Kosova
Përse Lista Serbe u kthye në Kuvendin e Kosovës?
Pas dorëheqjes demonstrative të dhjetë deputetëve të Listës Serbe më 7 nëntor, asaj iu deshën 10 ditë për t’u kthyer në Kuvendin e Kosovës me deputetë nga lista rezervë, qoftë edhe vetëm formalisht. Kjo parti e quajti kthimin një “vendim strategjik që ka penguar drejtpërdrejt realizimin e një plani” të Albin Kurtit dhe të Rada Trajkoviq, një ish-deputete nga pakica serbe në Kosovë e cila drejton partinë Iniciativa Qytetare për Liri, Drejtësi dhe Mbijetesë (GI SPO). Ky komplot i pretenduar synonte “ndryshime kushtetuese që do të çonin në shfuqizimin e komunave serbe, shpronësimin e Kishës Ortodokse Serbe, heqjen e gjuhës serbe, të drejtën e përfaqësimit institucional etj.”
Favorizim kushtetues
Pretendimi i Listës Serbe nuk bazohet në asnjë fakt apo rrethanë. Por, teorikisht ka meritë juridike. Kjo sepse Kushtetuta e Kosovës nuk mund të ndryshohet pa votat e serbëve në parlament. Në rastin e një refuzimi të deputetëve rezervë të Listës Serbe për të zëvendësuar ata që u larguan, e drejta për t’u betuar si deputetë të pakicës serbe do t’i kalonte subjekteve në radhë me më shumë vota, që janë kandidatë nga forca politike GI SPO. Këta janë të njëjtët që Lista Serbe i akuzon si komplotistë që duan t’u heqin të drejtat serbëve të Kosovës. Por ky ndryshim kushtetues, ndonëse juridikisht i mundur, do të ishte i paimagjinueshëm dhe praktikisht i pamundur.
Ulëse të rezervuara
Serbët kanë një sërë privilegjesh të tjera si pakicë etnike. Kushtetuta e Kosovës garanton në kuvendin prej 120 deputetësh, 10 vende të rezervuara për serbët dhe 10 për pakicat e tjera, pavarësisht numrit të votave të subjekteve zgjedhore, apo ndryshimit të përbërjes së popullsisë. Një pjesë domethënëse e ekspertëve kushtetues interpretojnë se partive fituese nga komuniteti serb, gjithashtu kushtetuta u ka caktuar pjesëmarrje në qeveri me të paktën një post. Në fakt, serbët kanë qenë kurdoherë pjesë e qeverive të Kosovës, ndonëse me ministri të dorës së dytë.
Manovër e parashikueshme
Çfarë ka ndodhur është që 10 deputetët e Listës Serbe të dorëhequr më 7 nëntor, u zëvendësuan 10 ditë pas këtij vendimi me 10 deputetë të tjerë nga pakica serbe, ku 9 prej tyre ishin po nga e njëjta parti, ndërsa i 10-i, Cvetko Veljkoviç nga GI SPO. Kjo lëvizje dhe ky rezultat ishin parashikuar thuajse njëzëri nga mediat dhe analistët në Kosovë. Gjithashtu, u parashikua me saktësi edhe që 9 deputetët rezervë nga Lista Serbe do ta merrnin detyrën thjesht formalisht, diçka që u materializua kur deputetët e rinj u larguan nga salla e kuvendit menjëherë pas betimit.
Deputeti Nr. 10
Një prej deputetëve të Listës Serbe nga stoli rezervë, Ivan Todosjeviç, është dënuar me një vit burgim nga shkalla e parë më 5 dhjetor të vitit 2019, për veprën penale “Nxitja e urrejtjes, përçarjes ose mosdurimit kombëtar, racor, fetar apo etnik”, për shkak se ka thënë që Masakra e Reçakut në vitin 1999 ishte “fabrikim i terroristëve shqiptarë” për të justifikuar bombardimet e NATO-s. I akuzuari ka qenë Ministër i Administratës dhe Pushtetit Lokal kur bëri komentet, çka solli edhe shkarkimin e tij nga kryeministri i kohës Ramush Haradinaj. Kjo është arsyeja se përse Listës i nungonte një deputet. Pritet që Todosjeviç ta apelojë vendimin.
Lista e shkarkimeve
Kjo parti ka incidente të përsëritura me deklaratat e ministrave të saj në qeverinë e Kosovës. Aleksandër Jabllanoviç, kryetar i Listës Serbe, dhe njëherësh Ministër për Kthim dhe Komunitete, u shkarkua më në vitin 2015, nga Kryeministri Isa Mustafa, pasi i quajti “egërsira” protestuesit shqiptarë që penguan dhe qëlluan me gurë një autobus me pelegrinë serbë në Gjakovë. Çështja u bë tejet e ndjeshme duke qenë se protesta ishte bashkorganizuar nga “Thirrjet e Nënave” të të pagjeturve. Opozita nisi një spirale protestash pas komentit të ministrit. Jabllanoviç kërkoi falje, por nuk pranoi të dorëhiqej. Më vonë u shkarkua edhe si kryetar i Listës Serbe.
Qeveritë jetëshkurtra kosovare
Lista Serbe po rezulton forca politike më e qëndrueshme në Kosovë. Ajo u themelua në vitin 2014 dhe në zgjedhjet e të njëjtit vit fitoi 9 nga 10 mandate në Kuvendin e Kosovës. Në 2017, fitoi gjithashtu 9 mandate, ndërsa në dy zgjedhjet e fundit, i mori të 10 mandatet e rezervuara për serbët. Arsyeja se përse në kaq pak vite rezultojnë kaq shumë zgjedhje ka të bëjë me faktin se pesë zgjedhjet e fundit parlamentare në Kosovë kanë qenë të parakohshme. Që nga viti 2001, kur Kosova zhvilloi zgjedhjet e para të përgjithshme si shtet i pavarur, janë mbajtur gjithsej 8 zgjedhje të tilla. Jetëgjatësia mesatare e një qeverie kosovare është tre vjet.
Lista e Beogradit
Lista Serbe kontrollohet nga Beogradi. Subjekte politike nga parti të tjera janë ankuar vazhdimisht për fushata frikësimi të votuesve apo kërcënimi të kandidatëve të tjerë për deputetë. Zyrtarisht, kjo parti ka spikatur në raste të shumta me retorikë jobashkëpunuese, dhe ka kërcënuar vazhdimisht për dalje nga parlamenti. Misioni i vëzhgimit të BE-së për zgjedhjet e vitit 2021, vlerësoi se Lista Serbe ka monopolizuar jetën e serbëve në Kosovë, madje duke kërcënuar votuesit. Kritika të tilla janë shumë të rralla. Qasja tepër e kujdesshme e ndërkombëtarëve ndaj pakicave në Kosovë ilustrohet edhe nga eufemizmi “komunitete joshumicë”.
Kush është sfidantja e Listës Serbe?
Rada Trajkoviç, kryetarja e GI SPO, e akuzuar nga Lista Serbe se do të tradhtonte të drejtat e serbëve në Kosovë, shpalos një karrierë dinamike politike. Në vitet ’90 para Luftës në Kosovë, Trajkoviç u bë anëtare e Partisë Radikale Serbe, drejtuar nga Vojisllav Sheshel, tashmë kriminel lufte. Bashkëshorti i saj ishte sakaq anëtar i kësaj partie ultranacionaliste. Trajkoviç ishte Ministre e Shërbimeve Familjare kur nisi lufta në Kosovë dhe e dha dorëheqjen tre ditë pasi Serbia u tërhoq pas bombardimeve të NATO-s. Ajo rezulton edhe kryetare e Lëvizjes Europiane të Serbëve në Kosovë dhe Metohi.
Cila është arsyeja e dorëheqjes masive?
Këmbëngulja e qeverisë së Kosovës për të vijuar planin e ndërrimit të targave në pronësi të serbëve të Kosovës me ato zyrtare është shkaku, por jo vetë arsyeja e dorëheqjes masive nga institucionet e Kosovës. Besohet se janë rreth 10,000 automjete me targa ilegale serbe në vend, dhe ndryshimi i tyre përfaqëson një simbolikë si për Prishtinën ashtu dhe për Beogradin. Praktikisht qeveria e Kosovës kërkon të zgjerojë dhe forcojë shtetformimin në të gjithë territorin e saj. Ndërsa qeveria e Serbisë nuk mund ta lejojë këtë. Në thelb nuk bëhet fjalë për targa.
Kosova
I dhanë mundësinë të krijojë qeverinë pa opozitën, Kurti mesazh falënderues për të gjithë votuesit e LVV: U jemi mirënjohës përjetë
Me një mesazh falënderues u është drejtuar Albin Kurti të gjithë votuesve të partisë së tij në zgjedhjet e jashtëzakonshme që u mbajtën dje në Kosovë, dhe që i dhanë mundësinë të krijojë qeverinë pa opozitën.
Kurti tha se puna vazhdon, dhe premtoi se siguria e begatia do të shtohen.
“Në dhjetë ditë fushatë, dhjetëra mijëra duar të shtrënguara e mijëra dyer të hapura nga ju në qindra takime e tubime anembanë.
Na pritët me ngrohtësi e besim, e për këtë ju falënderoj përzemërsisht. Jeni shumë, madje aq shumë sa shumicës nuk ua njohim e dimë emrin. Dhe, u angazhuat pa kursim për fitoren e VETËVENDOSJE!-s me partnerë, për fitoren tuaj.
Të dashur bashkatdhetarë që erdhët nga Evropa, Amerika e nga çdo cep i botës, ose që votuat me postë apo fizikisht pardje në ambasadat e konsullatat tona, u jemi mirënjohës përjetë për kontributin tuaj të pamatshëm për liri e shtet dhe komb, si dhe për përkrahjen vendimtare që e bëri fitoren në këto zgjedhje aq madhështore saqë historike.
Puna vazhdon, siguria e begatia do të shtohen. Na priftë e mbara!”, shkruan Kurti.
Kosova
“Kurti fitues pas muajsh bllokade politike”, BBC: Normalizimi i marrëdhënieve me Brukselin dhe Uashingtonin në axhendën e qeverisë së re
Partia nacionaliste shqiptare Vetëvendosje ka fituar një fitore bindëse në zgjedhjet parlamentare në Kosovë, sipas rezultateve paraprake.
Me 90% të votave të numëruara, kjo parti, emri i së cilës do të thotë “vetëvendosje”, ka marrë 50.8% të votave, çka i siguron liderit të saj, Albin Kurti, një mandat të tretë në pushtet.
Dy partitë kryesore opozitare, Partia Demokratike e Kosovës (PDK) e qendrës së djathtë dhe Lidhja Demokratike e Kosovës (LDK), kanë marrë përkatësisht 20.98% dhe 13.89% të votave.
Vetëvendosje i fitoi zgjedhjet edhe në muajin shkurt, por pa arritur shumicën, dhe Kosova ka qenë pa një qeveri funksionale që nga ajo kohë.
Kjo bllokadë ngriti një pyetje të madhe mbi këto zgjedhje të dyta parlamentare brenda vitit: a do ta ndëshkonin votuesit Kurtin për muajt e gjatë të ngërçit në Kuvendin e Kosovës, apo partitë opozitare që refuzuan të merrnin parasysh një koalicion me lëvizjen e tij të majtë?
Elektorati ka dhënë një përgjigje të qartë. Edhe pse rezultati nuk mjafton për t’i siguruar Kurtit qeverisje pa partnerë koalicioni, ai nuk pritet ta ketë të vështirë të gjejë mbështetje te deputetët e partive të pakicave etnike, të cilat kanë të garantuara 20 nga 120 vendet në Kuvend.
Kjo është fitorja e katërt radhazi e Vetëvendosjes në zgjedhjet parlamentare. Rezultati përbën një rehabilitim politik pas bllokimit nga partitë opozitare të përpjekjeve të Kurtit për të formuar qeveri pas zgjedhjeve të 9 shkurtit.
Kurti e quajti këtë “fitoren më të madhe në historinë e vendit” dhe tha se pret që opozita këtë herë të bashkëpunojë, e jo të pengojë proceset.
Arben Gashi nga Lidhja Demokratike e Kosovës (LDK), e renditur e treta, sinjalizoi se kjo mund të jetë e mundur. “Kur flasin votuesit, rezultati nuk mund të injorohet,” shkroi ai në rrjetet sociale. “Kërkohet reflektim dhe veprim i përgjegjshëm,” shtoi ai.
Në lojë janë shumë interesa. Kosova ka humbur qindra miliona euro fonde nga Bashkimi Evropian për shkak të mungesës së një qeverie funksionale. Kurti përmendi gjithashtu marrëveshje të mundshme me Bankën Botërore, të cilat do ta çonin shumën totale në mbi 1 miliard euro.
Rregullimi i marrëdhënieve me mbështetësit kryesorë ndërkombëtarë të Kosovës, BE-në dhe SHBA-në, pritet gjithashtu të jetë në axhendë. Kurti ka zemëruar Brukselin dhe Uashingtonin duke ndërmarrë vazhdimisht veprime ndaj institucioneve që u shërbejnë pakicës serbe në Kosovë – nga zyrat postare deri te institucionet shëndetësore – duke rritur tensionet në veriun e Kosovës me shumicë serbe.
BE-ja ka rënë dakord më në fund të heqë masat ndëshkuese të vendosura në vitin 2023, por pritet të kërkojë nga Kurti një qasje më pragmatike ndaj dialogut të ngecur për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë, në vend të vijës së tij zakonisht dogmatike. Duke pasur parasysh marrëdhëniet e ftohta me presidentin serb Aleksandar Vuçiç, kjo mund të mbetet një shpresë e kotë.
Fakti që votuesit e Kosovës kanë mbështetur fuqishëm një figurë kaq polarizuese pasqyron pakënaqësinë e tyre ndaj alternativave. Partitë e lidhura me Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës dominuan qeverisjen në dekadën pas shpalljes së njëanshme të pavarësisë në vitin 2008, por nuk arritën të përmbushin premtimet për prosperitet.
Një analist, Artan Muhaxhiri, vuri në dukje “shkeljet e panumërta të kushtetutës nga Vetëvendosje, mungesën e zhvillimit ekonomik dhe prishjen e marrëdhënieve me aleatët” gjatë viteve të saj në pushtet.
Megjithatë, ai përfundoi se “pavarësisht të gjitha mangësive, qytetarët e kanë konsideruar opozitën më të dëmshme”.
Kosova
Përfundon numërimi i votave për subjektet politike, nis numërimi për kandidatët në 38 Qendra Komunale
Të dielën në mbrëmje, është përmbyllur procesi i numërimit të fletëvotimeve për subjektet politike në 2,557 vendvotime ku është zhvilluar votimi i rregullt.
Sipas procedurave, të gjitha materialet zgjedhore janë tërhequr dhe vendosur në Qendrat Komunale të Numërimit në 38 komunat e vendit.
Sipas Ligjit për Zgjedhjet e Përgjithshme, numërimi i fletëvotimeve të subjekteve politike të zgjedhjeve për Kuvendin e Kosovës bëhet në vendvotim, pasi të përfundojë procesi i votimit, ndërkaq, numërimi i votave të kandidatëve për deputetë bëhet në Qendra Komunale të Numërimit.
Përveç numërimit të votave të kandidatëve për deputetë, në këto qendra, sipas Rregullores Zgjedhore të KQZ-së për Qendrat Komunale të Numërimit, do të bëhet edhe verifikimi i rezultateve të subjekteve politike nga formularët që janë plotësuar në vendvotime pas numërimit të fletëvotimeve.
Ky proces, i njëjtë do të bëhet në 38 Qendra Komunale të Numërimit, në të cilat do të punohet me dy orare. Numërimi i votave të kandidatëve dhe verifikimi i rezultateve, do të bëhet duke ofruar transparencë të plotë dhe nën monitorimin e vëzhguesve.
Përveç organizimit të votimit në 2,557 vendvotime të rregullta, ka mundësuar:
– votimin me kusht në 38 qendra votimi me 57 vendvotime;
– votimin jashtë vendvotimeve përmes ekipeve mobile votuesit me nevoja të veçanta dhe
– votimin jashtë Kosovës në përfaqësitë diplomatike dhe përmes postës.
Sipas të dhënave preliminare, nga 57 vendvotime me kusht, në 38 komuna të vendit, në përgjithësi janë evidentuar në sistem mbi 9,900 votues të regjistruar për të votuar me kusht.
Së shpejti do të kemi edhe të dhënat nga votimi i personave me nevoja të veçanta, i cili është realizuar jashtë vendvotimeve. Numri i votuesve të regjistruar në këtë program votimi ka qenë 2,860.
Nga votimi jashtë Kosovës, respektivisht nga votimi në 29 përfaqësi diplomatike, nga 19,187 shtetasit e regjistruar, kanë votuar 16,165 prej tyre apo 84.24%. Ndërkaq, nga votimi përmes postës, numri i përgjithshëm i votuesve të regjistruar ka qenë rreth 58 mijë. Nga ky lloj votimi, ende nuk kemi të dhëna përfundimtare për numrin e pakove me fletëvotime pasi këto të dhëna do t’i kemi pas përfundimit të procesit të tërheqjes së tyre nga kutitë postare. Sipas të dhënave preliminare, vetëm nga tërheqjet e dy kutive postare, në Berlin dhe Bern, janë tërhequr 18 mijë pako të supozuara me fletëvotime.
Autoboti i pastrimit të ujërave të zeza, po shpërndan ujë për qytetarët në Vlorë
Strakosha në formë të jashtëzakonshme, AEK-u gjen stabilitet. Garanci edhe për Kombëtaren
I dhanë mundësinë të krijojë qeverinë pa opozitën, Kurti mesazh falënderues për të gjithë votuesit e LVV: U jemi mirënjohës përjetë
Vlora 4 ditë pa ujë, kryetarja e bashkisë: Defekti, fatkeqësi natyrore. Ujësjellësi s’është në varësinë tonë, protestën po e bën opozita
Peskov: Rusia pajtohet me vlerësimin e Trump, bisedimet në fazën përfundimtare
U kap me kokainë me vlerë 230 mijë euro, shqiptari: Mos më dënoni, më lejoni të kthehem në Shqipëri
Shpërthimi në Shkodër, OSHEE përgënjeshtron Policinë: Nuk ka ndodhur për shkak të boksit të matësve në pallat
Berisha: Nuk ka forcë në botë që e mban në pushtet Edi Ramën në qoftë se ne i pushtojmë sheshin. Kjo është rruga!
“Kurti fitues pas muajsh bllokade politike”, BBC: Normalizimi i marrëdhënieve me Brukselin dhe Uashingtonin në axhendën e qeverisë së re
Kush është “zbatuesi hije” i Shtëpisë së Bardhë me ndikim të jashtëzakonshëm te Trump
Përfundon numërimi i votave për subjektet politike, nis numërimi për kandidatët në 38 Qendra Komunale
Vlora 4 ditë pa ujë/ “O vllai do më dëgjosh”, kreu i AKUK shkon te protestuesit: Do ta zgjidhim, sot në mesnatë nis furnizimi
Hetimet për atentatin e Rinasit, burime: Autorët pasi dogjën mjetin që përdorën në krim u larguan me ambulancë
Presidenti i Federatës Argjentinase të Futbollit, Tapia, rrezikon burgun
Veshjet sintetike mund të ndikojnë në shëndetin riprodhues të grave dhe burrave
Shqiptari në Britani shpëton nga deportimi pasi “partnerja nuk i flet shqip”
VIDEO/ Protesta në Vlorë për mungesën e ujit, qytetarët futen në teatrin “Petro Marko” dhe ndërpresin mbrëmjen gala të bashkisë
Rrëzohet aeroplani në Britani, alarm në aeroportin Southend në Londër
Anomalia e buxhetit, 2 miliardë euro shpenzime në dhjetor
“Katolikët monitoroheshin, myslimanët përgatitnin ushqimet për ta” – si festoheshin Krishtlindjet në komunizëm në Shqipëri
Princi William dhe Kate Middleton vendosën vijë sigurie 9.6km rreth rezidencës së tyre të re, reagojnë banorët e zonës: Masa të tepruara dhe pa konsultim
U kap me kokainë me vlerë 230 mijë euro, shqiptari: Mos më dënoni, më lejoni të kthehem në Shqipëri
Dalin Exit Poll-et e para, Vetëvendosja rikonfirmohet forcë e parë, Hamza 23.9 përqind, Abdixhiku 16.1 përqind
Përplasjet kufitare Taxhikistan-Taleban: Çfarë fshihet pas tyre, pse ndikojnë në Kinë?
Presidenti i Ukrainës, Zelensky mbërrin në Mar-a-Lago, takohet me presidentin Trump
Spitalet paralajmëruan se kriza e kujdesit në fund të jetës kërcënon trajtimin
Disidenti egjiptian kërkon falje për tweets, ndërsa konservatorët kërkojnë dëbim nga Mbretëria e Bashkuar
Hetimet për atentatin e Rinasit, burime: Autorët pasi dogjën mjetin që përdorën në krim u larguan me ambulancë
Numërohen 81% e kutive të votimit në Kosovë: Albin Kurti drejt mandatit të tretë si kryeministër
Pse të rinjtë po largohen për të punuar jashtë vendit?
-
Albania2 days ago
Shqiptari në Britani shpëton nga deportimi pasi “partnerja nuk i flet shqip”
-
Albania16 hours ago
VIDEO/ Protesta në Vlorë për mungesën e ujit, qytetarët futen në teatrin “Petro Marko” dhe ndërpresin mbrëmjen gala të bashkisë
-
UK2 days ago
Rrëzohet aeroplani në Britani, alarm në aeroportin Southend në Londër
-
Albania16 hours ago
Anomalia e buxhetit, 2 miliardë euro shpenzime në dhjetor
-
Albania17 hours ago
“Katolikët monitoroheshin, myslimanët përgatitnin ushqimet për ta” – si festoheshin Krishtlindjet në komunizëm në Shqipëri
-
UK15 hours agoPrinci William dhe Kate Middleton vendosën vijë sigurie 9.6km rreth rezidencës së tyre të re, reagojnë banorët e zonës: Masa të tepruara dhe pa konsultim
-
Albania37 minutes agoU kap me kokainë me vlerë 230 mijë euro, shqiptari: Mos më dënoni, më lejoni të kthehem në Shqipëri
-
Kosova17 hours ago
Dalin Exit Poll-et e para, Vetëvendosja rikonfirmohet forcë e parë, Hamza 23.9 përqind, Abdixhiku 16.1 përqind