nga Migena Aleksi
Historia e Luiz Ejllit është historia e mijëra të rinjve dhe të rejave të thjeshtë të këtij vendi, të cilët jetuan në demokracinë që flet shqip. Me ndryshimin e vetëm dhe të rrallë, që historia e Luizit, pati një “happy-end”. Luiz Ejlli është sot shqiptari më i njohur dhe i komentuar nga të gjithë, brenda dhe jashtë kufijve, përfshirë diasporën dhe Kosovën.
I admiruar nga një shumicë milionëshe që, për pasion me siguri do kalonte edhe përkrahësit më të zjarrtë të të gjitha partive politike të marra së bashku, Ejlli as nuk e imagjinon dot (deri të dielën) se çfarë ndikimi dhe force ka historia e jetës së tij tek miliona të rinj dhe të reja, njerëzit e thjeshtë, populli i zakonshëm.
Jetën prej 37 vitesh ai e tregoi në ngashërim dhe përlotur të shtunën mbrëma, si për të vulosur në zemrën e të gjithëve, thirrjen: Ma ndryshoni fatin o njerëz!
Luiz Ejlli, vjen nga një familje e thjeshtë shkodrane, lindur në një qytet me shumë art, histori dhe vuajtje. Si pinjoll i mijëra familjeve të zakonshme shqiptare, ai u rrit përvuajtur në demokracinë e ’91, ’97 dhe gjithë viteve që solli shekulli 21. U përpoq të ndërtojë një jetë brenda artit, këngës, muzikës. Ia doli disi me fitimin e një konkurrimi – Festivalit të 44-ët në RTSH dhe pjesëmarrjen në një tjetër, Eurovision 2006.
Por arti në Shqipëri nuk të jep “bukë” vec çmimeve. Bëri kompromis me dashurinë të përzier me pushtet, kur u bë “dhëndri i Jozefinës”, politikanes së ashpër të Partisë Demokratike, e cila mbahet mend për shprehjen, por dhe sjelljen “Kapeni për zhelesh dhe nxirreni jashtë”.
Luizi në rrëfimin e tij tregoi se ndarja me të bijën e Jozefinës, përfundoi në një vetmi dhe disfatë të madhe, në një sedilje makine, me 37 mijë lek në xhep, pa shtëpi dhe më pas, pa punë, praktikisht i përzënë prej zhelesh jashtë, nga një jetë 10 vjeçare.
Fatin e sa të rinjve shqiptarë 20, 30 apo 40 vjeçarë ka shenjuar historia e Luiz Ejllit? Të talentuar, të zhgënjyer nga dashuria dhe jeta, të papunë, të nëpërkëmbur dhe të zhvlerësuar nga shoqëria dhe “demokracia”?
Luizi i tregoi rinisë dhe shoqërisë se ishte mbytur në borxhe, ndaj e don’ dëshpërimisht çmimin, për një fillim të ri, jetë të re. Për të krijuar një familje, një strehë të tijën, pa lakun e borxhit dhe pa kompromisin e titullit të vjetër “kollovar”. Natyrisht që rinia po ‘tërbohet’ duke e nxjerrë fitues me mesazhe dhe përkrahje të shfrenuar. Politika e të dyja krahëve po druhet të reshtohet e ta gllabërojë. Po ruan me frikë deri të djelën…se fenomeni “Luiz” mund të jetë një goditje fatale për ta. Ai mund të akuzojë!
——
Sot, do akuzojmë në emër të tij. I kapur nga dara e “Iute”, Luiz Ejlli është një nga mijëra viktimat e aktivitetit të mikrokredive në Shqipëri. Në borxh 2 milion lekë të vjetra për shkak të një mikrokredie, Luizit i është bllokuar llogaria bankare nga 7 Prilli, duke e lënë pa asnjë lek deri në 24 Dhjetor 2022, kur Big Brother-i i hapi një “llogari” me çek të bardhë…
Burime nga banka Raiffeisen, tregojnë për DITA se llogaritë e sekuestruara si e Luiz Ejllit janë me mijëra, mbushur me emra të rinjsh e të rejash nga të gjitha fshatrat dhe qytetet e Shqipërisë. Ata bllokohen për shkak të borxheve të kredive konsumatore që merren lehtë edhe online, vetëm me një kartë identiteti, sidomos tek Iute.
Mikrokreditë e Iutes variojnë në vlera nga 200 mijë – 1 milion lekë të vjetra, me afat 1 deri në 36 muaj, që “luizët” i marrin zakonisht për nevoja emergjente, halle që s`presin por edhe blerje në qendra biznesi, dyqane elektroshtëpiakesh ose telefonash. Vetëm për vitin 2022, janë më shumë se 15 000 llogari individësh të sekuestruara vetëm për interes të Iutes-s, pohon burimi i bankës. Këto mikrokredi aplikohen në dyqane, ose nëpër kioskat e shumta që janë hapur kudo në Shqipëri.
Rastin e tij Luiz Ejlli do ta tregojë vetë me detaje, kur të dalë. Ai do i tregojë popullit të tij se sa para mori tek Iute, çfarë halli kishte, sa pagoi dhe nëse e dinte se do paguante shumëfish në fund.
Nëse e dinte se ndaj tij është zhvilluar një gjyq në Tiranë, në 25 Mars 2021, kur Gjykata nxorri një urdhër ekzekutimi që ai të paguante, sa lekë? Nëse e dinte se “Iute” e shiti kredinë e tij tek një tjetër mikrofinancë me emrin “Final”. Nëse e dinte se “Final” caktoi një kompani tjetër “ADCA” që të mblidhte borxhin ndaj tij dhe, nëse e dinte se një përmbarues ia kishte bllokuar llogaritë për borxhin serial, 208 mijë lek të vjetra!
Luizi i tregoi shqiptarëve që, për shkak të bujarisë së shkodranit Benet Beci, ishte punësuar tek KESH-i por nuk u tregoi nëse i merrte paratë e rrogës nga 7 prilli 2022, dita kur dara e “Iutes” me mashtruesit e tjerë, e kapi prej gryke dhe e mbajti fort, deri ditën kur u fut në Big Brother AlbaniaVip-2.
Me dhjetra të rinj si Luiz Ejlli janë gënjyer, janë mashtruar, janë dhunuar nga mashtrimi i madh me mikrokreditë, janë infektuar rëndë nga ky virus. Virus më i madh se ai i Pandemisë, që konkurron për vuajtje e pasoja, mashtrimin e tmerrshëm të firmave piramidale në vitet 1994-1997.
Në tre vitet e fundit, dhjetra kioskat dhe aplikimet online të mikrokredive “Iute” janë mbushur plot me të rinj shqiptarë, familjarë të varfër të qyteteve dhe fshatrave, të pamundurit, të dëshpëruarit e zhytur në borxhe të mëparshme, për të blerë kush një lavatriçe, kush një ‘telefon’, dikush aplikon për ilaçe ose dhurata.
Shumë prej tyre për të likujduar muajin e mëparshëm në borxh ushqimor. Të gjithë bashkë të futur në çarkun e madh të fajde-mikrokredive, çark i krijuar dhe lejuar të funksionojë si pjesë e sistemit financiar shqiptar, nën hundën e autoriteteve tona. Me lejen e tyre?!
Çdo ditë reklamat e bukura me shkëlqim shumë inkurajojnë marrje mikrokredish. Ato ftojnë nëpër media për t’u futur në kurthin e ëmbël, në borxhin fajde, që më pas prodhon histori të dhimshme, të trishta, shpesh tragjike, sidomos për të rinjtë që jo të gjithë do jenë “fitues” të një Big Brotheri, si Luiz Ejlli.
“Iutecredit Albania” dhe kioskat simotra u japin para për “7 minuta”, vetëm me një kartë identiteti nevojtarëve, sidomos të rinjve e të rejave të pamësuar ende me “hilet” e jetës, pa u dhënë atyre asnjë informacion të kuptueshëm për koston e këtyre kredive, për riskun, interesat e vërteta e ato të fshehura, duke i mashtruar pikërisht në injorancën që ka secili prej nesh, rreth njohurive financiare.
Me dhjetëra histori emigrimi lidhen pikërisht me pamundësinë e shlyerjes së këtyre mikrokredive në Shqipëri. Dhjetra të rinj futen në histori pa kthim, që përfundojnë në demoralizim për të ardhmen e tyre, në urrejtje për vendin ku kanë lindur, deri në mendime urrejtëse për familjen apo sjellje ekstreme vetëvrasëse.
——
Media ka shkruar e bërtitur shumë në letër, online dhe emisione në eter, për mashtruesit që shesin e blejnë mikrokredi për një kohë të gjatë. Kujtojmë vitet e fundit kur investigimet mediatike ekspozuan skemën e mashtrimit të mikrokredive krijuar nga MCA – ADCA, ZIG dhe STAR.
“Iutecredit Albania” dhe “Final”, pikërisht në kulmin e këtyre denoncimeve publike dhe hetimeve “intensive” ngritën perandorinë e tyre duke ngritur flamurin pirat të fajdeve dhe mashtrimit.
IuteCredit me seli në Talin të Estonisë së largët, shtet me 1.2 milionë banorë, erdhi dhe krijoi në 2016 në Shqipëri IuteCredit Albania, duke caktuar si drejtor dhe mëkëmbës të interesave shumëmilionëshe, shqiptarin me emër afrikan Akan Ajdin.
