit Kuç, një nga mbi 30 komunitetet që po protestojnë, thotë se lumi ka gjithnjë e më pak ujë për shkak të ndryshimeve klimatike. Ai shton se autoritetet lokale i kanë informuar instancat më të larta për shqetësimet, “por janë injoruar”.
Olsi Nika, drejtues i organizatës mjedisore EcoAlbania, paralajmëron se humbja e ujit do të dëmtonte ekosistemin lokal. Ai thekson gjithashtu se brenda parkut janë ndërtuar restorante turistike pa leje dhe se në afërsi ka rrjedhje nafte nga puse të amortizuar.
Vitin e kaluar, banorët e fshatit Dukat në jug të Vlorës bllokuan punimet për një projekt 9 milionë eurosh për devijimin e ujit drejt zonave turistike luksoze. Në mars, edhe fshatarët e Tragjasit fqinj u përleshën me policinë për të njëjtin projekt. Kryeministri Edi Rama deklaroi se ka ujë për të gjithë.
Por sipas Olsi Nikës, kjo do të ishte e vërtetë vetëm nëse shteti do të kishte planifikuar në mënyrë afatgjatë. “Qeveria kujdeset vetëm për interesat e veta,” thotë Salibe Daupi, një pronare restoranti lokal. “Ata duhet të kujdesen për ne.”
Edhe kufizimi i turizmit mund të nxisë zemërim. Javën e kaluar në Theth, një fshat malor në veri, protestuesit hodhën koktej Molotovi ndaj fadromave që po prishnin kabina të ndërtuara pa leje për turistët alpinistë. Pronarët thonë se qeveria u kishte premtuar legalizimin e tyre.
Ndërkohë, Jared Kushner, dhëndri i Donald Trump-it, ka pasur më shumë fat me qeverinë shqiptare. Ai ka shprehur interes për të ndërtuar një resort në Zvërnec, një zonë e virgjër mes detit Adriatik dhe lagunës së Nartës, e njohur për kolonitë e flamingove.
Gjithashtu dëshiron të zhvillojë ishullin e Sazanit, 10 kilometra larg. Pak përpara betimit të Trump-it si president, qeveria shqiptare miratoi një plan fillestar që i hapte rrugë një investimi prej 1.4 miliardë eurosh në Sazan. Por Zvërneci ndodhet në një zonë të mbrojtur. EcoAlbania ka çuar në gjykatë qeverinë për një ligj të ri që lejon zhvillimet luksoze në këto zona të mbrojtura.
Nëse planet e tij ecin përpara, Kushner do të presë që qeveria të gjejë burime uji edhe për këto projekte. Nika thotë se të luftosh të pasurit dhe të fuqishmit në Shqipëri është dekurajuese, sepse zakonisht e marrin çfarë duan. Por shpresa, njësoj si uji, buron gjithmonë. Përveç në rastet kur devijohet. / The Economist
Bujqësia po e humb peshën e saj në ekonomi. Tkurrja e fondeve që qeveria po i vë çdo vit në dispozicion po bën që sektori të prodhojë më pak vlerë të shtuar në ekonominë e vendit. Kjo ecuri negative u vu edhe më shumë në dukje në tremujorin e tretë të vitit gjatë së cilit kontributi i bujqësisë në ekonomi ishte negativ… 0.41 për qind më pak se në po të njëjtën periudhë kohore të një viti më parë.
“Kam shkruar një artikull në vitet 2000 ku thosha se bujqësia është si puna e një lope që milet tre herë në ditë dhe ushqehet vetëm një herë. Kjo lopë, në këtë rast bujqësia është e destinuar të vdesë”, thotë për A2, Esmeralda Ballesha, eksperte për bujqësinë.
Bujqësia ka hyrë tashmë në cikël rënës, e ndikuar nga njëra anë, nga pakësimi i popullsisë në fshat nga emigracioni i brendshëm dhe i jashtëm dhe mungesa e subvencioneve shtetërore, në anën tjetrën, që e kanë përkeqësuar klimën në sektor.
“Duhet ta themi hapur. Të gjitha qeverisjet në këto 30 vite kanë qenë neglizhente për sa i përket politikave me fshatin. Mentaliteti i qeverive ka qenes e fshatari mori tokën e tij e tani le t’ia dalë vetë. Kjo ka qenë fatale për sektorin e bujqësisë”, thotë Ballesha.
Vitin e kaluar, prodhimi në sektorin bujqësor shënoi rënie me 0.69 për qind. Kjo ndodhi në një kohë kur ekonomia u rrit me gati 3.5 për qind, çka dëshmon se sektori është lënë tashmë në rënie të lirë. “Unë them që minimalisht bujqësia duhet të ketë në dispozicion 800 milionë euro. e Theksoj. Minimalisht. Për të kapur ritmin e vendeve të tjera të Rajonit. Më tej në Europë jemi larg konkurrencës”, thotë Ballesha.
Të jesh i madh, jo gjithmonë do të thotë se ke avantazh. Shembulli më i mirë në vend është bujqësia. Kontributi i saj në ekonomi ka qenë gati 22 për qind e totalit, por sektorit përherë e më shumë po merr më pak para nga buxheti i shtetit. Rrjedhimisht po prodhon më pak vlerë të shtuar në ekonomi.
Kryetari i Partisë Demokratike, Sali Berisha, ka uruar kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti, për fitoren e zgjedhjeve të parakohshme parlamentare.
Përmes po postimi në rrjetet sociale, Berisha shkruan se edhe partitë e tjera politike të Kosovës mbajtën qëndrime dinjitoze gjatë fushatës, për respektimin e vullnetit të qytetarëve.
Po ashtu Berisha shkruan se këto zgjedhje treguan se në Kosovë ka garë të lirë dhe demokratike, shkruan A2 CNN.
Kreu i PD nuk harroi të akuzonte kryeministrin Edi Rama për pengim të procesit të rregullt zgjedhor në Shqipëri.
Postimi i Berishës:
Zgjedhjet Parlamentare të 28 dhjetorit 2025 në Kosovë, një sukses frymëzues për Shqipërinë
Të dashur miq, dje Kosova zhvilloi zgjedhjet palamentare të parakohshme, të dytat në një hark kohor 10 mujor. Këto zgjedhje për fushatën, procedurën e votimit, garën e lirë, administrimin e votës ishin një sukses i vërtetë i demokracisë së re të Kosovës dhe mbarë qytetarëve të saj dhe shpresoj një frymëzim për shqiptarët në Shqipëri, ku armiku i egër i votës së lirë të qytetarëve shqiptarë, Ramaduro i Europës, ka shndërruar procesin jetik të zgjedhjeve të lira në farsë të shëmtuar elektorale.
Me këtë rast dua të uroj përzemërsisht qytetarët e lirë të Kosovës, autoriteret e vendit dhe institucionet e administrimit të procesit zgjedhor dhe forcat politike për arritjen e vërtetë të rendit demokratik të vendit të tyre.
Uroj fituesin e zgjedhjeve Z. Albin Kurti për fitoren e thellë të këtyre zgjedhjeve, por edhe të gjitha forcat e tjera politike për pjesëmarrjen dhe qëndrimet e tyre dinjitoze gjatë fushatës dhe respektimin e vendimit të sovranit. Dhe njëherë urime Kosovës, krenari e shqiptarëve! #sb
Qytetarët e Vlorës kanë protestuar sërish sot para dyerve të Bashkisë pasi prej 4-5 ditësh janë pa ujë të pijshëm pas një defekti në linjën kryesore të ujësjellësit.
Njëri prej qytetarëve ka telefonuar kryebashkiaken Brunilda Mersini duke i kërkuar që të vijë personalisht dhe të bisedojë me qytetarët për situatën por Mersini i ka mbyllur telefonin qytetarit pa i dhënë asnjë zgjidhje.
Si pasojë e pakënaqësisë, qytetarët janë zhvendosur në rrugën kryesore, duke bllokuar qarkullimin. Ata kanë pasur disa përplasje me policinë dhe kanë hedhur vezë dhe letra higjenike para ambienteve të Bashkisë.
Ndërkohë, Ujësjellësi i Vlorës ka njoftuar banorët se uji i sjellë me autobotë duhet përdorur vetëm për nevoja emergjente dhe jo për konsum oral. Në njoftim thuhet:
‘Ujësjellës Kanalizimeve Rajoni Vlorë, njofton qytetarët se ujin të cilin po e marrin nga autobotet, duhet t’a përdorin për nevoja emergjente dhe jo për përdorim oral.’
Nga ana tjetër qytetarët shprehen se autoboti që shihni në foto përdoret për zhbllokimin e pusetave të ujërave të zeza, por tani po shpërndan edhe ujë dhe në pikë të hallit kanë marrë bidonat dhe po mbushin ujë.
Kryetari shqiptar i komunës së Morbachut bëhet viral në Gjermani
Bujqësia po e humb peshën e saj në ekonomi, sektori në rënie të lirë
Berisha uron Kurtin për fitoren: Zgjedhjet, një sukses i vërtetë i demokracisë në Kosovë!
BE pret formim të shpejtë të institucioneve të reja të Kosovës
Zbulohet pas 12 vitesh, çfarë tha Michael Schumacher para se të aksidentohej
Ish-kampioni i botës në boks Anthony Joshua plagoset në një aksident automobilistik në Nigeri, dy persona humbin jetën
20 pikat e Zelenskyt për t’i dhënë fund luftës, Rusia kundër!
FOTO/ Nëna me dy fëmijët humbën jetën në një zjarr tragjik në Angli
Autoboti i pastrimit të ujërave të zeza, po shpërndan ujë për qytetarët në Vlorë
Strakosha në formë të jashtëzakonshme, AEK-u gjen stabilitet. Garanci edhe për Kombëtaren
I dhanë mundësinë të krijojë qeverinë pa opozitën, Kurti mesazh falënderues për të gjithë votuesit e LVV: U jemi mirënjohës përjetë
Vlora 4 ditë pa ujë, kryetarja e bashkisë: Defekti, fatkeqësi natyrore. Ujësjellësi s’është në varësinë tonë, protestën po e bën opozita
Peskov: Rusia pajtohet me vlerësimin e Trump, bisedimet në fazën përfundimtare
U kap me kokainë me vlerë 230 mijë euro, shqiptari: Mos më dënoni, më lejoni të kthehem në Shqipëri
Shpërthimi në Shkodër, OSHEE përgënjeshtron Policinë: Nuk ka ndodhur për shkak të boksit të matësve në pallat
U kap me kokainë me vlerë 230 mijë euro, shqiptari: Mos më dënoni, më lejoni të kthehem në Shqipëri
FOTO/ Nëna me dy fëmijët humbën jetën në një zjarr tragjik në Angli
Shqiptari në Britani shpëton nga deportimi pasi “partnerja nuk i flet shqip”
Ish-kampioni i botës në boks Anthony Joshua plagoset në një aksident automobilistik në Nigeri, dy persona humbin jetën
Rrëzohet aeroplani në Britani, alarm në aeroportin Southend në Londër
VIDEO/ Protesta në Vlorë për mungesën e ujit, qytetarët futen në teatrin “Petro Marko” dhe ndërpresin mbrëmjen gala të bashkisë
Hetimet për atentatin e Rinasit, burime: Autorët pasi dogjën mjetin që përdorën në krim u larguan me ambulancë
“Katolikët monitoroheshin, myslimanët përgatitnin ushqimet për ta” – si festoheshin Krishtlindjet në komunizëm në Shqipëri
Anomalia e buxhetit, 2 miliardë euro shpenzime në dhjetor
Princi William dhe Kate Middleton vendosën vijë sigurie 9.6km rreth rezidencës së tyre të re, reagojnë banorët e zonës: Masa të tepruara dhe pa konsultim
Spitalet paralajmëruan se kriza e kujdesit në fund të jetës kërcënon trajtimin
Disidenti egjiptian kërkon falje për tweets, ndërsa konservatorët kërkojnë dëbim nga Mbretëria e Bashkuar
Përplasjet kufitare Taxhikistan-Taleban: Çfarë fshihet pas tyre, pse ndikojnë në Kinë?
Titujt e gazetave në UK
Shuhet ikona Brigitte Bardot, biondja seksi që revolucionarizoi kinemanë në vitet ’50
-
Albania7 hours agoU kap me kokainë me vlerë 230 mijë euro, shqiptari: Mos më dënoni, më lejoni të kthehem në Shqipëri
-
UK6 hours agoFOTO/ Nëna me dy fëmijët humbën jetën në një zjarr tragjik në Angli
-
Albania2 days ago
Shqiptari në Britani shpëton nga deportimi pasi “partnerja nuk i flet shqip”
-
Sports5 hours agoIsh-kampioni i botës në boks Anthony Joshua plagoset në një aksident automobilistik në Nigeri, dy persona humbin jetën
-
UK2 days ago
Rrëzohet aeroplani në Britani, alarm në aeroportin Southend në Londër
-
Albania22 hours ago
VIDEO/ Protesta në Vlorë për mungesën e ujit, qytetarët futen në teatrin “Petro Marko” dhe ndërpresin mbrëmjen gala të bashkisë
-
Albania7 hours agoHetimet për atentatin e Rinasit, burime: Autorët pasi dogjën mjetin që përdorën në krim u larguan me ambulancë
-
Albania23 hours ago
“Katolikët monitoroheshin, myslimanët përgatitnin ushqimet për ta” – si festoheshin Krishtlindjet në komunizëm në Shqipëri