Këshilli Ministrave ka përcaktuar rregulla dhe kushte të reja për hapjen dhe përdorimin e llogarisë së pagesave që përmbajnë shërbime bazike për konsumatorët dhe rezidentët në Shqipëri, pavarësisht nivelit të të ardhurave, statusit të punësimit, historikut të aftësisë paguese brenda vendit.
Qëllimi i ligjit të ri është garantimi i së drejtës për aksesin në një llogari pagese me shërbime bazike për konsumatorët, si një mjet i domosdoshëm për të mundësuar pjesëmarrjen e konsumatorëve në tregun financiar, bazuar në interesin e tyre të vërtetë për të pasur një llogari të tillë, e cila do t’i lejojë ata të marrin përfitimet që sjell tregu financiar.
Subjekte të këtij ligji do të jenë bankat dhe degët e bankave të huaja që ushtrojnë aktivitetin në Shqipëri.
Detyrimi për informim të konsumatorëve
Sipas ligjit të ri, bankat vendosin në dispozicion të konsumatorëve, pa pagesë, informacionin e qartë dhe të kuptueshëm për të drejtën për të hapur dhe për të përdorur një llogari pagesash me shërbime bazike.
“Bankat vendosin në dispozicion të konsumatorëve, pa pagesë, informacionin në lidhje me tiparet specifike të llogarisë së pagesave me shërbime bazike dhe kushtet e përdorimit, si dhe hapat që konsumatorët duhet të ndërmarrin për të ushtruar të drejtën e tyre për të hapur një llogari pagesash me shërbime bazike. Informacioni duhet të bëjë të qartë se përfitimi i shërbimeve shtesë nuk është i detyrueshëm për të hapur një llogari pagesash me shërbime bazike. Informacionin banka e publikon në hapësira të dukshme dhe lehtësisht të aksesueshme nga konsumatorët, nëpërmjet broshurave në degët e bankës, si dhe në faqen zyrtare të internetit të bankës.”, thuhet në ligjin e ri.
Ankesat e konsumatorëve
Kur banka refuzon hapjen e llogarisë së pagesave me shërbime bazike ose konsumatori vlerëson se bankat kanë vepruar në kundërshtim me kërkesat e këtij ligji, konsumatori ka të drejtën e ankimimit në Bankën e Shqipërisë.
Banka e Shqipërisë shqyrton ankesën dhe brenda 15 ditëve pune nga paraqitja e saj dhe në rast se pas shqyrtimit të ankesës së konsumatorit konstaton se nuk ekzistojnë shkaqet e përcaktuara në këtë ligj për refuzimin e hapjes së llogarisë së pagesave me shërbime bazike, kërkon nga banka hapjen e kësaj llogarie brenda 15 ditëve pune nga njoftimi i vendimit të Bankës së Shqipërisë.
Konvertimi i llogarisë në llogari pagese me shërbime bazike
Konsumatorëve, të cilët posedojnë llogari të tjera, përveç llogarisë së pagesave me shërbime bazike, u lind e drejta, sipas ndryshimeve në ligj, që me kërkesë të tyre, të pajisen me një llogari pagese me shërbime bazike.
“Kjo realizohet duke konvertuar një llogari ekzistuese në një llogari pagesash me shërbime bazike ose duke hapur një llogari të re e duke mbyllur atë ekzistuese, nëse plotësojnë kushtet”, thuhet në ligjin e ri.
Tarifat e llogarisë së pagesës me shërbime bazike
Bankat do të ofrojnë shërbimet e parashikuara pa aplikuar tarifa ose kundrejt një tarife të arsyeshme. Transaksionet e pagesave përmes një karte debiti brenda territorit të Shqipërisë, do të kryhen pa pagesë ose kundrejt një tarife të arsyeshme.
Ndërsa për transaksionet e pagesave përmes një karte, të kryera jashtë territorit të Shqipërisë, bankat do të aplikojnë tarifa, të cilat nuk janë më të larta se ato që banka aplikon, sipas politikës së brendshme për përcaktimin e tarifave.
Metodologjia e përllogaritjes së tarifës së arsyeshme nga bankat përcaktohet me akt nënligjor të Bankës së Shqipërisë, duke konsideruar të paktën nivelin e të ardhurave kombëtare dhe tarifat mesatare të aplikuara nga bankat për shërbimet e pagesave, të ofruara në llogaritë e pagesave.
Tarifat për çdo transaksion pagesash mbi numrin prej 5 transaksione pagesash në muaj për shërbimet e përcaktuara në këtë pikë nuk janë më të larta se ato që banka aplikon, sipas politikës së brendshme për përcaktimin e tarifave.
Ndërsa për depozitimet e fondeve, tërheqjet e fondeve dhe ekzekutimin e transaksioneve të pagesave që nuk kryhen në ATM-në e vetë bankës ose përmes kanaleve on-line të saj do të aplikohen tarifat që normalisht aplikohen edhe për klientët e tjerë.
Bankat ofrojnë të gjitha shërbimet me tarifë zero, pavarësisht nga numri i veprimeve të kryera në llogarinë e pagesave me shërbime bazike, për kategoritë e konsumatorëve që i përkasin grupit të konsumatorëve që përfitojnë nga programet dhe politikat për skemat e ndihmës ekonomike dhe sociale, sipas legjislacionit përkatës në Shqipëri.
Tarifë zero
Bankat do të jenë të detyruara t’i ofrojnë shërbimet e pagesave me tarifë zero, për kategoritë që i përkasin grupit të konsumatorëve të cilët përfitojnë nga të drejtat e parashikuara në legjislacionin që rregullon asistencën sociale në Republikën e Shqipërisë.
Këtu përfshihen përfituesit e pagesës së papunësisë, përfituesit e skemës së ndihmës ekonomike, përfituesit e pagesës për paaftësi ose për aftësinë e kufizuar, përfituesit e pensioneve urbane dhe rurale në skemën e sigurimeve shoqërore, përfituesit e ndihmës ekonomike për arsimin e lartë (bazuar në listën e Ministrisë së Arsimit dhe Sportit), por edhe për kategori të tjera të përcaktuara me vendime të posaçme.
Konsumatorët që i takojnë kategorive të mësipërme dhe posedojnë llogari të tjera bankare kanë të drejtë të konvertojnë llogarinë e tyre në llogari pagesash me shërbime bazike.
