Ministri gjerman i Mbrojtjes ishte në një aeroplan britanik zbulimi mbi Atlantikun e Veriut në kërkim të anijeve të dyshimta. Gjermania dhe Britania e Madhe duan të bashkëpunojnë më shumë.
Nga Lossiemouth, një bazë e madhe ajrore britanike në veri të Skocisë, Boris Pistorius u nis për një fluturim zbulues mbi Atlantikun e Veriut. Me një avion Boeing 737 të RAF Britanik – Forcave Ajrore Mbretërore, por të pilotuar nga një pilot gjerman. Ministri gjerman i Mbrojtjes ishte në gjendje të shihte se si nëndetëset ruse dhe anijet e dyshimta mund të zbuloheshin duke përdorur pajisje radari dhe pajisje të tjera shumë të ndjeshme.
“Ne zbritëm mjaft ulët, në rreth 300 metra, dhe mund të shihnim anijet që lëkundeshin në valët e larta”, tha ministri për DW, plot përshtypje pas fluturimit dy-orësh. Avioni zbulues detar Poseidon – ky është emri profesional ushtarak për Boeing 737 gri pa dritare – është menduar kryesisht për zbulimin e nëndetëseve ruse. Për ta, kjo është rruga më e shpeshtë nga porti i Murmanskut në Rusi në Atlantikun e Veriut.
Fluturimi provë nuk dha përgjigjen për nëndetëse, por ministri mund të shihte sinjale të lëshuara nga pasme e Boeingut që mund të dëgjonin tingujt e motorëve të anijeve nga kilometra larg.
Evropianët duhet të jenë më të përgatitur
Marina Gjermane do të marrë tetë sisteme të tilla moderne fluturimi për zbulim dhe mbikëqyrje. Forcat Ajrore Mbretërore Britanike, Marina Norvegjeze dhe Marina Amerikane tashmë i kanë në përdorim. Së bashku, këto shtete anëtare të NATO-s, nga bazat në Lossiemouth, Skoci, Keflavik, Islandë dhe Nordholz, Gjermani, do të monitorojnë Atlantikun e Veriut dhe Detin Baltik.
“Sot kemi rënë dakord që ekipet e Forcave Ajrore Mbretërore dhe Marinës Gjermane do të kërkojnë së bashku nëndetëset ruse në të ardhmen. Siguria evropiane dhe NATO janë të mbrojtura nga Lossiemouth”, tha Sekretari Britanik i Mbrojtjes, John Healey, pas bisedimeve me homologun e tij gjerman.
Sipas oficerëve të NATO-s, lëvizja e nëndetëseve ruse, pjesërisht me energji bërthamore dhe të armatosura me koka bërthamore, është rritur ndjeshëm vitet e fundit. “Është një kërcënim strategjik”, tha një oficer që foli në kushte anonimiteti. Nëndetëseve u lejohet të zhyten në ujërat ndërkombëtare në kohë paqeje. Ato nuk kanë transponderë të integruar dhe qëllimi i këtij lloji arme është se pozicioni i tyre është i vështirë për t’u përcaktuar.
Kjo është arsyeja pse NATO krijoi një rrjet sistemesh mbikëqyrjeje, shtylla kurrizore e të cilit përbëhet nga vëzhgues fluturues. Qëllimi kryesor është të përcaktohet se sa afër janë rusët brigjeve të shteteve anëtare të NATO-s dhe nëse po kalojnë nëpër ujërat kombëtare. Në kohë lufte, avionët P-8 janë gjithashtu të aftë për luftë anti-nëndetëse sepse mund të qëllojnë me torpedo të prodhuara në Britani.
Loja e vjetër e maces dhe miut
Rusia ka sisteme të ngjashme, për aq sa dihet, pak më të vjetra për zbulimin e nëndetëseve të shteteve anëtare të NATO-s që lundrojnë në Atlantikun e Veriut ose në Detin Baltik. Sepse, si në shumë zona të tjera ushtarake, është një “lojë e përjetshme e maces me miun” me përpjekje të reja të vazhdueshme për armatim, tha një oficer.
Në Islandë, Shtetet e Bashkuara ende kanë ndjekësit e tyre të nëndetëseve P-8. Vendet e mbetura të Atlantikut të Veriut kanë frikë se SHBA-ja mund të zvogëlojë numrin e këtyre njësive në të ardhmen. Anëtarët evropianë të NATO-s janë të vetëdijshëm se duhet të marrin një rol më të madh.
“NATO duhet të bëhet më evropiane për të mbetur një aleancë transatlantike”, tha Ministri i Mbrojtjes Boris Pistorius në Lossiemouth. “Ky është mesazhi ynë për Donald Trump dhe Vladimir Putin njësoj, por me thekse të ndryshme”. Kjo është për t’i bërë të ditur Presidentit amerikan se evropianët po marrin më shumë përgjegjësi, dhe Presidentit rus se NATO gjithmonë mund t’i gjejë anijet e tij.
Pas fluturimit provë, Ministri i Mbrojtjes Pistorius theksoi se nuk bëhet fjalë vetëm për nëndetëset ruse. Anijet e mallrave, cisternat dhe anijet e peshkimit që i afrohen kabllove nëndetëse, tubacioneve të gazit ose parqeve të erës në det të hapur mund të zbulohen dhe të lokalizohen.
Bashkëpunim i gjerë ushtarak midis Londrës dhe Berlinit
“Bëhet fjalë edhe për infrastrukturën kritike, për gjurmimin e anijeve të dyshimta. Pashë shumë mbresëlënëse në aeroplan sot se sa e lartë është rezolucioni dhe cilësia e këtyre pajisjeve. Në këtë kuptim, nuk është vetëm diçka që është mirë ta kesh, por do të thotë siguri më e madhe për vendin tonë dhe zonën e aleancës”, tha Boris Pistorius.
Të dy ministrat e mbrojtjes njoftuan se Gjermania dhe Mbretëria e Bashkuar do të zgjerojnë bashkëpunimin e forcave të tyre ajrore në fushën e teknologjisë së mjeteve ajrore pa pilot dhe pajisjes së forcave tokësore. Si pjesë e një iniciative të NATO-s, po zhvillohet bashkërisht një raketë precize me rreze të gjatë veprimi, e cila duhet të jetë në gjendje të zmbrapsë sulmet raketore dhe ajrore ruse në kohën e duhur.
Britania e Madhe dhe Gjermania synojnë të vazhdojnë të mbështesin Ukrainën, duke trajnuar ushtarët e saj dhe duke furnizuar me armë, theksoi Ministri britanik i Mbrojtjes John Healey. Të dy vendet aktualisht bashkëkryesojnë “koalicionin e të gatshëmve” që mbështet Ukrainën. “Ne kemi marrë premtime me vlerë 50 miliardë paund (57 miliardë euro), por duhet të jetë më shumë”, tha David Healey në Lossiemouth.
Le të shpresojmë për paqe, por…
Ministri Pistorius, mirëpriti sanksionet e reja kundër Rusisë të vendosura nga Bashkimi Evropian dhe Shtetet e Bashkuara. Pistorius është skeptik ndaj njoftimit të Donald Trump se paqja në Ukrainë është afër. Ai thotë se ka pasur njoftime të tilla edhe më parë, por asgjë nuk ka ndodhur që atëherë.
“Nuk kemi frikë. Është koha e duhur për të rritur përpjekjet tona, për të qëndruar të bashkuar dhe për të treguar qartë se jemi të aftë dhe të gatshëm të mbrohemi”, tha Boris Pistorius. Blerja e avionëve Poseidon për Marinën është vetëm një pjesë e vogël e kësaj përpjekjeje. Buxheti i Ministrisë së Mbrojtjes pritet të rritet në 150 miliardë euro deri në vitin 2029, duke u dyfishuar./DW
