Ish-ambasadorja e Bosnjë e Hercegovinës në Kombet e Bashkuara (OKB), Mirsada Çolakoviq paralajmëron se lidhjet e Millorad Dodikut me presidentin rus paraqesin një kërcënim për rajonin.
Çolakoviq në një intervistë për The Geopost thekson se Evropa ka ndryshuar dhe tashmë vendet e Ballkanit Perëndimor po i ndiejnë pasojat.
“Evropa ka ndryshuar patjetër dhe ne do të ndjejmë pasojat e gjithë kësaj për një kohë shumë të gjatë, jo vetëm nga marrëdhëniet ekonomike, por që kemi edhe kriza politike që nuk jam e sigurt se do të përfundojnë kaq shpejt dhe lehtë”, paralajmëron Çollakoviq.
Ajo shton se edhe pse Dodiku ishte fitues në Republika Srpska, ai kishte ftuar qytetarët që të protestojnë në mbështetje të tij.
“Në Sarajevë ka pasur demonstrata kundër vendimit të përfaqësuesit të lartë Shmid, ndërsa në Banja Llukë pati demonstrata në mbështetje të Dodikut, i cili fitoi zgjedhjet për president të Republikës Srpska dhe pati ftuar të gjithë njerëzit e tij të vijnë në demonstrat. Njeriu që fitoi pati një demonstratë”, shton ajo.
Sipas Çolakoviqit, qyetarët e Ballkanit janë të veçantë, mirëpo që manipulohen lehtë.
“Duhet ta kuptojmë se jemi të veçantë dhe në një mënyrë të mirë, por nga ana tjetër manipulohemi shumë shpejt dhe shndërrohemi lehtësisht në diçka që nuk do të thosha kurrë në jetë se do të jetë fqinji juaj nesër”, thekson Çolakoviq.
Në këtë intervistë, ajo ka folur edhe për ndikimin rus në OKB, duke treguar se si nuk ishte miratuar një Rezolutë që dënon gjenocidin serb në Srebrenicë.
Intervista e plotë
The Geopost: Ju keni qenë ambasadore në OKB, a mund të na thoni çfarë lloj konfrontimi është ai i Rusisë me vendet tjera dhe ndikimin e tyre që përhapet në Kombet e Bashkuara?
Përveç që kam qenë përfaqësuese e përhershme në OKB, më parë kam qenë nënkryetare e Misionit për gjashtë vjet, në kohën kur kemi lobuar që Bosnjë e Hercegovina të anëtarësohet në Këshillin e Sigurimit, në të cilin kemi hyrë dhe ishim anëtare e paqëndrueshme e zgjedhur dhe ku në fakt mund të merret përvoja më e madhe diplomatike dhe të shihet ndikimi i drejtpërdrejtë i vendeve të mëdha dhe fuqive të mëdha.
Ne ishim anëtare kur filloi kriza në Libi dhe Siri, ku mund të shihni se si po shkojnë negociatat dhe ato bisedime. Në kohën time, ambasadori i Federatës Ruse ishte Vitaly Churkin, i cili ishte një diplomat shumë i njohur.
Megjithatë, do të përmend një shembull, gjatë mandatit tim si ambasadore në vitin 2015, ishte dhjetëvjetori i gjenocidit në Srebrenicë dhe në tryezë u hodh një Rezolutë, ajo që e mbajti rezolutën ishte Britania e Madhe dhe normalisht, me mbështetjen e anëtarëve të tjerë të Këshillit të Sigurimit, pati një votim, Rusia vuri veton ndaj tij dhe Rezoluta nuk kaloi.
Ajo që është interesante kur ju më pyesni “çfarë ndikimi ka?”, një vit më parë në të njëjtin organ të quajtur Këshilli i Sigurimit, pothuajse e njëjta Rezolutë u miratua pothuajse me të njëjtin tekst që i referohej Ruandës, në këtë rast rezoluta nuk kaloi edhe pse në atë rezolutë, nuk u përmend dhe nuk u akuzoa asnjë komb në tërësi, por flitej për atë që ka ndodhur dhjetë vjet më parë, në 1995 dhe se si duhet të reagojë OKB-ja, në fakt ishte edhe një gabim i Kombeve të Bashkuara, të cilët ishin në terren dhe nuk reaguan.
Rezoluta nuk kaloi dhe kjo dëshmon se si ndodhin gjërat kur hyjnë në lojë interesa të caktuara, në këtë rast një nga vendet tona fqinje, Republika e Serbisë, presidenti i atëhershëm i shkroi ish-mbretëreshës Elizabeth II dhe të gjithëve dhe në fund mori mbështetje nga një nga pesë anëtarët e zgjedhur që kanë të drejtën e vetos, e ajo ishte Rusia dhe ne morëm veton për atë Rezolutë.
The Geopost: Si e komentoni ndikimin rus në Ballkan? Sipas analizave tona, Rusia ka ndikimin më të madh në Republika Srpska, si e komentoni këtë?
Tani, nuk e di nëse ka ndikimin më të madh në Republika Srpska. Bosnja e Hercegovina është e ndarë në dy entitete dhe ka një strukturë në pushtet, e cila, siç e kam shpjeguar, njerëzit nuk janë në gjendje të shikojnë të gjitha mediet e pavarura dhe të zbulojnë se çfarë po ndodh realisht dhe pastaj është shumë e lehtë të manipulohet, por e gjithë linja politike në Republika Srpska dhe jo vetëm struktura qeverisëse dhe jo vetëm SNSD e Milorad Dodikut, por edhe opozita, tha se ne duhet të jemi neutralë dhe këmbëngulën që Rusisë të mos i vendosen sanksione të drejtpërdrejta, si dhe se ata duan të ndjekin Republikën e Serbisë dhe vendimet e tyre.
Siç e dini, deri më tani Republika e Serbisë ka balancuar mes Lindjes dhe Perëndimit dhe përpiqet të jetë një vend neutral dhe i paangazhuar.
Jugosllavia ishte e paangazhuar, por në një klimë tjetër politike, një mjedis tjetër. Kjo nuk është më, kjo është një situatë pas 24 shkurtit të këtij viti kur ndodhi agresioni kundër Ukrainës.
Evropa ka ndryshuar patjetër dhe ne do të ndjejmë pasojat e gjithë kësaj për një kohë shumë të gjatë, jo vetëm nga marrëdhëniet ekonomike, jo vetëm nga fakti që nuk kemi gaz, jo vetëm nga fakti se çmimet po rriten, që qytetarët tanë jetojnë gjithnjë e më vështirë, që është më e keqja, por që kemi edhe kriza politike që nuk jam e sigurt se do të përfundojnë kaq shpejt dhe lehtë.
Shpresoj se do të ketë mençuri të mjaftueshme për të shmangur çdo konflikt, ne patëm një përvojë të tmerrshme dikur, në vitet nëntëdhjetë, dhe kjo nuk na nevojitet më.
The Geopost: Sa e kërcënojnë sigurinë në Ballkan lidhjet mes Dodikut dhe Putinit?
Më lejoni t’ju them, në një mënyrë kërcënon që keni deklarata gjithnjë e më të forta që institucionet e Bosnjë e Hercegovinës duhet të vijnë në nivel shtetëror, puna e Parlamentit, Këshillit të Ministrave, mosmiratimi i ligjeve që duhet të ishte miratuar për shkak të dëshirës dhe tendencës sonë për të hyrë në Bashkimin Evropian, mund të jetë shumë e rrezikshme sepse nuk e dini, gjërat mund të përshkallëzohen në konfliktin më të vogël.
Në Sarajevë ka pasur demonstrata kundër vendimit të përfaqësuesit të lartë Eric Shmid, ndërsa në Banja Llukë pati demonstrata në mbështetje të Dodikut, i cili fitoi zgjedhjet për president të Republikës Srpska dhe pati ftuar të gjithë njerëzit e tij të vijnë në demonstrat. Njeriu që fitoi pati një demonstratë.
The Geopost: Në fund, a keni një mesazh për njerëzit e Ballkanit Perëndimor?
Mesazhi im për të gjithë Ballkanin dhe për të gjitha vendet në këtë rajon, është që vërtet të kuptojmë se jemi të veçantë dhe në një mënyrë të mirë, por nga ana tjetër manipulohemi shumë shpejt dhe shndërrohemi lehtësisht në diçka që nuk do të thosha kurrë në jetë se do të jetë fqinji juaj nesër.
Për fat të keq të rinjtë largohen dhe kur shkojnë nga një nga këto vende të bukura ku kemi natyrë të mrekullueshme dhe potencial të mrekullueshëm për turizëm, bëjnë disa karriera për t’u njohur.
Si do të vazhdojë Ballkani? Mendoj se duhet të pajtohemi. Mënyra e vetme është të flasim me njëri-tjetrin. Ishte një konferencë në Prishtinë dhe kishte një mënyrë për të treguar se çfarë po ndodh, për të dëgjuar njëri-tjetrin dhe për të kuptuar disa nga frustrimet e shprehura nga kolegu im nga Mali i Zi, në mënyrë që ndoshta të kuptoni zhgënjimet për të cilat fola dhe të dëgjoni se çfarë thonë njerëzit nga Kosova, çfarë ka thënë dikush nga Beogradi.
Kjo është rruga, nuk ka rrugë tjetër dhe nuk do të ndodhë asgjë nëse nuk ulemi të flasim. /The Geopost/