Presidenti amerikan Donald Trump ka sugjeruar përfshirjen e trupave kineze si paqeruajtës në Ukrainën pas lufte, një ide që fillimisht u propozua nga presidenti rus Vladimir Putin dhe që tashmë po has kundërshtime të ashpra nga Ukraina dhe kryeqytetet evropiane.
Sipas katër burimeve të informuara mbi diskutimet, Trump e bëri këtë propozim gjatë një takimi në Shtëpinë e Bardhë me liderë evropianë dhe presidentin ukrainas Volodymyr Zelenskyy javën e kaluar. Ai sugjeroi që Kina të vendoste trupa për të monitoruar një zonë neutrale përgjatë vijës së frontit 1,300 km mes Ukrainës dhe Rusisë, si pjesë e një marrëveshjeje paqeje.
Një zyrtar i lartë i administratës Trump e ka mohuar lajmin duke deklaruar: ‘Kjo është e pavërtetë. Nuk ka pasur asnjë diskutim për paqeruajtës kinezë.’
Ideja e përfshirjes së Kinës në një mision paqeruajtës është refuzuar më herët nga presidenti Zelenskyy, i cili ka kritikuar Pekinin për mbështetjen e heshtur ndaj agresionit rus.
‘Pse nuk përfshihet Kina në garancitë e sigurisë? Sepse ata nuk na ndihmuan për ta ndalur këtë luftë që në fillim. Për më tepër, ata e ndihmuan Rusinë duke hapur tregun e dronëve,’ deklaroi Zelenskyy këtë muaj.
Zelenskyy ka akuzuar gjithashtu Kinën për furnizim të armëve për Rusinë dhe ndihmesë në prodhimin e tyre, si dhe për rekrutimin e shtetasve kinezë për të luftuar në Ukrainë – duke paraqitur prova për të paktën 155 luftëtarë të tillë në front.
Propozimi për paqeruajtës kinezë është ngritur fillimisht nga Rusia gjatë negociatave të hershme në Stamboll në pranverën e vitit 2022. Në atë kohë, Moska kërkoi që vendet anëtare të përhershme të Këshillit të Sigurimit të OKB-së – përfshirë Rusinë dhe Kinën – të bëheshin garantues të një traktati paqeje për Ukrainën.
Ky model, megjithatë, parashikonte që çdo ndërhyrje për të mbrojtur Ukrainën do të duhej të miratohej nga të gjitha vendet garantuese, duke i dhënë Rusisë një veto efektive – një propozim që Ukraina e refuzoi.
Ndërsa ideja e përfshirjes së Kinës është pothuajse e përjashtuar, Ukraina dhe partnerët perëndimorë po tregohen më të hapur ndaj rolit të Turqisë në një mision paqeruajtës. Presidenti turk Recep Tayyip Erdoğan i ka ofruar Zelenskyyt gatishmërinë për të organizuar bisedime të nivelit të lartë mes palëve dhe për të kontribuar në sigurinë e Ukrainës pas një marrëveshjeje paqeje.
‘Turqia vazhdon përpjekjet për ta përmbyllur luftën me paqe të përhershme dhe, pas arritjes së paqes, do të vazhdojë të japë kontribut në sigurinë e Ukrainës,’ deklaroi zyra e presidentit turk.
Turqia, anëtare e NATO-s, ka ofruar më parë ndërmjetësim në negociatat mes Ukrainës dhe Rusisë. Tani ajo shihet si një opsion realist për të drejtuar një mision të mundshëm paqeruajtës në Detin e Zi dhe zonat kufitare.
Ndërsa përpjekjet për paqe vijojnë, ideja e përfshirjes së trupave kineze mbetet jashtë diskutimit serioz për shkak të lidhjeve të Kinës me Rusinë dhe mungesës së besueshmërisë për Kievin. Roli i Turqisë si ndërmjetës dhe potencialisht si udhëheqëse e një force paqeruajtëse po shihet si një rrugë më e pranueshme për palët perëndimore dhe Ukrainën.
