Barriera e Madhe Koralore po shkon drejt një “të ardhmeje të zymtë” dhe do të vuajë nga një “rënie e shpejtë e koraleve” deri në vitin 2050, por pjesë të saj mund të rikuperohen nëse ngrohja globale mbahet nën 2 gradë Celsius, zbuloi një studim i ri.
Studiuesit në Universitetin e Queensland (UQ) përdorën modelimin për të simuluar ciklet jetësore të specieve të caktuara të koraleve dhe zbuluan se disa prej tyre përshtateshin më mirë me oqeanet më të ngrohta dhe mund të ndihmonin në rritjen e koraleve të reja.
Shkëmbinjtë nënujorë pranë rrymave me ujë të ftohtë ishin gjithashtu më elastikë, duke i dhënë një “shkëlqim shprese” mrekullisë natyrore, e cila ka pësuar stres të rëndë nga nxehtësia e shkaktuar nga klima vitet e fundit.
Studimi paralajmëroi se frenimi i emetimeve të karbonit ishte thelbësor për të lejuar koralet të rikuperohen dhe për të shmangur një “shembje të afërt” të shkëmbinjve nënujorë.
Dr. Yves-Marie Bozec, i cili udhëhoqi hulumtimin, tha se modelimi i më shumë se 3,800 shkëmbinjve individualë që përbëjnë Barrierën e Madhe të Koraleve shqyrtoi “dinamikat e tyre eko-evolucionare”. Kjo përfshinte mënyrën se si koralet bashkëveprojnë me njëra-tjetrën, si përballen me ujërat e ngrohta dhe koralet në zona natyrshëm më të ftohta.
“Ne i analizuam të gjithë këta faktorë me parashikimet më të fundit të klimës – dhe lajmet nuk ishin të mira”, tha ai.
“Ne parashikojmë një rënie të shpejtë të koraleve para mesit të këtij shekulli, pavarësisht nga skenari i emetimeve.”
Barriera e Madhe Koralore është një nga ekosistemet më biodiverse në botë, që shtrihet më shumë se 2,300 km (1,400 milje) larg bregdetit verilindor të Australisë.
Ai ka vuajtur katër valë të konsiderueshme të nxehtësisë detare midis viteve 2016 dhe 2022, duke bërë që pjesa më e madhe e koraleve të saj të dëbojë algat të cilat u japin atyre jetë dhe ngjyrë – një proces i quajtur zbardhje, i cili shpesh është fatal.
Një raport i kohëve të fundit zbuloi se pjesë të Barrierës së Madhe Koralore kishin pësuar rënien më të madhe vjetore të mbulesës së koraleve që nga fillimi i mbajtjes së të dhënave gati 40 vjet më parë.
Dr. Bozec tha se disa pjesë të shkëmbinjve nënujorë “mund të rikuperohen pjesërisht pas vitit 2050, por vetëm nëse ngrohja e oqeanit është mjaftueshëm e ngadaltë për të lejuar përshtatjen natyrore për të mbajtur ritmin me ndryshimet e temperaturës”.
“Përshtatja mund të ecë përpara nëse ngrohja globale nuk tejkalon dy gradë deri në vitin 2100. Që kjo të ndodhë, nevojiten më shumë veprime në nivel global për të zvogëluar emetimet e karbonit të cilat po nxisin ndryshimet klimatike.”
Dr. Bozec tha: “Dritarja për veprim kuptimplotë po mbyllet me shpejtësi, por nuk është mbyllur ende”.
Sipas marrëveshjes së Parisit, pothuajse 200 vende janë zotuar të kufizojnë rritjen e temperaturës globale në 1.5 gradë Celsius dhe ta mbajnë atë “shumë më poshtë” se 2 gradë Celsius mbi ato të regjistruara në kohët para-industriale, që përgjithësisht konsiderohet të nënkuptojë fundin e shekullit të 19-të.
Profesor Peter Mumby, i cili gjithashtu punoi në studim, tha se ata zbuluan se “shumë shkëmbinj nënujorë mund të vazhdojnë nën objektivin e marrëveshjes së Parisit prej dy gradësh ngrohjeje”.
“Megjithatë, emetimet më të larta që çojnë në rritje më të shpejtë të temperaturës do t’i çonin shumicën e shkëmbinjve nënujorë drejt një shembjeje të afërt”, tha ai.
Prof Murphy tha se shkëmbinjtë nënujorë në zonat “ku uji nuk ngrohet kaq dramatikisht sepse është i përzier mirë, kanë kaluar më mirë se të tjerët” dhe shkëmbinjtë nënujorë pranë popullatave të koraleve që mund të rigjenerohen ishin gjithashtu më të shëndetshëm.
Identifikimi i zonave të rrjetit të shkëmbinjve nënujorë që janë më rezistentë do të thotë që përpjekjet për të mbrojtur shkëmbinjtë nënujorë mund të përqendrohen në “pjesët strategjike” të ekosistemit, shtoi ai.
