Qeveria e Kolumbisë njoftoi të premten (23/2) misionin për të hequr sendet me “vlerë të pallogaritshme” nga rrënojat legjendare të anijes San Jose që u mbyt në vitin 1708 ndërsa mbante ar, argjend dhe smerald që vlerësohen të vlejnë miliarda dollarë.
Mbytja, e cila ndodhi 316 vjet më parë, u zbulua në vitin 2015, megjithëse vendndodhja e saktë është një sekret shtetëror dhe shpesh quhet “grali i shenjtë” i mbytjeve të anijeve dhe është objekt polemikash sepse ka vlerë arkeologjike dhe ekonomike.
Midis prillit dhe majit do të nisë ekspedita me robotin nënujor
Ministri i Kulturës, Juan David Correa, i tha AFP-së se më shumë se tetë vjet pas zbulimit të rrënojave në brigjet e Kolumbisë, një robot nënujor do të dërgohet për të rimarrë një pjesë të thesarit të tij.
Midis prillit dhe majit, roboti do të marrë disa objekte nga “sipërfaqja e galerisë” për të parë “çfarë ndodh me ta kur dalin nga uji dhe për të kuptuar se çfarë mund të bëjmë” për të rikuperuar thesaret e mbetura, shpjegoi Ministri i Kolumbinë.
Operacioni do të kushtojë më shumë se 4.5 milionë dollarë dhe roboti do të punojë në një thellësi prej 600 metrash për të hequr objekte të tilla si qeramika, copa druri dhe predha “pa ndryshuar apo shkatërruar rrënojat”, tha Correa për AFP.
Vendndodhja e ekspeditës po mbahet sekret për të mbrojtur – nga gjuetarët keqdashës të thesareve – atë që konsiderohet si një nga gjetjet më të mëdha arkeologjike në histori
Plani i misionit – Si do të bëhet
Në fillim, qeveria kolumbiane nuk ka ndërmend të punojë me kompani private, tha Alena Caicedo Fernandez, drejtore e përgjithshme e Institutit Kolumbian të Arkeologjisë dhe Historisë (ICANH).
Herman Leon Rincon, një admiral i flotës dhe oqeanografisë, u tha gazetarëve se sistemi robotik do të lidhej me një anije të marinës.
Nga atje, duke përdorur kamera dhe duke mbajtur një regjistrim të detajuar të lëvizjeve të tij, roboti do të lidhet me një satelit në orbitë gjeostacionare. Sistemi robotik u ble nga Kolumbia në vitin 2021 dhe ka aftësinë të zbresë në një thellësi deri në 1500 metra.
Pse mbytja është e diskutueshme
Misioni për të rikuperuar thesarin e rrënojave vjen ndërsa Gjykata e Përhershme e Arbitrazhit të OKB-së shqyrton një mosmarrëveshje ligjore midis Kolumbisë dhe kompanisë së shpëtimit me bazë në SHBA Sea Search Armada, e cila pretendon se zbuloi rrënojat e para mbi 40 vjet më parë.
Kompania po kërkon 10 miliardë dollarë, sa gjysma e vlerës së vlerësuar të thesarit të mbytjes.
Në qershor 2022, Kolumbia tha se një automjet me telekomandë arriti 900 metra nën sipërfaqen e oqeanit, duke treguar imazhe të reja të rrënojave.
Videoja tregoi pamjen më të mirë të thesarit të gjetur në San Jose, duke përfshirë shufra ari dhe monedha, topa të prodhuar në Sevilje në 1655 dhe një darkë kineze të paprekur.
Në atë kohë, Reuters raportoi se droni zbuloi gjithashtu dy rrënoja të tjera në zonë.
