Agresioni ushtarak rus i Ukrainës po çon në një rënie dramatike të të korrave dhe të mbjellave nga fermerët, me frikën për sigurinë ushqimore në vend dhe në botë.
E njohur për tokat e saj pjellore, Ukraina është një eksportues kryesor i grurit, elbit, lulediellit dhe misrit, veçanërisht në Afrikën veriore. Megjithatë, fermerët dhe analistët kanë thënë se mbjellja, korrja dhe eksporti janë ndërprerë të gjitha nga mungesa e plehrave, furnizimi i ulët ose aspak i karburantit për traktorët, mbyllja e porteve dhe aktiviteti ushtarak.
“Të paktën një e treta e tokës që përdoret normalisht për kulturat e pranverës si misri dhe luledielli ka të ngjarë të mos mbillet. Për më tepër, një e treta e të korrave normale të grurit nga kultura e mbjellë vjeshtën e kaluar mund të humbasë. Një sasi e vogël gruri e mbajtur në magazinë raportohet se eksportohet me hekurudhë dhe rrugë nëpërmjet Polonisë dhe Rumanisë, por kjo është një “pjesë e vogël” e asaj që zakonisht eksportohet nëpërmjet porteve të Detit të Zi të Odesa dhe Mykolaiv përpara pushtimit”, thonë analistët.
Zyrtarët ukrainas kanë thënë se rrugët e tjera të eksportit përmes lumit Danub, hekurudhave dhe rrugëve janë të kufizuara nga objektet e papërshtatshme dhe, në rastin e hekurudhave, diferenca në gjerësinë e binarëve dhe stokut midis Evropës dhe Ukrainës.
Çmimet botërore të drithërave u rritën në një nivel të ri historik në shkurt për shkak të ndërprerjes së eksporteve. Programi Botëror i Ushqimit, agjencia e OKB-së që ofron furnizime emergjente për vendet në konflikt ose që po përjetojnë fatkeqësi natyrore si zi buke, tha këtë javë se kostoja më e lartë e ushqimit ka bërë që ajo tashmë të shkurtojë racionet.
“Derisa shumica e grurit të Ukrainës mbillet në vjeshtë, kulturat e tjera, duke përfshirë misrin dhe luledielli, mbillen në pranverë, gjatë javëve të ardhshme. Kufizimet në shitjen e grurit të mbajtur në ruajtje nuk janë vetëm një kërcënim për sigurinë botërore të ushqimit, tha Andrii Dykun, kryetar i Këshillit Bujqësor të Ukrainës, i cili përfaqëson rreth 1,000 fermerë në të gjithë vendin.
“Ukraina merr shumicën e furnizimeve të saj me naftë nga Bjellorusia dhe Rusia, por tani po përpiqej të gjente burime të tjera nga Evropa”, shton ai.
Klubi ukrainas i Agrobiznesit (UCAB), një nga shoqatat më të mëdha bujqësore të vendit, tha se fermerët që përballen me mungesë të plehrave, farave dhe produkteve për mbrojtjen e bimëve ka të ngjarë të kenë rendimente më të ulëta.
Ai vlerëson se rreth një e treta e sipërfaqes që përdoret normalisht për kulturat pranverore mund të mbetet e pa mbjellë këtë vit. Kultura e grurit e mbjellë vjeshtën e kaluar kishte mot të favorshëm gjatë dimrit, por rreth 40 për qind e tij është në rajone me armiqësi aktive.
Në Ukrainën perëndimore, një tjetër fermer që bashkë-menaxhon një fermë prej 2,000 hektarësh pranë qytetit të Lviv, tha se kishte filluar të mbjellë bizele dhe pak grurë, por se ata aktualisht synojnë të mbjellin “rreth dy të tretat e asaj që ne planifikuar një muaj më parë”. Në veri dhe lindje të Ukrainës, shumë fermerë kishin tanke, makineri ushtarake dhe madje edhe raketa në tokën e tyre. Disa kanë përshkruar se si ushtarët rusë pushtuan fermat e tyre dhe u merrnin ushqim dhe pajisje.