Gjykata e Lartë e Shteteve të Bashkuara ka vendosur të marrë në shqyrtim një çështje të rëndësishme kushtetuese: nëse fëmijët e lindur në territorin amerikan nga prindër që ndodhen ilegalisht ose me viza të përkohshme kanë të drejtën kushtetuese për shtetësi amerikane.
Çështja lidhet me urdhrin ekzekutiv të nënshkruar nga presidenti Donald Trump, i cili synon t’i japë fund të drejtës së shtetësisë së lindjes për këto kategori fëmijësh. Urdhri u bllokua nga gjykatat federale, të cilat vlerësuan se bie ndesh me Amendamentin e 14-të të Kushtetutës.
Gjykata e Lartë ende nuk ka caktuar një datë për seancat, ndërsa vendimi pritet pas disa muajsh.
Prej afro 160 vitesh, Amendamenti i 14-të garanton se çdo person i lindur në SHBA është shtetas amerikan, me përjashtim të fëmijëve të diplomatëve dhe personelit të forcave të huaja.
Administrata Trump argumenton se fraza “i nënshtrohen juridiksionit amerikan” përjashton fëmijët e imigrantëve të përkohshëm ose të paligjshëm. Ndërkohë, përfaqësuesit e paditësve thonë se asnjë president nuk mund të ndryshojë këtë garanci kushtetuese të shtetësisë së lindjes.
Sipas Pew Research Center, në vitin 2016 rreth 250,000 foshnja lindën në SHBA nga prindër pa shtetësi amerikane. Ndërsa në vitin 2022, numri i shtetasve amerikanë të lindur nga prindër pa dokumente arriti në 1.2 milionë.
Një studim i Migration Policy Institute paralajmëron se shfuqizimi i së drejtës së shtetësisë së lindjes mund të rrisë popullsinë e paautorizuar në SHBA me 2.7 milionë deri në vitin 2045 dhe 5.4 milionë deri në 2075.
