Lufta e brendshme shpërtheu në Ukrainë. Më shumë se një muaj pasi ushtria ruse pushtoi Ukrainën me urdhër të Vladimir Putinit, gjithnjë e më shumë rusë po i bashkohen ukrainasve në luftë.
Luftëtarët, të cilët duket se numërojnë të paktën disa qindra, e përshkruajnë Putinin si një armik. Mes tyre ka lloj-lloj njerëzish, nga ushtarët rusë të kapur e deri te disidentët politikë si 30-vjeçari, i cili kërkoi të quhej Jan, një punonjës i IT-së që tani i kalon ditët në zbulim, duke identifikuar objektivat e mundshëm të artilerisë dhe duke sjellë furnizime mjekësore në Ukrainë.
“Asnjë rus nuk duhet të kishte kaluar kufirin me një armë në dorë”, tha Jan për revistën Time nga një rreth pranë Kievit, ku ai ka shërbyer në forcat e mbrojtjes territoriale të vendit që nga fillimi i luftës në fund të shkurtit.
“Unë jam këtu për të kundërshtuar agresionin rus dhe për të mbrojtur Ukrainën”, tha ai duke treguar një pasaportë të vlefshme ruse, por kërkoi një pseudonim nga frika për sigurinë e familjes në Rusi. Ai tha se u transferua në Kiev nga malet ruse Urale tre vjet më parë, nga frika e burgimit pas një kontrolli në zyrën e tij. Si anarkist, Jan mori pjesë në protesta kundër sundimit të Putinit.
Vitya, me pseudonim, është një student 25-vjeçar rus i shkencave politike, i cili tha se ai gjithashtu u bashkua me forcat e mbrojtjes territoriale të Ukrainës për të vazhduar luftën e tij kundër qeverisë ruse ndërsa mori pjesë në protestat antiqeveritare në vendlindje, Moskë.
“Unë e dua atdheun tim”, thotë Vitya nga Kievi, ku është vendosur “Le të shpresojmë që kjo luftë të thyejë regjimin politik. Unë do të doja të kthehesha në shtëpi një ditë.” Ai tha se prindërit, të cilët janë në kryeqytetin rus, e dinë që djali i tyre është në Ukrainë, por mendojnë se ai dhuron gjak dhe ndihmon përpjekjet e luftës ukrainase në mënyra të tjera.
Por nëse disa rusë që luftonin përkrah ukrainasve sfiduan Putinin shumë përpara pushtimit, lufta solli të tjerë, duke thelluar çarjet ekzistuese në shoqërinë ruse dhe ndoshta duke demoralizuar më tej ushtrinë e vendit. Në javët e para të luftës, forcat u kritikuan për efektet e tyre në fushën e betejës, duke luftuar për të avancuar drejt kryeqytetit dhe madje edhe për të ruajtur linjat e furnizimit.
Liria për Rusinë-një legjion që lufton ushtrinë e Putinit
Ndërsa ushtria ruse u tërhoq nga periferitë e Kievit, krimet e dukshme kundër civilëve ukrainas u zbuluan në terrenin që mbante dhe ushtria ruse tani po përballet gjithashtu me akuza për krime lufte.
Qeveria ukrainase, e cila e ka përshkruar luftën si një konkurrencë midis forcave të errësirës dhe dritës, po përdor përçarjen ruse.
Më 5 prill, tre burra me uniforma ushtarake dhe kapuç të zi dolën para gazetarëve në Kiev, duke njoftuar një batalion të ri të quajtur “Liria për Rusinë”, i përbërë tërësisht nga qytetarë rusë, duke përfshirë ish të burgosur lufte.
Duke iu drejtuar bashkëkombësve të tyre rusë, ata thanë se ishin moralisht të indinjuar nga mungesa e disiplinës së Moskës dhe neglizhenca e dukshme e jetëve njerëzore.
Një nga personat e paidentifikuar tha se qeveria ruse i mashtroi që të shkonin në një vend sovran në mënyrë që të kryenin atë që ai e përshkroi si “gjenocid”. Pasi u kap nga forcat ukrainase dhe më vonë u lirua, ai ndryshoi anë për të luftuar për Ukrainën. “Ajo që na thanë ishte propagandë. Por këtu nuk ka fashistë, nuk ka nazistë, vetëm popullatë civile”, tha ai. “Dua të luftoj regjimin ilegal të Putinit në mënyrë që njerëzit të flasin dhe të marrin frymë lirshëm”, pohoi ai.
Duke tingëlluar i indinjuar, shkruan Times, ai tha se ishte dëshmitar i dorës së parë të krimeve të kryera nga ushtria ruse në Bucha, Irpin dhe Kharkiv. Një tjetër burrë e përshkroi veten si rreshter në forcat speciale ruse. Duke dënuar plaçkitjen e shtëpive të civilëve ukrainas nga ushtarët rusë, ai u bëri thirrje ushtarëve të tjerë që të “ulin armët dhe të luftojnë për të ardhmen e tyre”.
Teksa persona të maskuar flisnin para kamerave, në tavolinë kishte një mbishkrim me udhëzime për dhurimin e batalionit nëpërmjet kriptomonedhave. Njësia ka gjithashtu kanalin e vet Telegram që u kërkon moskovitëve t’i bashkohen protestave kundër luftës dhe ka udhëzime për rusët që duan të bashkohen me legjionin e tyre (“Apliko në ambasadën e Ukrainës në një vend evropian të afërt”, shkruan ai). Në mëngët e tyre të kamuflazhit, burrat mbanin një flamur të bardhë-blu-bardhë që u bë simbol i lëvizjes ruse kundër luftës.
Dezertorët rusë janë gjithashtu të mirëpritur në Kiev. Më 2 prill, parlamenti ukrainas miratoi një ligj të ri sipas të cilit çdo ushtar rus që dorëzohet me një anije luftarake ose avion do të marrë një milion dollarë. Ata do të paguhen 100 mijë dollarë për tankun e kapur dhe 10 mijë dollarë për pajisje më të vogla ushtarake.
Nënkryetari i parë i parlamentit ukrainas, Oleksandr Kornienko tha se çmimet do të motivonin një “ushtri pushtuese të demoralizuar”. Ligji u hartua pas një oferte të mëparshme ukrainase prej 10 mijë dollarësh për çdo ushtar rus që dorëzohet. Në fund të marsit, autoritetet ukrainase thanë se qindra ushtarë rusë kishin lënë ushtrinë e tyre.
Anëtarët e “Liria për Rusinë” nuk pranuan të thonë se sa njerëz kanë aplikuar në legjionin e tyre deri më tani, përveçse e përshkruanin atë si “të madh” dhe pretendonin se kishin marrë më shumë se 300 aplikime për t’u bashkuar brenda një dite.
Jan, një ekspert i IT, tha se toga e tij prej rreth 40 personash në forcat e mbrojtjes territoriale të Ukrainës ka disa rusë të tjerë dhe ai di më shumë në pjesë të tjera të vendit. “Ka një numër të arsyeshëm prej nesh në të gjithë Ukrainën”, thotë ai, duke shtuar se ndërsa rusët në përgjithësi tolerohen mirë në forcat e armatosura të Ukrainës, ka edhe shumë shaka që thuhen në kurriz të tyre.
“Dhe pse jo, e dini? Ukrainasit po kalojnë shumë trauma psikologjike, kështu që kjo është mjaft e kuptueshme. Unë nuk jam i ofenduar”, përfundoi ai.
