Pasi ka qëndruar për një kohë të gjatë në errësirë, Kaliningradi, në zemër të Evropës, është kthyer nën prozhektorë për shkak të një roli të rëndësishëm taktiko-strategjik që mund të marrë në ekuilibrat ushtarakë të Kontinentit të Vjetër, veçanërisht pas deklaratave të suedisë dhe Finlandës për një anëtarësim të mundshëm në NATO.
Kaliningradi ka qenë pjesë e qytetit të lashtë prusian të Konigsbergut, vendlindja e filozofit gjerman Immanuel Kant, që pasi u bombardua nga aleatët dhe armata e kuqe gjatë Luftës së Dytë Botërore, iu dha bashkimit sovjetik duke marrë emrin që ka sot.
Në këtë mënyrë, ende sot, enklava përbën një pjesë Rusie në mes të bashkimit evropian. Enklava shtrihet në 15 mijë kilometra katror dhe ndodhet mes Lituanisë dhe Polonisë dhe mban edhe një bazë të rëndësishme ushtarake ruse që ndodhet 1400 km larg nga Parisi dhe Londra, 530 km larg Berlinit dhe 280 km larg Varshavës.
Nga Boris Jeltsin, enklava ishte menduar si një zonë ekonomike shkëmbimi të lirë mallrash, por me Vladimir Putinin ajo mori një rëndësi strategjike, mbi të gjitha pas anëtarësimit të republikave Baltike dhe Polonisë në NATO dhe BE.
Kaliningradi ndodhet në fakt në një pozicion kyç për dy arsye: nga njëra anë, porti në detin Baltik që mban edhe bazën detare ruse është një nga të paktat zona ku deti nuk është i ngrirë e që andej nëndetëse dhe raketa të ndryshme mund të godasin kudo në Evropë.
Në anën tjetër, është edhe korridori Suvalki, që lidh Kaliningradin me Bjellorusinë, dhe kalimi i vetëm tokësor mes Polonisë dhe vendeve të tjera Baltike. E me një lëvizje të vetme, Moska mund të izolonte kështu Letoninë, Estoninë dhe Lituaninë dhe ti imponohej lehtësisht Varshavës.
Lituania dhe burime të tjera perëndimore pretendojnë se prej kohësh Moska ka armë bërthamore në enklavë. Edhe pse nuk është konfirmuar kjo, rajoni rezulton një nga më të militarizuarit në Evropë.
Që në 2016-ën, Rusia nisi të vendoste atje sistemet Iskander, ose raketa balistike taktike hipersonike me rreze të shkurtër veprimi që mund të mbajnë ngarkesa bërthamore.