Pasi kaluan vite duke ndërtuar karriera në fushat që i pëlqejnë, disa punëtorë po pyesin veten nëse është koha për ta braktisur “anijen”.
Për aq kohë sa mban mend, Vanessa Carpentier dëshironte të punonte me kafshët. “Kur isha fëmijë, duke lozur lojën ‘familja’, gjithmonë kam dashur të jem qeni i shtëpisë”, thotë ajo.
Gruaja 33-vjeçare, e cila jeton në qytetin kanadez, Montreal, nuk e kishte arritur suksesin e duhur në shkollë për të studiuar veterinarinë në universitet.
Por, ajo nuk u dëshpërua dhe vendosi të trajnohej si teknike veterinare, raporton bbc.
“Ishte perfekt”, thotë ajo. Dhe kur u punësua për herë të parë në këtë fushë, mendoi, “unë kam fituar diçka në jetë”, transmeton Telegrafi.
Por, Carpentier shpejt e kuptoi se puna e saj e ëndrrave nuk ishte ashtu siç e kishte parashikuar. Ajo u takua me kolegë toksikë, pronarë abuziv të kafshëve shtëpiake dhe paga të ulëta, plus orë jashtëzakonisht të gjata pune. Ajo lëvizi në mjekësinë veterinare, duke ndërruar klinika dhe specialitete për të provuar dhe zbutur problemet. Megjithatë, kur një çështje u zgjidhte, u shfaqte një tjetër.
“Ne fillonim punën në ora shtatë të mëngjesit dhe ndonjëherë mbaronim në mesnatë, pastaj do të duhej të kthehesha në shtatë të nesërmen”, thotë Carpentier. Për vite me radhë, ajo nuk e dinte se kur do të kthehej në shtëpi dhe në këtë formë anashkaloi një pjesë tjetër të jetës së saj – përfshirë planet për të krijuar familje.
Përfundimisht, 13 vjet pasi ajo filloi punën e ëndrrave, Carpentier u largua. “Unë investova gjithçka që kisha në punën me kafshët, dhe kuptova se kisha harruar vetveten”, thotë ajo. Tani, ajo punon si agjente në një bankë. “Unë punoj në distancë dhe kurrë nuk kam pasur kaq shumë kohë për veten”.
Por, fillimi nga e para në një industri të re ka qenë e vështirë. Carpentier ka lënë pas jo vetëm kafshët që donte, por pjesë të identitetit dhe punës që bëri. Ajo la pas edhe reputacionin që e ndërtoi ndër vite.
“Kam qenë në krye të karrierës sime më parë, kur unë flisja, njerëzit më dëgjonin; ata më besuan mua”, thotë ajo. “Në punën time të re, unë jam vetëm një numër.” Megjithatë, thotë Carpentier, “nuk dua të kthehem kurrë mbrapa”.
Kjo histori tingëllon e vërtetë për shumë njerëz që janë të apasionuar pas punës së tyre. Shumë njerëzve u janë dashur vite për të ndërtuar karriera kuptimplote në fushat që i duan, duke kaluar orë të gjata dhe duke përballuar kushte të vështira.
Por, në shumë raste, këto punë ëndrrash janë bërë të papërballueshme, qoftë për shkak të toksicitetit, paqëndrueshmërisë ekonomike apo lodhjes totale. Disa punëtorë po e pyesin vetveten: a është koha për të lënë industritë që duam?
Kushtet e vështira dhe shqetësimet ekzistenciale
Ndjekja e një karriere të bazuar në pasion mund të jetë emocionuese – në fund të fundit, shprehja e vjetër thotë, “nëse e doni atë që bëni, nuk do të punoni kurrë asnjë ditë në jetën tuaj”.
Edhe pse mund të jetë aq e kënaqshme të ndjekësh një karrierë ëndrrash, ekspertët thonë se ka mund të ketë edhe anë negative të mëdha në këtë rrugë.
Një nga arsyet që shumë punë pasioni bëhen të paqëndrueshme është se punëtorët e përkushtuar shpesh janë të nënvlerësuar dhe të mbingarkuar, por të gatshëm të durojnë kushte më të këqija pune për shkak të dashurisë së tyre për punën.
“Nëse dikush është aq i përkushtuar ndaj punës që po bën dhe e sheh atë si një pjesë thelbësore të identitetit të tij, është më e vështirë të pajtohet me toksicitetin e përditshëm të vendit të punës”, thotë Erin Cech, profesoreshë e asociuar e sociologjisë në Universitetin e Michiganit, SHBA.
Cech shpjegon se jo vetëm punëtorët me pasion kanë tendencë të punojnë më shumë orë dhe të bëjnë punë shtesë, por ata gjithashtu mund të jenë “gati të shohin përtej shumë sfidave potenciale të punës së tyre”.
“Këto mund të jenë gjëra të tilla si kompensimi, përfitimet dhe stabiliteti, por gjithashtu ka të ngjarë të jenë gjëra të tilla si praktika të padrejta në organizatën tuaj ose një mbikëqyrës, bashkëpunëtorë që ndikon keq në punën tuaj”, shtoi ajo.
Profesoresha thotë se kjo mund të dërgojë gjithashtu në shfrytëzimin e pasionit kur këta punëtorë ultra të përkushtuar nuk kompensohen në mënyrë të drejtë për përpjekjet e tyre shtesë (gjë që ndodh shpesh – aq shpesh sa të rinjtë koreano-jugor kanë shpikur termin ‘paga pasioni’ për të përshkruar se si punëdhënësit përdorin pasionin si një justifikim për të paguar më pak).
Kushtet si kjo, duke përfshirë stresin e shtuar të shqetësimeve për sigurinë e punës në industri të caktuara, po shtyjnë disa punëtorë të mendojnë të lënë punën e tyre të ëndrrave për karriera të tjera. Dhe megjithëse është gjithmonë e vështirë të lini një punë, Cech thotë se lënia e një prej këtyre pozicioneve mund të jetë veçanërisht stresuese kur identitetet e punëtorëve ndërthuren me punët që ata duan. Largimi mund të ketë një taksë ekzistenciale.
“Nëse pastaj e lini atë punë ose shuhet vendi i punës, papritmas rrezikoni të humbni një pjesë thelbësore të asaj që mendoni se jeni, dhe kjo mund të jetë shkatërruese”, thotë ajo. Kjo mund të jetë veçanërisht atakuese kur punëtorët përvetësojnë narrativën se ‘gjetja e pasionit tuaj’ është përkufizimi i suksesit.
“Kur u tregoja njerëzve punën time, isha shumë krenare”, thotë Carpentier. “Kur hapa sytë se sa toksik ishte vendi im i punës, nuk mund të besoja”.
Pavarësisht se ishte djegur, Carpentier mendoi të hiqte dorë nga puna vetëm kur shefi i saj i sugjeroi asaj të pushonte për një kohë. “Ai më tha, ‘Le të bëjmë një pushim sepse nuk dua të të humb’ dhe unë thjesht vendosa që doja të ndaloja plotësisht”.
Tani, Carpentier nuk flet për punën gjatë takimit me miqtë – nuk ndihet më si pjesë e identitetit të saj. “Unë e mbyll kompjuterin tim dhe kaq”, deklaroi ajo.
A është koha për të hequr dorë?
Mes këtyre kushteve të vështira, mund të jetë e vështirë të kuptosh se kur është momenti më i mirë për t’u larguar nga një punë pasioni. Përfundimisht, të investosh vite të tëra në një karrierë, vetëm për ta hedhur poshtë, mund të ndiheni tmerrësisht keq – dhe, siç thotë Cech, godet fort punonjësit.
Si e dini kur është koha për të lënë pas një punë pasioni?
Hapi i parë mund të jetë t’i hedhësh një sy mjedisit të punës dhe të kuptosh nëse është i qëndrueshëm. Cech u sugjeron punëtorëve të monitorojnë në mënyrë aktive sesa kohë shtesë po shpenzojnë dhe nëse paga e tyre i kompenson në mënyrë adekuate.
Ajo sugjeron gjithashtu që të mendojnë për pushimin – dhe nëse po e marrin mjaftueshëm atë. “Nëse me anë të pritshmërive të qarta ose të nënkuptuara nuk jeni në gjendje të rikuperoheni nga puna që po bëni, ky është një flamur i madh i kuq”, thotë Cech.
Të kesh një ndjenjë se ku mund të arrish më pas mund të jetë gjithashtu një hap kritik në vendimmarrje. Kjo është ajo që e ndihmoi Maggie Perkins nga Atlanta, të linte mësimdhënien, punën që dëshironte ta ndiqte që në moshë të re. E djegur thellë, 30-vjeçare ishte në një pikë të thyer, kështu që ajo u sigurua që të kishte një strategji të qartë daljeje.
“Plani im ishte të shkoja dhe të punoja në një shkollë tjetër për një vit, por thjesht të paraqitesha, të kujdesesha për detyrat e mia dhe të sigurohesha që fëmijët të jenë të sigurt, por jo të vendos gjithë pasionin tim në të”, thotë ajo dhe shtoi se “nëse nuk gjeja një punë më të mirë gjatë verës, atëherë do të largohesha”.
Perkins përfundoi duke e gjetur atë punë në Costco, zinxhir magazinash; ajo filloi punën në muajin shtator.
Për punëtorët që vendosin të lënë këto pozicione, Cech thotë se është e rëndësishme të kërkohet kuptimi jashtë punës, veçanërisht pasi lënia e një pune pasioni, pasi kjo mund të shkaktojë vështirësi në lidhje me ndjenjën e identitetit të tyre.
Për Perkins, kjo është ajo që e ka zbutur largimin nga industria e saj e pasionit. Ajo është ende e lidhur me fushën e arsimit që ajo pëlqen, duke ofruar mësime për studentët dhe mbështetje dixhitale, në vend që të punojë në klasa me kohë të plotë.
“Unë kurrë nuk pushova së dashuruari me mësimdhënien”, thotë ajo. “Sapo kuptova se mjedisi ishte aq i pashëndetshëm saqë më duhej të largohesha prej tij”.
