Në konferencën përgatitore në çështjen ndaj ish-krerëve të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK), ndaj të cilëve rëndojnë akuza me pretendime për krime lufte, Zyra e Prokurorit të Specializuar (ZPS) ka deklaruar se do t’u duhen më shumë se 700 orë për ta paraqitur çështjen e tyre. Ndërsa kryetari i trupit gjykues, Charles L Smith II ka bërë të ditur se gjykata do të bëjë shkurtime nëse e sheh të nevojshme, sipas tij, për të mbrojtur të drejtat e të akuzuarve për periudhën e gjykimit.
Në këtë konferencë palët nuk kanë shprehur kundërshtim që gjyqi të nisë në muajin mars të këtij viti.
Trupi gjykues është shprehur i shqetësuar lidhur me kohën që prokuroria e ka vlerësuar për çështjen e saj.
Kryegjykatësi Smith ka inkurajuar ZPS-në që të shqyrtojë nevojën për të shkurtuar paraqitjen e argumenteve të saj si dhe për të shfrytëzuar të gjitha instrumentet procedurale që ka në dispozicion për të mundësuar një gjyq të drejtë por edhe të shpejtë.
“Ne kemi treguar vizionin tonë lidhur me ditët e seancave për periudhën në vazhdim, dhe nëse kjo funksionon siç duhet do të dëgjohen dëshmi për 600 orë në një vit dhe mund të them që nga përvoja ime që asgjë nuk është perfekte dhe gjyqi mund që zgjasë më shumë sesa shpresojmë. Është angazhim mjaft i madh për të pasur 600 orë brenda një viti megjithëkëtë ky është synimi që kemi. Ne e kemi autoritetin sipas rregullës 118 për të marrë masa për të ulur numrin e dëshmitarëve, të akuzave, të vendit të krimeve dhe për ti kërkuar ZPS-së të zvogëlojë periudhën e pyetjeve paraprake që u bën dëshmitarëve, ne do t’i shfrytëzojmë të gjitha këto mundësi, do ta bëjmë këtë nëse vlerësojmë që ZPS nuk po e shfrytëzon siç duhet kohën që ka në depoziton”, ka thënë gjykatësi Smith.
Ai shtoi se presin që ky gjyq të jetë i gjatë derisa ka kërkuar nga prokuroria që të jap një parashikim të ditëve të gjyqit si dhe marrjes në pyetje të dëshmitarëve të tyre.
“Ne presim që ky gjyq të jetë i gjatë dhe ne vlerësojmë që periudha pesë vjeçare që parashikohet ka shqetësime të mëdha dhe po të isha unë një dëshmitar do të bëja vet këto programe dhe të mos prisja për turpin gjykues por mos keni gabime, ne do të kemi shkurtime nëse mendojmë që kjo është e domosdoshëm për të mbrojtur të drejtën e të akuzuarve dhe për të bërë të mundur që këto procese penale të mos zgjaten tej mase. Ne do të diskutojmë këtë me prokurorinë dhe do të kërkojmë të na jepet një parashikim i ditëve të gjyqit dhe të marrjes së pyetje të dëshmitarëve të tyre”, ka shtuar kryetari i turpit gjykues.
Gjykatësi ka kërkuar nga prokuroria të tregojë se sa planifikon të zgjasë paraqitja e argumenteve të prokurorisë, për çka prokuroi tha se do t’u duhen pak më shumë se 700 orë.
“Prokuroria mbetet si edhe në listën e fundit, pak më shumë 700 orë”, tha prokurori Matthew Howling.
Gjithashtu, gjykatësi ka kërkuar që prokuroria të tregojë sa a planifikon t’i thërras të gjithë 323 dëshmitarët që i kishte dorëzuar në listë paraprakisht.
“Është një numër dëshmitarësh në këtë listë të cilët janë të rregullës 153 dhe 155, të cilët nuk synojmë që t’i thërrasim të vijnë këtu por do të mbështetemi në dëshminë e tyre, jo të gjithë këta dëshmitarë do të vijnë këtu për të dhënë dëshminë para trupit gjykues dhe në fakt disa nuk e bëjnë dot një gjë të tillë, por ata që do të vijnë këtu për të dhënë dëshmi sipas rregullës 154 janë ata që janë në listë. Është e mundur që gjatë gjyqit dëshmitarët mund të paraqesin dëshmi që ta bëjnë të panevojshëm paraqitjen e dëshmitarëve të mëvonshëm por kjo do të varet nga zhvillimet gjatë gjykimit”, ka thënë prokurori.
Ndërsa, avokati i Kadri Veselit, Ben Emmerson ka thënë se ka dëshmitarë që kanë dhënë dëshmi në katër gjyqe të mëparshme.
“Është një dëshmitar i cili ka dhënë dëshmi në katër gjyqe të mëparshme, ka bërë tetë intervista me ZPS-në, ka dhënë deklaratë në një numër procesesh të tjera penale ndërkombëtare, që të gjitha do të paraqitën këtu, jam i sigurt që në këtë rastin e këtij dëshmitari ZPS do të kalojë një numër orësh duke theksuar ato elemente që dëshiron të thotë dhe koha që do të na duhet ne për të bërë kundër-pyetjet do të jetë shumë e gjerë pasi që është një material i gjerës. Por në përgjithësi shkurtimi i afatit të kohës duke ulur pyetjet kryesore të prokurorisë së dëshmitarëve të cilët më pas vijnë me një dokumentacion të gjerë e ngre barrën që i bëhet palës mbrojtëse për këtë dhe ky është një nga problemet që ZPS asnjëherë nuk është angazhuar”, ka thënë Emmerson.
Në këtë konferencë, prokuroria ka deklaruar se kanë përfunduar shqyrtimin e materialeve shfajësuese dhe kanë bërë të ditur se janë duke përgatitur një paketë tjetër me 15 materiale në të cilën do të ketë kërkesë për masa mbrojtëse.
Prokuroria dhe avokatët kanë deklaruar se nuk kanë kundërshtim që gjykimi të fillojë në mars të këtij viti.
“Parimisht nuk ka asnjë arsye pse të mos fillojmë më 1 mars, e vlerësojmë sigurisht dhe pajtohen besoj kolegët e mijë, sigurisht që ne kemi një periudhë të jashtëzakonshme intensive pune këtë muaj që mbase do na krijojë disa vështirësi teknike në fakt, por ne në bashkëpunim me Zyrën Administrative kemi pasur disa vështirësi për pikën e kontaktit në Kosovë p.sh., pra disa nga këto aspekte mund të na krijojë disa pengesa por unë nuk i parashikoj këto, por nuk shoh asnjë pengesë të fillojmë më 1 mars”, ka thënë avokati i Kadri Veselit, Ben Emmerson.
Ndërsa mbrojtja e Rexhep Selimit ka propozuar që të ketë pushime pas deklaratave hyrëse në mënyrë që mbrojtja të ketë mundësi të përgatitet.
Ai gjithashtu ka kërkuar që në 12 dëshmitarët e parë të prokurorisë të mos ketë dëshmitarë që të flasin për pretendime konkrete ndaj Selimit, meqë sipas tij, kjo do të ndikonte në përgatitjen e mbrojtjes së tij.
Ish-krerët e UÇK-së po marrin pjesë fizikisht në sallën ku po zhvillohet konferenca përgatitore. /kp/
