A keni imagjinuar ndonjëherë një botë pa rrota? Kjo shpikje nuk ka ekzistuar gjithmonë në historinë e njerëzimit dhe pse ne jemi mësuar ta mendojmë atë vetëm si një mjet transporti për makina, trena dhe të ngjashme, por ka shumë përdorime të tjera të kësaj forme të cilat shumë filozofë i përcaktojnë si të përsosura. Mendoni, për shembull, për ingranazhet, zakonisht në formë rrethore, ose rrotullat për tërheqjen e ujit nga puset, ose rrotulluesit e avionëve.
Ja si mund të ishtë bota pa rrota!
Një botë pa rrota do të ishte një botë më e ndarë
“Qytetërimi do të kishte ekzistuar njësoj”, para së gjithash, le të hedhim poshtë një mit: qytetërimi njerëzor do të ekzistonte dhe ekziston edhe para shpikjes së rrotës. Në të vërtetë, arkeologu amerikan Kris Hirst deklaroi se, për shembull, Amerika u kolonizua nga njeriu duke filluar 20,000 vjet më parë, dhe në përgjithësi pothuajse të gjitha zonat e planetit ishin të banuara tashmë para shpikjes së këtij mjeti, i dobishëm për zhvendosje.
Rrota e parë nuk u shpik për të udhëtuar
Sipas studiuesve, rrota e parë e destinuar si një rreth që rrotullohet rreth një boshti fiks nuk ishte projektuar posaçërisht për transport. Rreth 5500 vjet më parë, në fakt, është përdorur për të formuar argjilën me një rrotë poçari. Ky mjet i ri ishte thelbësor për njerëzimin, i cili mësoi prodhimin e shpejtë të kontejnerëve dhe objekteve të një forme të saktë.
Transporti i objekteve vetëm nëpërmjet kafshëve
Metodat për transportimin e ngarkesave të rënda pa rrota do të ishin vetëm slitë ose kafshë të bagazhit si kuaj, mushka, qe, etj. Në veri ata mund të përdorin qen me sajë dhe deve në shkretëtirë. E vetmja formë tjetër lëvizëse do të bëhej nga vetë njeriu. Prandaj, një shoqëri pa rrota për të lëvizur do të rrezikonte shumë më tepër të shndërrohej në një shoqëri shfrytëzuese dhe skllevër.
Një planet më pak i globalizuar dhe më i vetmuar
Megjithatë, nuk mjafton të mendosh për fizibilitetin e transportit, por edhe për shpejtësinë e këtyre lëvizjeve. Siç u përmend, pa një rrotë praktikisht e gjithë teknologjia mekanike e bazuar në ingranazhe nuk do të ekzistonte dhe për këtë arsye lëvizja midis vendeve të ndryshme do të ishte pothuajse e pamundur. Ngadalësia dhe vështirësia në shkëmbimet tregtare dhe kulturore do të kishin shkaktuar gjithashtu një dallim më të madh midis popujve të botës.
Popullatat do të jetonin pranë ujit
Në mungesë të timonit, në fakt, pjesa dërrmuese e njerëzimit do të jetonte pranë detit ose lumenjve të lundrueshëm, dhe këto do të bëheshin vende të kaluehsme ose lidhëse me vende të tjera. (një shembull tipik janë disa popullata të Azisë Juglindore, të cilat ende lëvizin në në këtë mënyrë sot).
Revolucioni industrial i shekullit të 19-të nuk do të kishte ndodhur
Shumica e teknologjive të sofistikuara që dolën nga revolucionet industriale të shekullit të 19-të nuk do të kishin qenë atje. Për shembull, motorët e parë me avull për miniera ishin me rrota. Ose edhe shtytësit e parë për anijet me avull. Vetë koncepti i një helike, (si për anijet ashtu edhe për avionët), një rrotë që rrotullohet në vetvete, nuk do të dilte kurrë në dritë. Gjëra të tjera nuk do të realizoheshin kurrë, duke folur për transportin.
As qytetet siç i njohim nuk do të ishin atje
Prandaj, ne kuptuam se zhvendosjet do të ishin ende të mundshme, megjithëse të ngadalta, por ndërtimet vertikale do të ishin thjesht fantashkencë. Ashensorët, rrotullat, shufrat lidhëse etj. ato bazohen në konceptin e një rrote. Prandaj, ndërtimi i një ndërtese më të lartë se 2-3 kate do të ishte i pamundur e jo më rrokaqiejt, për shembull.
Gjëra të tjera që nuk do të ekzistonin pa rrotën
Le të mendojmë, për shembull, prodhimin e energjisë elektrike, që në shumicën e rasteve kërkon turbina të mëdha, të cilat nuk janë asgjë më shumë se rrota të mëdha. Në rast të kësaj mungese, prapë do t’u drejtohej ose kuajve ose skllevërve. Ajo pranon që qytetet tona do të pushtohen ende nga kafshët, me pasoja, për shembull, në shëndetin publik. Gjithashtu mendoni përsëri për ingranazhet, rrotat e thjeshta që rrotullohen në një strumbullar ose bosht. Ose astrolabi, i përdorur në kohët e lashta nga marinarët për të ndjekur rrugën. Ose ora, e përbërë nga shumë ingranazhe të vogla me rrota (ndryshe do ta masnim kohën me orën e rërës ose orën diellore).
