Bota
Plani i riarmatimit prej 80 miliardë eurosh i Gjermanisë lë mënjanë armët amerikane
Plani i ri i prokurimit ushtarak i Gjermanisë, i siguruar nga POLITICO, tregon se Berlini do ta drejtojë përpjekjen e tij masive të riarmatimit kryesisht drejt industrisë evropiane, me vetëm 8 përqind që do të shkojnë për armë amerikane.
Kjo është një goditje për Donald Trump, i cili ka ushtruar presion mbi vendet evropiane që të vazhdojnë të blejnë armë amerikane pavarësisht trazirave gjeopolitike që vijnë nga Shtëpia e Bardhë.
Plani i prokurimit tregon se Gjermania po përgatitet të miratojë gati 83 miliardë euro në kontrata gjatë vitit të ardhshëm. Lista, e hartuar për komisionin e buxhetit të parlamentit gjerman, detajon 154 blerje të mëdha të mbrojtjes midis shtatorit 2025 dhe dhjetorit 2026.
Sipas ligjit gjerman, çdo kontratë me vlerë më shumë se 25 milionë euro duhet t’i paraqitet parlamentit për miratim. Dhe në ato faqe, projektet e udhëhequra nga kompanitë amerikane shfaqen vetëm në një numër të vogël rastesh.
Të vetmet artikuj të shtrenjtë me kontraktorët amerikanë në krye janë rreth 150 milionë euro të destinuara për raketat e bashkangjitur në aeroplanët P-8A të Boeing dhe, afërsisht 5.1 miliardë euro për raketat dhe lëshuesit e mbrojtjes ajrore MIM-104 Patriot të Raytheon.
Duke llogaritur blerjet e tjera të udhëhequra nga SHBA-të në listë – nga raketat AMRAAM dhe ESSM deri te paketat e radios – totali arrin në rreth 6.8 miliardë euro, rreth 8 përqind e planit të Berlinit, me pjesën tjetër që shkon kryesisht në industrinë evropiane.
Në vitet e fundit, Gjermania ka qenë një nga blerësit më të mëdhenj të mbrojtjes të Uashingtonit.
Sipas të dhënave të qeverisë amerikane, Berlini nënshkroi më shumë se 17 miliardë dollarë në shitje ushtarake të huaja midis viteve 2020 dhe 2024, duke arritur një rekord prej 13.9 miliardë dollarësh në vitin 2023, duke theksuar rritjen e kërkesës pas pushtimit në shkallë të plotë të Ukrainës nga Rusia.
Kjo rritje e shpejtë e bëri Gjermaninë për një kohë të shkurtër një nga destinacionet kryesore në mbarë botën për eksportet e armëve amerikane së bashku me Poloninë dhe Japoninë. Tani Gjermania duket se po përqendrohet në industrinë evropiane.
Sipas Institutit Ndërkombëtar të Kërkimeve për Paqen në Stokholm, anëtarët evropianë të NATO-s blenë 64 përqind të armëve të tyre nga SHBA-të midis viteve 2020 dhe 2024. Trump dëshiron që kjo të vazhdojë.
Pasi arriti një marrëveshje tregtare me Presidenten e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen në korrik, Trump deklaroi se BE do të blinte “sasi të mëdha” armësh amerikane me vlerë “qindra miliardë”.
Deklarata e përbashkët nga ajo marrëveshje shkoi edhe më tej, duke u zotuar se BE-ja “planifikon të rrisë ndjeshëm prokurimin e pajisjeve ushtarake dhe mbrojtëse nga Shtetet e Bashkuara, me mbështetjen dhe lehtësimin e qeverisë amerikane”.
Por shpenzimet e mbrojtjes në Evropë nuk vendosen në Bruksel, por nga qeveritë kombëtare. Dhe në Berlin, shifrat tregojnë një histori tjetër.
Artikulli më i shtrenjtë i vetëm është programi i fregatës F-127, i planifikuar të projektohet nga gjigandi detar gjerman TKMS. I planifikuar të paraqitet para komitetit të buxhetit në qershor 2026, kostoja e tij e vlerësuar është 26 miliardë euro. Anijet e reja luftarake kanë për qëllim të ofrojnë mbrojtje ajrore dhe raketore me rreze të gjatë veprimi për marinën.
Një tjetër element qendror është Eurofighter Tranche 5 — i ndërtuar nga Airbus, BAE Systems dhe Leonardo — me 4 miliardë euro që pritet të miratohen në tetor 2025 për aeroplanë të rinj dhe 1.9 miliardë euro të tjera për përmirësime të radarëve. Së bashku me investime të mëtejshme në sistemet e luftës elektronike dhe paketat e avionikës, plani tregon se Berlini po dyfishon flotën e tij ekzistuese të luftëtarëve evropianë për të kapërcyer vonesat në prodhim për FCAS problematik, një luftëtar i gjeneratës së ardhshme që supozohet të ndërtohet nga Gjermania, Franca dhe Spanja.
Ushtria gjithashtu zë një vend të spikatur. Më shumë se 3.4 miliardë euro janë planifikuar për automjete shtesë të blinduara Boxer në tetor, të ndërtuara nga Rheinmetall dhe KNDS. Kjo shkon së bashku me 3.8 miliardë euro për një shkatërrues të ri tankesh me rrota pa emër.
Disa projekte në listë, të tilla si një sistem mbështetës i zbulimit mobil prej 40 milionë eurosh nën titullin MAUS, vijnë me fonde të bashkangjitura, por pa kontraktor të caktuar publikisht. Motivimi për modernizim
Programet politikisht të ndjeshme përfshijnë një modernizim prej 2.3 miliardë eurosh të raketës lundruese Taurus, i cili pritet të miratohet në dhjetor. Kancelari gjerman Friedrich Merz është nën presion nga Kievi për t’ia furnizuar ato Ukrainës, por deri më tani qeveritë gjermane kanë hezituar të transferojnë raketat.
Mbrojtja ajrore është një tjetër fokus i madh. Plani përfshin më shumë se 300 milionë euro për njësi shtesë IRIS-T SLM të prodhuara në Gjermani, 755 milionë euro për raketa të lëshuara nga anijet dhe 490 milionë euro për raketa të reja të mbrojtjes ajrore me rreze të shkurtër veprimi.
Një nga projektet më të rrezikshme në listë është Eurodrone, me 196 milionë euro të caktuara për të zhvilluar sistemin e tij “zbulo dhe shmang” – një parakusht që droni të fluturojë në mënyrë të sigurt në hapësirën ajrore evropiane. Programi, i udhëhequr nga Airbus, Dassault dhe Leonardo, është shoqëruar me vonesa dhe kosto në rritje, megjithatë Berlini po vazhdon me financim të ri në këtë cikël buxhetor.
Pjesa e marinës shkon përtej fregatave të ardhshme. Përmirësimet për fregatat aktuale F-123 të Gjermanisë kushtojnë 1.7 miliardë euro, ndërsa një paketë sistemesh lufte anti-nëndetëse dhe silurët e rinj do të shtojnë disa qindra milionë euro më shumë.
Dokumenti gjithashtu liston dhjetëra kontrata më të vogla, por ende të rëndësishme: 274 milionë euro për një anije ndihmëse të flotës dhe qindra milionë për kamionë, radio, dronë dhe municione të reja të çdo kalibri. Të marra së bashku, ato përbëjnë një përpjekje gjithëpërfshirëse modernizimi që prek çdo degë të forcave të armatosura.
Presidenti Volodymyr Zelensky ka mohuar akuzat e Rusisë se Ukraina ka kryer një sulm me dron ndaj njërës prej rezidencave të presidentit Vladimir Putin dhe ka akuzuar Moskën se po përpiqet të prishë bisedimet e paqes.
Ministri i Jashtëm i Rusisë, Sergei Lavrov, pretendoi se Kievi kishte nisur një sulm gjatë natës duke përdorur 91 mjete ajrore pa pilot me rreze të gjatë veprimi (UAV) në rezidencën shtetërore të Putinit në rajonin veriperëndimor të Novgorodit të Rusisë.
Rusia tha se tani do të rishikojë qëndrimin e saj në negociatat e paqes. Ende nuk është e qartë se ku ndodhej Putini në kohën e sulmit të supozuar.
Zelensky e hodhi poshtë pretendimin si “gënjeshtra tipike ruse”, që synonin t’i jepnin Kremlinit një justifikim për të vazhduar sulmet ndaj Ukrainës.
Ai tha se Rusia më parë kishte shënjestruar ndërtesat qeveritare në Kiev.
“Është thelbësore që bota të mos heshtë tani. Nuk mund ta lejojmë Rusinë të minojë punën për arritjen e një paqeje të qëndrueshme” tha Zelensky në X.
Në një deklaratë të ndarë në Telegram të hënën, Lavrov tha se të 91 dronët që ai pretendoi se u nisën në rezidencën e Putinit u interceptuan dhe u shkatërruan nga sistemet ruse të mbrojtjes ajrore.
Ai shtoi se nuk ka raportime për viktima apo dëme materiale si pasojë e sulmit.
“Duke pasur parasysh degjenerimin përfundimtar të regjimit kriminal të Kievit, i cili ka kaluar në një politikë terrorizmi shtetëror, pozicioni negociues i Rusisë do të rishikohet”, tha ai, teksa shtoi se Rusia nuk kishte ndërmend të dilte nga procesi i negociatave me SHBA-në
Pretendimi nga Moska vjen pas bisedimeve midis SHBA-së dhe Ukrainës në Florida të dielën, ku presidentët Trump dhe Zelensky diskutuan një plan të rishikuar paqeje për t’i dhënë fund luftës.
Presidenti amerikan, Donald Trump kërcënoi të hënën se do të mbështesë një sulm tjetër kundër Iranit nëse ky i fundit përpiqet të rindërtojë programin e tij të raketave balistike.
“Kam dëgjuar se Irani po përpiqet të ndërtojë përsëri fuqinë e tij dhe, nëse po, do të na duhet t’i rrëzojmë”, tha Trump përpara se të takohej me kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu.
“Do t’i rrëzojmë. Do t’i shkatërrojmë plotësisht”, theksoi ai.
Trump shtoi se do të mbështeste një sulm ndaj Iranit menjëherë nëse ky i fundit përpiqet të rindërtojë aftësinë e tij bërthamore, duke e këshilluar vendin që në vend të kësaj të kërkojë një marrëveshje me SHBA-në.
“Kjo është më e zgjuar. Ata mund të kishin bërë një marrëveshje herën e fundit përpara se ne të kalonim, e dini, një sulm të madh ndaj tyre”, theksoi ai.
SHBA-të më herët këtë vit bombarduan tre objekte bërthamore në Iran, në një sulm që Trump e ka cilësuar që atëherë si një sukses të madh ushtarak. Netanyahu në javët e fundit ka paralajmëruar se Irani po zgjeron përsëri programin e tij të raketave balistike.
Një atlete 55-vjeçare e disiplinës triatlon, ka humbur jetë në një sulm të tmerrshëm nga një peshkaqen në brigjet e Kalifornisë.
Siç raporton New York Post, Erica Fox ishte zhdukur që nga java e kaluar kur, sipas dëshmitarëve, ajo u pa duke notuar në brigjet e Pacific Grove, në Monterey Bay, kur një peshkaqen e sulmoi.
Që atëherë, atletja ishte shpallur e zhdukur nga autoritetet lokale pasi trupi i saj nuk ishte gjetur.
Në fakt, dëshmitarët okularë raportuan se kishin parë një peshkaqen me një trup njeriu në gojë të dilte nga uji dhe pastaj të fundosej përsëri.
Sot, frika e të gjithëve u konfirmua pasi, pas disa ditësh kërkimesh, mbetjet e gruas 55-vjeçare u gjetën në breg, pranë vendit ku ajo u sulmua për vdekje. Konkretisht, trupi u gjet në plazhin Davenport në Santa Cruz, rreth 15 kilometra nga vendi i ngjarjes.
Trupi i Fox u identifikua nga babai i saj. Edhe pse Zyra e Sherifit lokal tha se ende nuk e ka identifikuar zyrtarisht trupin, afërsia e dy vendeve sugjeron se është i atletes.
Megjithatë, për shkak të natyrës së zhdukjes së Fox, Zyrat e Sherifit të Qarkut Santa Cruz dhe Monterey, së bashku me Departamentin e Policisë së Pacific Grove, po hetojnë ende rastin.
Fox po stërvitej me të tjerë, duke notuar në grupe në vend si pjesë e stërvitjes së tyre të përditshme. Midis shokëve të saj të ekipit ishte edhe bashkëshorti i saj prej 30 vitesh, Jean-François Vanreuzel.
Tragjedia ndodhi më 23 dhjetor, kur grupi u njoftua nga një pronar varke që po kalonte se një peshkaqen ishte parë rreth 100 metra larg, dhe autoritetet ngritën alarmin dhe mbyllën plazhin.
Ekipi më pas u drejtua për në breg dhe zbuluan se Fox nuk ishte e pranishme.
“Thjesht u ndjeva e mpirë. Shpresoja që ndoshta ajo doli nga uji dhe pastaj vendosi të kthehej në këmbë”, tha shoqja e ekipit Sharon Carey.
Autoritetet u njoftuan menjëherë dhe një operacion kërkimi nisi menjëherë pas kësaj për të gjetur Fox.
Pas rreth 15 orësh kërkimi në ujë me anije, helikopterë dhe zhytës, operacioni u ndërpre. Zyra e Sherifit të Monterey-t dhe një ekip vullnetarësh vazhduan kërkimin, i cili përfundoi më herët në mënyrën më tragjike.
Megjithatë, Zyra e Sherifit të Qarkut Monterey, së bashku me ekipet e pavarura të kërkimit Bedrock Ocean Exploration dhe Angel’s Recovery Dive Team, vazhduan kërkimin edhe pas përfundimit zyrtar.
Fox ka garuar në dy gara Ironman dhe në evente të ndryshme të tjera për 20 vjet. Miqtë dhe familja e përshkruan atë si një “person jashtëzakonisht të lumtur, të gjallë, qesharak dhe të sjellshëm” e cila ishte e njohur mirë me rreziqet e oqeanit të hapur. Kohët e fundit ajo kishte marrë pjesë në një Seminar për Peshkaqenin e Madh të Bardhë për të mësuar më shumë rreth grabitqarit kryesor të oqeanit.
Në vitin 2013, ajo ndau një foto në Facebook të një peshkaqeni që notonte përkrah një zhytësi. “Kjo është kafsha më e rrezikshme në planet dhe një peshkaqen po noton qetësisht pranë saj”, shkruante ajo në postim.
Beyoncé shpallet miliardere nga Forbes
“Kemi raketa Javelin dhe tre anije patrulluese”, Rama: Kemi sot ushtrinë më të mirëpaguar, ia kalojmë edhe Serbisë
Britania marrëveshje me Angolën dhe Namibinë për kthimin e emigrantëve
Britania e Madhe refuzon të njohë Somalilandin si shtet të pavarur
Zelensky mohon sulmin me dron ndaj rezidencës së Putinit
Ish-sulmuesi i Anglisë dhe Liverpoolit akuzohet për ‘ngacmim’, pas arrestimit të tij në prill
Shqipëria në histori! Nga fitorja në Serbi te shanset me Poloninë për Botërorin, 2025 në shifra e fakte
Si u krijua aleanca mes mafies shqiptare dhe karteleve të drogës në Meksikë
“Tageszeitung” e Berlinit: “Shumë njerëz në mbarë Evropën Juglindore dëshirojnë personalitete si Kurti si politikanë në vendet e tyre”
Bashkimi me euron do të kishte mbuluar koston e NHS-së
Faqet e para të Gazetave në UK
Si funksionon sistemi i nderimeve në Mbretërinë e Bashkuar?
Idris Elba shpallet kalorës, ndërsa Sarina Wiegman dhe Luanesha kryesojnë ceremoninë e nderimeve të Vitit të Ri
Trump kërcënon Iranin: Do të na duhet t’i shkatërrojmë nëse rindërtojnë programin e raketave
U sulmua nga një peshkaqen, gjendet trupi i pajetë i atletes amerikane
FOTO/ Nëna me dy fëmijët humbën jetën në një zjarr tragjik në Angli
U kap me kokainë me vlerë 230 mijë euro, shqiptari: Mos më dënoni, më lejoni të kthehem në Shqipëri
Shqiptari në Britani shpëton nga deportimi pasi “partnerja nuk i flet shqip”
Ish-kampioni i botës në boks Anthony Joshua plagoset në një aksident automobilistik në Nigeri, dy persona humbin jetën
Rrëzohet aeroplani në Britani, alarm në aeroportin Southend në Londër
Hetimet për atentatin e Rinasit, burime: Autorët pasi dogjën mjetin që përdorën në krim u larguan me ambulancë
VIDEO/ Protesta në Vlorë për mungesën e ujit, qytetarët futen në teatrin “Petro Marko” dhe ndërpresin mbrëmjen gala të bashkisë
Këta janë 10 kandidatët më të votuar në Vetëvendosjes
Princi William dhe Kate Middleton vendosën vijë sigurie 9.6km rreth rezidencës së tyre të re, reagojnë banorët e zonës: Masa të tepruara dhe pa konsultim
Anomalia e buxhetit, 2 miliardë euro shpenzime në dhjetor
“Katolikët monitoroheshin, myslimanët përgatitnin ushqimet për ta” – si festoheshin Krishtlindjet në komunizëm në Shqipëri
Emigrantët kthehen, por Shqipëria nuk i mban
Mijëra vetë të ekspozuar ndaj fruthit, alarm në një prej aeroporteve më të ngarkuar në botë
Spitalet paralajmëruan se kriza e kujdesit në fund të jetës kërcënon trajtimin
Përplasjet kufitare Taxhikistan-Taleban: Çfarë fshihet pas tyre, pse ndikojnë në Kinë?
-
UK23 hours agoFOTO/ Nëna me dy fëmijët humbën jetën në një zjarr tragjik në Angli
-
Albania24 hours agoU kap me kokainë me vlerë 230 mijë euro, shqiptari: Mos më dënoni, më lejoni të kthehem në Shqipëri
-
Albania3 days ago
Shqiptari në Britani shpëton nga deportimi pasi “partnerja nuk i flet shqip”
-
Sports23 hours agoIsh-kampioni i botës në boks Anthony Joshua plagoset në një aksident automobilistik në Nigeri, dy persona humbin jetën
-
UK3 days ago
Rrëzohet aeroplani në Britani, alarm në aeroportin Southend në Londër
-
Albania1 day agoHetimet për atentatin e Rinasit, burime: Autorët pasi dogjën mjetin që përdorën në krim u larguan me ambulancë
-
Albania2 days ago
VIDEO/ Protesta në Vlorë për mungesën e ujit, qytetarët futen në teatrin “Petro Marko” dhe ndërpresin mbrëmjen gala të bashkisë
-
Kosova16 hours agoKëta janë 10 kandidatët më të votuar në Vetëvendosjes