Nga Rana Foroohar-The Financial Times
Njohuria tradicionale na thotë se ka mbaruar bumi teknologjik. Rënia e Bankës së Luginës së Silikonit [Silicon Valley Bank] solli një ftohje në komunitetin e investimeve dhe sektori i teknologjisë ka përjetuar një korrigjim teksa janë rritur normat e interesit. Por, kjo do të sjellë provat se mund të hyjmë në një epokë të re të artë të inovacionit dhe të investimeve teknologjike. Dallimi është se këtë herë nuk do të jetë për konsumatorët, por për industrinë.
Tri të katërtat e prodhimit të brendshëm bruto prej 100 trilionë dollarëve në botë, përbëhen nga industritë tradicionale të trashëguara – të tillat si prodhimi, transporti, logjistika dhe kujdesi shëndetësor – që ende nuk janë transformuar si duhet nga teknologjia. Kjo tani po ndryshon, si pjesë e asaj që kapitalisti sipërmarrës Greg Reichow, partner në Eclipse Ventures – firmë në Palo Alto që ka 3.8 miliardë dollarë të investuara në transformimin digjital të industrive fizike – e quan “evolucion industrial”.
Dy javë më parë vizitova një nga 70 kompanitë e portofolit të Eclipse-it, jashtë Bostonit. VulcanForms, një firmë e prodhimit aditiv [proces i ri i prodhimit që ende po zhvillohet], merr modelin e fabrikës River Rouge të Henry Fordit, në të cilin çeliku hynte në njërin skaj të linjës së prodhimit dhe makinat e përfunduara dilnin në anën tjetër, dhe e përsërit atë në industritë e shumta të shtypit tredimensional me metal për t’i krijuar pjesët.
VulcanForms një ditë mund të prodhojë dhjetëra mijëra pjesë për motor aeroplani, më pas – brenda disa orëve – të kalojë në prodhimin e implanteve mjekësore ose të komponentëve elektronikë të konsumit. “Në softuer jeton njohuria se si bëhet pjesa”, thotë Reichow. Kjo ia mundëson një prodhuesi digjital, si VulcanForms, që të bëhet River Rouge për industritë e shumta. Klientët e mëdhenj industrialë mund të përqendrohen në kërkimin dhe zhvillimin e tyre kryesor, në shitje dhe në marketing – më shumë se në prodhim gjë që teorikisht tani mund të transferohet jo tek qindra furnitorë në dhjetëra vende, por tek fabrikat individuale të vendosura kudo ku janë klientët.
Është ndryshim i madh dhe prodhimi është veçse një pjesë e tij. Dëshira e shumicës së kompanive për të rritur qëndrueshmërinë në zinxhirët e tyre të furnizimit, së bashku me digjitalizimin e industrisë, ka rritur kapacitetin e prodhimit vendor në sektorët strategjikë. Shtytja legjislative për t’u marrë me ndryshimet klimatike, mund ta krijojë një bum të ri teknologjik në sektorin industrial. Fondet e shumta të investimit po mblidhen për ta mbështetur rritjen e bizneseve fillestare të teknologjisë së lartë – drejt prodhimtarisë së avancuar, lëvizshmërisë, energjisë dhe fushave tjera që lidhen me ri-industrializimin.
“Gjithçka që shohim rreth nesh, me përjashtim të vetes dhe ushqimit që kultivojmë, prodhohet këtu”, vëren profesori i MIT-së, John Hart, bashkëthemelues i VulcanForms. “Tani, pas pandemisë, disa forca po rreshtohen për ta riformuar mënyrën se si i bëjmë gjërat. E kuptojmë nevojën për zinxhirë të shkathët furnizimi. E kuptojmë se sa i rëndësishëm është prodhimi për sigurinë tonë ekonomike dhe kombëtare. Dhe, së treti, duhet të dekarbonizojmë, gjë që do të kërkojë rritjen e sistemeve të reja të prodhimit në masë”.
Meqenëse fushat si industria, energjia dhe transporti janë përgjegjëse për 70 për qind të emetimeve të karbonit, ndryshimi i mënyrës së krijimit të gjërave do të jetë vendimtar për arritjen e qëllimeve përkitazi me ndryshimin e klimës. Shtresat e shtypit të metalit, për shembull, kërkojnë një pjesë të energjisë dhe të ngarkesës së karbonit për t’i prerë pjesët nga një bllok i ngurtë materiali.
Investitorët e teknologjisë shohin mundësi të mëdha për ndryshim. Ish-këshilltarja e politikave të zinxhirit të furnizimit në Shtëpinë e Bardhë, Elisabeth Reynolds – e cila e kaloi pjesën më të madhe të dy vjetëve të fundit duke i zgjidhur rezervat e porteve dhe mungesën e formulës së ushqimit për fëmijë – ka lënë administratën e Bidenit që të bashkohet me Unless, një fond investimi që planifikon të japë deri në 100 milionë dollarë në vit në nismën e fokusuar në transformimin industrial. Kjo përfshin gjërat si prodhimi aditiv dhe shkenca e materialeve, por edhe sensorët, robotikën, AI-në dhe softuerët që do të ndihmojnë në digjitalizimin e numrit të madh të kompanive të vogla dhe të mesme industriale në Amerikë.
Tani për tani, ato firma priren të jenë shumë të izoluara. Por, në botën që parashikojnë njerëzit si Hart, Reynolds dhe Reichow, do të jenë të lidhura ashtu siç janë konsumatorët në internet, në gjendjen që t’i ndajnë pa problem burimet dhe informacionin në një rrjet të ri inteligjent industrial. Produktiviteti dhe mundësitë e rritjes janë të dukshme. “Kjo nuk ka të bëjë me filtrat që ua lejojnë t’i ktheni macet në qen”, thotë Reynolds. “Inovacioni i teknologjisë rreth ri-industrializimit është shumë më ndryshe dhe ne jemi në majë të një revolucioni të vërtetë në atë fushë”.
Në fakt, mendoj se mund të jemi në një pikë rrotullimi paksa si viti 2007. Në atë kohë, prezantimi i iPhone-it çoi në një rritje të madhe të teknologjisë së konsumatorit. “Ekonomia e aplikacioneve” evoluoi dhe ndryshoi gjithë mënyrën se si komunikojmë, punojmë, luajmë dhe bëjmë blerje. Biznesi është gati që të kalojë në diçka të ngjashme, një ndryshim ky i shumëpritur i përshpejtuar nga shkëputja, pandemia dhe lufta në Ukrainë. Është transformim që do të ndryshojë natyrën e ekonomisë sonë. Është gjithashtu arsye e madhe pse unë jam për aksionet në Nasdaq, edhe pse mund të ketë korrigjim më të madh afatshkurtër.
Një pyetje e pazgjidhur është nëse revolucioni i ri industrial do të jetë ai i papunësisë. Talenti i teknologjisë ka filluar të migrojë larg softuerit të konsumit dhe drejtë industrisë. Por, AI, së bashku me nevojat e reduktuara në mënyrë dramatike për punën njerëzore në fabrikat e teknologjisë së lartë, ka reduktuar numrin e njerëzve të nevojshëm për ta bërë këtë punë. Megjithatë, vlen të përmendet se ekonomia e aplikacioneve krijoi kategori pune që nuk kanë ekzistuar më parë. Nëse jemi me fat, revolucioni i ri industrial do ta bëjë të njëjtën gjë në mënyrat që ende nuk mund të imagjinohen. /Telegrafi/
