Ka përfunduar takimi trepalësh mes kryenegociatorëve të Kosovës dhe Serbisë me të dërguarin e Bashkimit Evropian për dialogun, Miroslav Lajçak, në Bruksel.
Takimi u zhvillua në kuadër të procesit të dialogut ndërmjet dy palëve dhe zgjati më shumë se dy orë.
Shefi i delegacionit të Kosovës, Besnik Bislimi, dhe ai i Serbisë, Petar Petkoviq, e konfirmuan këtë pas takimit me përfaqësuesin e Posaçëm të BE-së për dialog, Miroslav Lajçak.
‘Tani mund të ecim tutje që gjatë muajit të ardhshëm të mbahet mbledhja e parë e komisionit të përbashkët. Ka premtime nga ana e Serbisë që nuk do të ketë tendenca që në të ardhmen puna e këtij komisioni të pengohet’, tha Bislimi.
Ndërkaq Petkoviq tha se tani është hequr pengesa e fundit kur flasim për zbatimin e deklaratës për personat e pagjetur.
‘Ajo për çfarë ramë dakord është se ne kemi bërë hapin e fundit të nevojshëm për çështjen e personave të pagjetur, kështu që tani është hequr pengesa e fundit kur flasim për zbatimin e deklaratës për personat e pagjetur. Kjo do t’i japë mbështetje grupit të punës të kryesuar nga Komiteti Ndërkombëtar i Kryqit të Kuq,’ tha Petkoviq, duke theksuar se për Serbinë, kjo çështje mbetet një ‘çështje humanitare dhe jo politike, e cila patjetër duhet të zgjidhet.’
Siç raportojnë mediat serbe, Petkoviq gjithashtu nënvizoi rëndësinë e formimit të Asociacionit të komunave me shumicë serbe, duke theksuar se kjo është një nga çështjet më të rëndësishme për serbët në Kosovë dhe për Beogradin.
Komisioni Qeveritar për Persona të Zhdukur, ka reaguar duke thënë se pas tre vitesh dialog, bisedimesh të vazhdueshme dhe tendencave të pajustifikueshme për zvarritje nga ana e Serbisë, sot në Bruksel është miratuar formimi i Komisionit të Përbashkët që do të mbikëqyrë zbatimin e Deklaratës për Personat e Zhdukur.
‘Ky hap përbën një moment të rëndësishëm në adresimin e shqetësimeve tona lidhur me këtë çështje kaq të ndjeshme dhe të rëndësishme për familjet dhe shoqërinë tonë’, thuhet në njoftim.
Komisioni i Përbashkët, i kryesuar nga Bashkimi Evropian, do të jetë trupa më e lartë që do të ketë përgjegjësinë për mbikëqyrjen dhe sigurimin e zbatimit efektiv dhe në plotësi të Deklaratës së Personave të Zhdukur.
Njëkohësisht, do të shërbejë si platformë, ku më në fund do të mund të adresojmë të gjitha shqetësimet tona sa i përket ngecjeve në proces dhe mosadresimit adekuat të këtyre ngecjeve apo pengesave; përfshirë këtu mungesën e bashkëpunimit të Serbisë në Grupin Punues dhe refuzimin për të hapur arkivat përkatëse.
‘Shpresojmë që ky hap të shërbejë si një moment përparimi drejt zgjidhjes përfundimtare dhe të shumë vonuar të fatit të personave të zhdukur dhe lehtësimit të dhimbjes së familjeve të tyre, të cilat për shumë kohë kanë pritur drejtësi dhe të vërtetën’, thotë Komisioni Qeveritar për Persona të Zhdukur.
Duhet theksuar se Deklarata për Personat e Zhdukur, ishte miratuar më 2 maj nga kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, dhe presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, si pjesë e një dialogu të nivelit të lartë politik.
Në Deklaratë, ndër të tjera, thuhet se i jepet qasja e plotë në të gjitha materialet, shënimet, urdhrat, dokumentet, videot, regjistrimet audio dhe të gjitha dokumentet e tjera, përfshirë ato që kanë statusin ‘konfidenciale’ dhe që janë në posedim të institucioneve të Kosovës dhe Serbisë.
Mbi 1.600 persona konsiderohen ende të zhdukur nga lufta e fundit në Kosovë.
Bashkimi Evropian ka përsëritur thirrjen për Kosovën dhe Serbinë që ‘pa vonesa dhe pa parakushte të zbatojnë Marrëveshjen për rrugën drejt normalizimit të raporteve dhe aneksin për zbatimin e saj, sikur edhe të gjitha obligimet tjera që kanë dalë nga procesi i dialogut.’
Përfaqësuesja e Lartë e BE-së për Politikë të Jashtme dhe Siguri, Kaja Kallas, ka shprehur gatishmërinë për të angazhuar më shumë përpjekje në këtë proces.
Sulmi në Ibër-Lepenc
Bislimi tha se Lajçaku e dënoi sërish sulmin e 29 nëntorit ndaj kanalit të ujit të Ibër-Lepencit në veri të Kosovës dhe se ka ofruar ndihmën e BE-së në hetimin e këtij rasti.
Petkoviq tha se i pari ka ngritur çështjen e ‘incidentit’ në Ibër-Lepenc, duke e akuzuar Kosovën për përhapjen e ‘akuza të rreme se Beogradi zyrtar është i përfshirë në atë sulm’.
‘E pyeta Bislimin nëse kanë ndonjë provë konkrete. Natyrisht që nuk kanë asnjë provë, sepse është e qartë që Beogradi nuk ka asnjë lidhje me këtë’, tha Petkoviq.
Serbia i ka mohuar vazhdimisht akuzat e Kosovës se ajo ka gisht në këtë sulm.
Ndërkohë, Petkoviq tha se për serbët në Kosovë dhe për Beogradin është e rëndësishme çështja e formimit të Asociacionit të komunave me shumicë serbe dhe depërshkallëzimi.
‘Për këtë kemi folur me forcë dhe kemi insistuar edhe në takimin bilateral direkt me zotin Bislimi’, tha ai.
