Bota
Të njohurat dhe të panjohurat e paktit mes Rusisë dhe Koresë së Veriut
Presidenti rus Vladimir Putin dhe udhëheqësi i Koresë së Veriut Kim Jong Un thanë se partneriteti i ri strategjik mes dy vendeve shënon përparim, por se çfarë nënkupton ai për marrëdhëniet mes tyre mbetet ende e paqartë.
Sipas paktit, të dy vendet angazhohen të përdorin të gjitha mjetet në dispozicion për të ofruar ndihmë të menjëhershme ushtarake në rast lufte, sipas mediave shtetërore të Koresë së Veriut.
Ndërsa marrëveshja, e nënshkruar të mërkurën në një takim të nivelit të lartë në Phenian, mund të përfaqësojë marrëveshjen më të fortë të nënshkruar mes Moskës djhe Phenianit që pas Luftës së Ftohtë, ka mendime të ndryshme se sa i fortë do të jetë ky angazhim në fushën e sigurisë.
Kim Jong Un pretendoi se marrëveshja i ngriti marrëdhëniet dypalëshe në nivelin e një aleance, ndërsa Vladimit Putin ishte më i përmbajtur dhe nuk e quajti atë një aleancë.
Media shtetërore e Koresë së Veriut publikoi tekstin e marrëveshjes, e cila përfshin bashkëpunim më të gjerë në fushën ushtarake, politikën e jashtme dhe tregti. Rusia nuk ka publikuar një version të marrëveshjes.
Marrëdhëniet mes një vendi të madh si Rusia dhe një vendi të vogël e të izoluar si Koreja e Veriut – të dyja fuqi bërthamore – janë ngrohur ndjeshëm vitet e fundit mes perplasjesh në rritje të Rusisë me Perëndimin, lidhur me agresionin në Ukrainë.
Të enjten, një ditë pas nënshkrimit të marrëveshjes qeveria e Koresë së Jugut tha se do të rishqyrtonte politikën e saj që kufizon mbështetjen në armatime për Ukrainën. Koreja e Jugut, një eksportuese në rritje armësh, ka ofruar ndihmë humanitare për Ukrainën, por nuk i ka ofruar drejtpërdrejt armë Kievit.
Çfarë premtuan Rusia dhe Koreja e Veriut?
Pjesa më e madhe e debatit mbi marrëveshjen e partneritetit sillet rreth nenit ku palët zotohen për ndihmë reciproke në rast të një sulmi. Sipas mediave shtetërore të Koresë së Veriut, në pakt thuhet se nëse një nga vendet sulmohet dhe futet në gjendje lufte, tjetri duhet të vendosë “të gjitha mjetet në dispozicion dhe pa vonesë” për të ofruar “ndihmë ushtarake apo ndihmë të një forme tjetër”.
Por në të thuhet gjithashtu, se veprime të tilla duhet të jenë në përputhje me ligjet e të dyja vendeve si dhe nenin 51 të Kartës së Kombeve të Bashkuara, që i njeh të drejtën, një vendi anëtar të OKB-së për vetëmbrojtje.
Për disa analistë, kjo tingëllon si një premtim, që secili nga këto vende do të ndërhynte nëse tjetri do të sulmohej, duke rinovuar një zotim të bërë sipas një traktati të vitit 1961, mes Koresë së Veriut dhe ish-Bashkimit Sovjetik. Kjo marrëveshje u hodh poshtë pas rënies së Ish-Bashkimit Sovjetik dhe u zëvendësua në vitin 2000 nga një marrëveshje që ofronte më pak garancie në fushën e sigurisë.
Cheong Seong Chang, analist në Institutin Sejong të Koresë së Jugut, tha se marrëveshja i bën jehonë gjuhës së traktatit të vitit 1961, si dhe dispozitave të traktatit të mbrojtjes reciproke SHBA-Kore e Jugut, që parasheh aktivizimin e kanaleve për koordinim, nëse njëri prej tyre përballet me kërcënimin për t’u sulmuar.
“Koreja e Veriut dhe Rusia kanë rivendosur plotësisht aleancën e tyre ushtarake të epokës së Luftës së Ftohtë”, tha zoti Cheong.
Ekspertë të tjerë ishin më të kujdesshëm, duke thënë se neni është formuluar me kujdes për të shmangur nënkuptimin e ndërhyrjes së menjëhershme dhe kufizon ndjeshëm rrethanat sipas të cilave secili vend do të detyrohej të ndërhynte.
Sipas Du Hyeogn Cha, analist në Institutin Asan për Studime Politike në Seul, fakti që neni iu referohet ligjeve të brendshme të vendeve dhe Kartës e OKB-së mund të jetë një pasqyrim i përpjekjeve të Rusisë të kufizojë detyrimet e saj në raport me mbrojtjen.
Çfarë lloj bashkëpunimi ushtarak është i mundshëm?
Zoti Putin tha se nuk e “përjashtonte zhvillimin e bashkëpunimit ushtarak-teknik me Korenë e Veriut në përputhje me dokumentin e nënshkruar”.
Kjo deklaratë në fakt zyrtarizon diçka që vendet perëndimore pretendojnë se po ndodh ndërkohë.
SHBA-të dhe aleatët e tjerë thonë se Rusia ka marrë raketa balistike dhe municione nga Koreja e Veriut, pasi lufta në Ukrainë po shteron depot e Moskës. Ndërkohë Rusia po i jep teknologji Phenianit që mund të forcojë kërcënimin që paraqet programi i armëve bërthamore dhe ai i raketave i Kim Jong Un-it.
Media shtetërore e Koresë së Veriut tha gjithashtu se sipas marrëveshjes kërkohet që vendet të ndërmarrin hapa për të forcuar aftësitë e tyre të përbashkëta të mbrojtjes, por nuk specifikuan se për çfarë bëhet fjalë, dhe nëse kjo gjë përfshin stërvitje të kombinuara ushtarake.
Pakti u bën thirrje vendeve që të bashkëpunojnë në mënyrë aktive në përpjekjet për të krijuar një “rend të ri botëror të drejtë dhe shumëpolar”, njoftoi Agjencia Qendrore e Lajmeve e Koresë së Veriut.
“Rusia dhe Koreja e Veriut ka të ngjarë të mos i zbardhin detajet e këtij bashkëpunimi, por marrëveshja është një mënyrë për t’i bërë të ditur botës – dhe veçanërisht Shteteve të Bashkuara dhe aleatëve të saj – se ata do të punojnë së bashku”, tha zoti Ankit Panda, analist i lartë në institutin “Carnegie Endowment for International Peace”.
Autoritetet shëndetësore në Shtetet e Bashkuara kanë lëshuar një paralajmërim urgjent pasi mijëra pasagjerë mund të jenë ekspozuar ndaj fruthit, sëmundjes më ngjitëse në botë, në aeroportin ndërkombëtar Neëark Liberty në New Jersey.
Sipas Departamentit të Shëndetësisë të New Jersey-t (NJDOH), një person i infektuar, jo rezident i këtij shteti, ka udhëtuar nëpër terminalet B dhe C më 19 dhjetor, mes orës 07:00 dhe 19:00, gjatë kulmit të udhëtimeve festive.
Zyrtarët paralajmërojnë se vendndodhja e saktë e personit nuk dihet, ndërsa po kryhet gjurmimi i kontakteve. Personat e ekspozuar mund të shfaqin simptoma deri më 2 janar 2026. Fruthi shfaqet me temperaturë të lartë, kollë, rrjedhje hundësh, sy të skuqur dhe skuqje të lëkurës, ndërsa mund të shkaktojë ndërlikime të rënda, si pneumonia dhe encefaliti.
Sipas CDC-së, në SHBA janë regjistruar mbi 2000 raste fruthi gjatë vitit 2025 dhe tre viktima, duke e bërë këtë shpërthimin më të madh që nga viti 1992.
Ekspertët fajësojnë rënien e normave të vaksinimit, duke theksuar se vaksina MMR mbetet mjeti më efektiv për parandalimin e sëmundjes. Autoritetet u bëjnë thirrje qytetarëve të vaksinohen dhe të kontaktojnë mjekun para çdo vizite shëndetësore në rast dyshimi për ekspozim.
Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky ka prezantuar një plan me 20 pika për t’i dhënë fund luftës me Rusinë, të cilin e ka cilësuar si “përpjekjen më të mirë” për arritjen e paqes. Drafti, i diskutuar së fundmi me përfaqësues të SHBA-ve dhe i paraqitur edhe ish-presidentit amerikan Donald Trump, konsiderohet rreth 90% i përfunduar, por mbetet ende i hapur për disa çështje kyçe.
Plani përfshin një sërë masash që synojnë stabilizimin e situatës në Ukrainë dhe parandalimin e një përshkallëzimi të ri të konfliktit.
Çfarë parashikon plani?
Mes pikave kryesore janë ngrirja e vijës së frontit, krijimi i një ushtrie të fuqishme ukrainase prej rreth 800 mijë trupash, e mbështetur financiarisht nga partnerët perëndimorë, si dhe vendosja e garancive të forta të sigurisë, të ngjashme me nenin 5 të NATO-s.
Gjithashtu, parashikohet anëtarësimi i Ukrainës në Bashkimin Europian, me kërkesën që të përcaktohet një afat i qartë për këtë proces. Kievi kërkon që kjo të jetë një garanci politike dhe strategjike për të ardhmen e vendit.
Siguria dhe garancitë ndërkombëtare
Plani përfshin një marrëveshje dypalëshe sigurie me Shtetet e Bashkuara dhe mbështetje ushtarake nga vendet evropiane, përfshirë mbrojtjen ajrore, tokësore dhe detare. Gjithashtu, parashikohet krijimi i një mekanizmi monitorimi për të shmangur rifillimin e luftimeve dhe për të garantuar respektimin e marrëveshjes.
Një tjetër element i rëndësishëm është lirimi i të gjithë robërve të luftës dhe civilëve të ndaluar, si dhe organizimi i zgjedhjeve pas arritjes së një marrëveshjeje paqeje.
Donbasi, nyja më e ndërlikuar
Rajoni i Donetskut mbetet pika më e vështirë e negociatave. Kievi refuzon çdo skenar që parashikon dorëzimin e territoreve të pushtuara dhe propozon krijimin e një zone të çmilitarizuar, ku të dyja palët të tërhiqen dhe siguria të garantohet nga forca ndërkombëtare.
Çështja e Zaporizhzhias
Një tjetër pikë e ndjeshme është centrali bërthamor i Zaporizhzhias, aktualisht nën kontroll rus. Zelensky propozon që ai të funksionojë si një “joint venture” mes Ukrainës dhe Shteteve të Bashkuara, me administrim të përbashkët dhe mbikëqyrje ndërkombëtare. Sipas tij, kjo do të garantonte sigurinë energjetike dhe do të shmangte rreziqet e një aksidenti bërthamor.
Qëndrimi i Moskës
Nga ana tjetër, Moska ka reaguar me tone të ashpra. Presidenti rus Vladimir Putin ka deklaruar se Perëndimi po përpiqet ta detyrojë Ukrainën të pranojë kushte të pafavorshme, ndërsa ka paralajmëruar se Rusia do të vazhdojë operacionet ushtarake nëse nuk arrihet një marrëveshje “e pranueshme”.
Putin ka theksuar se kontrolli i plotë i rajonit të Donetskut mbetet një nga objektivat strategjikë të Rusisë, duke e konsideruar atë një zonë kyçe për sigurinë dhe interesat e saj.
Kremlini tha se pajtohet me Presidentin e SHBA-së, Donald Trump, se bisedimet për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë janë në fazën përfundimtare.
I pyetur nga gazetarët nëse Moska ndan vlerësimin e Trump pas bisedimeve me Presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky, zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov u përgjigj: “Sigurisht”.
Peskov refuzoi të komentojë mbi idenë e një zone të lirë ekonomike në Donbas ose mbi të ardhmen e termocentralit bërthamor Zaporizhzhia, i cili kontrollohet nga Rusia, duke thënë se Kremlini e konsideronte të papërshtatshme.
“Për momentin, nuk e konsiderojmë të nevojshme të japim detaje”, tha ai.
Sipas tij Ukraina duhet të tërheqë trupat e saj nga pjesa e Donbasit që ende e kontrollon nëse dëshiron paqe dhe se nëse Kievi nuk arrin një marrëveshje, atëherë do të humbasë edhe më shumë territor.
Putin dhe Trump folën të dielën përpara takimit të Trump në Miami me Presidentin ukrainas Volodymyr Zelenskiy. Zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov tha se një tjetër telefonatë ishte planifikuar shumë shpejt.
Këta janë 10 kandidatët më të votuar në Vetëvendosjes
Mijëra vetë të ekspozuar ndaj fruthit, alarm në një prej aeroporteve më të ngarkuar në botë
Kryetari shqiptar i komunës së Morbachut bëhet viral në Gjermani
Bujqësia po e humb peshën e saj në ekonomi, sektori në rënie të lirë
Berisha uron Kurtin për fitoren: Zgjedhjet, një sukses i vërtetë i demokracisë në Kosovë!
BE pret formim të shpejtë të institucioneve të reja të Kosovës
Zbulohet pas 12 vitesh, çfarë tha Michael Schumacher para se të aksidentohej
Ish-kampioni i botës në boks Anthony Joshua plagoset në një aksident automobilistik në Nigeri, dy persona humbin jetën
20 pikat e Zelenskyt për t’i dhënë fund luftës, Rusia kundër!
FOTO/ Nëna me dy fëmijët humbën jetën në një zjarr tragjik në Angli
Autoboti i pastrimit të ujërave të zeza, po shpërndan ujë për qytetarët në Vlorë
Strakosha në formë të jashtëzakonshme, AEK-u gjen stabilitet. Garanci edhe për Kombëtaren
I dhanë mundësinë të krijojë qeverinë pa opozitën, Kurti mesazh falënderues për të gjithë votuesit e LVV: U jemi mirënjohës përjetë
Vlora 4 ditë pa ujë, kryetarja e bashkisë: Defekti, fatkeqësi natyrore. Ujësjellësi s’është në varësinë tonë, protestën po e bën opozita
Peskov: Rusia pajtohet me vlerësimin e Trump, bisedimet në fazën përfundimtare
U kap me kokainë me vlerë 230 mijë euro, shqiptari: Mos më dënoni, më lejoni të kthehem në Shqipëri
FOTO/ Nëna me dy fëmijët humbën jetën në një zjarr tragjik në Angli
Shqiptari në Britani shpëton nga deportimi pasi “partnerja nuk i flet shqip”
Ish-kampioni i botës në boks Anthony Joshua plagoset në një aksident automobilistik në Nigeri, dy persona humbin jetën
Rrëzohet aeroplani në Britani, alarm në aeroportin Southend në Londër
Hetimet për atentatin e Rinasit, burime: Autorët pasi dogjën mjetin që përdorën në krim u larguan me ambulancë
VIDEO/ Protesta në Vlorë për mungesën e ujit, qytetarët futen në teatrin “Petro Marko” dhe ndërpresin mbrëmjen gala të bashkisë
Anomalia e buxhetit, 2 miliardë euro shpenzime në dhjetor
“Katolikët monitoroheshin, myslimanët përgatitnin ushqimet për ta” – si festoheshin Krishtlindjet në komunizëm në Shqipëri
Princi William dhe Kate Middleton vendosën vijë sigurie 9.6km rreth rezidencës së tyre të re, reagojnë banorët e zonës: Masa të tepruara dhe pa konsultim
Spitalet paralajmëruan se kriza e kujdesit në fund të jetës kërcënon trajtimin
Titujt e gazetave në UK
Përplasjet kufitare Taxhikistan-Taleban: Çfarë fshihet pas tyre, pse ndikojnë në Kinë?
Disidenti egjiptian kërkon falje për tweets, ndërsa konservatorët kërkojnë dëbim nga Mbretëria e Bashkuar
Shuhet ikona Brigitte Bardot, biondja seksi që revolucionarizoi kinemanë në vitet ’50
-
Albania8 hours agoU kap me kokainë me vlerë 230 mijë euro, shqiptari: Mos më dënoni, më lejoni të kthehem në Shqipëri
-
UK8 hours agoFOTO/ Nëna me dy fëmijët humbën jetën në një zjarr tragjik në Angli
-
Albania2 days ago
Shqiptari në Britani shpëton nga deportimi pasi “partnerja nuk i flet shqip”
-
Sports7 hours agoIsh-kampioni i botës në boks Anthony Joshua plagoset në një aksident automobilistik në Nigeri, dy persona humbin jetën
-
UK2 days ago
Rrëzohet aeroplani në Britani, alarm në aeroportin Southend në Londër
-
Albania9 hours agoHetimet për atentatin e Rinasit, burime: Autorët pasi dogjën mjetin që përdorën në krim u larguan me ambulancë
-
Albania24 hours ago
VIDEO/ Protesta në Vlorë për mungesën e ujit, qytetarët futen në teatrin “Petro Marko” dhe ndërpresin mbrëmjen gala të bashkisë
-
Albania24 hours ago
Anomalia e buxhetit, 2 miliardë euro shpenzime në dhjetor