Në vitin 2018, qeveria britanike vendosi një taksë të re për sheqerin. Pesë vjet më pas, rezultatet tregojnë se taksa e ka arritur qëllimin për të cilin u vendos.
Taksa prej 18 pens (21 cent) për të gjitha pijet që përmbajnë nga pesë deri në tetë gram (g) sheqer për njëqind mililitra (ml), dhe 25 pens (29 cent) për ato që përmbajnë më shumë se tetë gram ka përgjysmuar konsumin në popullatën pediatrike dhe gjithashtu ka ulur ndjeshëm atë të të rriturve.
Efektet e taksës dolën në pah nga një studim i publikuar në “Journal of Epidemiology & Community Research”, një revistë e grupit British Medical Journal, nga epidemiologë nga Universiteti i Kembrixhit, në të cilin konsumi u analizua para dhe pas hyrjes në fuqi të ligjit të quajtur Taksa e industrisë së pijeve joalkoolike, që mbulon një periudhë totale prej 11 vitesh.
Rezultatet treguan se pas vendosjes së taksës, konsumi i sheqernave falas nga pijet tek fëmijët u përgjysmua dhe tek të rriturit ra me një të tretën.
Reduktimi i përgjithshëm i konsumit të sheqernave të shtuara ishte 4.8 gram në ditë (nga të cilat 3 gram nga pijet me sheqer) te fëmijët dhe 11 te të rriturit (nga të cilat 5.2 nga pijet joalkoolike).
Përtej taksës së sheqerit…
Megjithatë, megjithëse numri total i kalorive të marra është ulur gjatë kësaj periudhe (dhe filloi rënien që në vitin 2008), sasia relative e sheqernave në lidhje me kaloritë ditore nuk ndryshoi në mënyrë statistikisht domethënëse.
Dhe kjo do të thotë se njerëzit i kërkuan diku tjetër sheqernat. Prandaj, një taksë që lidhet vetëm me pijet është efektive për atë që ka të bëjë me qëllimin specifik, domethënë për të reduktuar konsumin e pijeve me sheqer, por mund të mos jetë e mjaftueshme për të bindur njerëzit që të konsumojnë më pak sheqer, nëse produktet e tjera me sheqer nuk përfshihen në taksë.
Dhe pastaj është faktori i moshës, i pa analizuar në studim, por shumë i rëndësishëm për qëllime të planifikimit të strategjive efektive, sepse konsumi ndryshon shumë. Për shembull, tek fëmijët e moshës nga katër deri në dhjetë, produktet që ofrojnë sheqernat janë drithërat, të ndjekura nga lëngjet e frutave dhe pijet e tjera, por tek ata nga mosha 11 deri në 18 vjeç, pijet joalkoolike janë të parat, me 29% të sheqernave të konsumuara. Për të rriturit, megjithatë, ëmbëlsirat kryesojnë renditjen, të ndjekura nga pijet joalkoolike. Për të qenë vërtet efektive, taksat duhet t’i marrin parasysh edhe këto variabla.
Pavarësisht uljes së përgjithshme dhe specifike të pijeve, sasia totale e sheqernave të konsumuara nga anglezët është ende mbi kufijtë e treguar nga Organizata Botërore e Shëndetësisë, e cila rekomandon të mos tejkalohet 3%-shi i kalorazhit ditor.
Taksa, e cila mund të përmirësohet, vazhdon të funksionojë, edhe për shkak se diferenca në çmim është e prekshme. E njëjta gjë është parë në shumë vende të tjera, ndër mbi 50 që e kanë aplikuar një të tillë: taksa e sheqerit është efektive nëse është mjaft e lartë për t’i bërë konsumatorët të perceptojnë diferencën në çmim, të cilët për këtë arsye mund të largohen nga blerja. Përndryshe është pothuajse e padobishme.
