Evropa po përballet me një kthesë dramatike me pushtimin e Ukrainës nga Rusia dhe duhet të mendojë për thjeshtimin e procedurës për anëtarësim në BE dhe NATO, tha kryeministri i Kosovës, Albin Kurti
“Në këtë situatë të jashtëzakonshme ne nuk mund të sillemi normalisht. Pra, procedura për anëtarësim në BE dhe NATO nuk mund të bëhet siç është bërë deri më tani”, deklaroi Kurti për AFP në një intervistë këtë javë në Prishtinë.
“Është e domosdoshme që Brukseli, kryeqyteti i BE-së dhe NATO-s, të rimendojë një mënyrë të re zgjerimi në Ballkanin Perëndimor”, këmbënguli z. Kurti.
Ish-aktivisti i pavarësisë dhe i burgosuri politik, tani kreu i qeverisë, shprehu keqardhjen për rrjedhën e ngjarjeve në Ukrainë.
“Është tronditëse. Është e vështirë të besohet ajo që ne po shohim të ndodhë. Por askush nuk mund të pretendojë se është i befasuar”, tha ai.
Rusia është aleati kryesor i Beogradit në refuzimin e saj për të njohur pavarësinë e Kosovës, ish-krahinës së saj me shumicë shqiptare, të shpallur në vitin 2008, e cila i pengon rrugën e saj drejt anëtarësimit në OKB. Rusia ka të drejtën e vetos atje në Këshillin e Sigurimit.
Në këmbim, presidenti serb Aleksandar Vuçiq refuzoi të vendosë sanksione ndaj Rusisë pas pushtimit të Ukrainës.
Përforconi krahun jugor te Ballkanit
Rrjedhimisht, Albin Kurti i bën thirrje Bashkimit Evropian dhe NATO-s që të forcojnë krahun e tyre jugor në Ballkanin Perëndimor duke hedhur themelet për një anëtarësim më të shpejtë të vendeve të rajonit në blloqet e tyre.
Z. Kurti tashmë ka folur në të kaluarën në favor të një udhërrëfyesi për t’iu bashkuar dy institucioneve, por ka hasur në kundërshtimin e disa vendeve.
Serbia, Mali i Zi, Maqedonia e Veriut dhe Shqipëria janë në faza të ndryshme të procesit të anëtarësimit në BE.
Kosova, pavarësia e së cilës nuk njihet nga pesë vende të BE-së, për momentin duket e largët nga një perspektivë e tillë.
Putin “është i paparashikueshëm”
Për Albin Kurtin rritja e mbështetjes është po aq e rëndësishme për Evropën Juglindore ku Rusia ka ndikim të rëndësishëm.
“Presidenti i Rusisë është i paparashikueshëm. Ai është lider lufte dhe jo lider i paqes”, tha z. Kurti.
Putin, argumentoi ai, “do të përdorë faktorët dhe aktorët që ai kontrollon edhe në Ballkanin Perëndimor”.
Putini mbetet më me ndikim në Serbinë rivale të Kosovës, ku serbët në një masë të madhe demonstrojnë publikisht në mbështetje të pushtimit rus ndaj Ukrainës.
Duke qenë se do të synojnë konflikte të reja, Ballkani Perëndimor në përgjithësi dhe Kosova në veçanti janë në rrezik”, paralajmëroi Kurti.
“Në të kaluarën, presidenti rus na përmendte një herë në muaj. Tani ai na përmend disa herë në javë”.
Mbështetja për Ukrainën
Menjëherë pas fillimit të pushtimit rus në Ukrainë, ministri kosovar i Mbrojtjes, Armend Mehaj bëri thirrje për përshpejtimin e procesit të anëtarësimit të Kosovës në NATO dhe vendosjen e një baze ushtarake të pranisë së përhershme amerikane në këtë territor për të “garantuar paqen”, sigurinë dhe stabilitetin në Ballkanin Perëndimor dhe në rajon”.
Pavarësisht mundësive të kufizuara ekonomike dhe politike, Kosova i ka ofruar mbështetjen e saj Ukrainës, pavarësisht refuzimit prej vitesh të Kievit për të njohur pavarësinë e Kosovës.
Javën e kaluar, Prishtina dënoi pushtimin “të paligjshëm, të pajustifikuar dhe të paprovokuar” të Ukrainës. Përveç kësaj, autoritetet po planifikojnë pritjen, nëse është e nevojshme, të mijëra refugjatëve ukrainas.
“Ne shohim shumë ngjashmëri me situatën ku ishim një çerek shekulli më parë,” tha Kurti. “Një fqinj shumë më i madh ju pushton, diskriminon dhe shtyp duke krijuar aparteid”.