Rruga që gjarpëron mes liqeneve vezulluese dhe pyjeve të qeta të Masurias në Poloninë verilindore, duket si skena ideale për një arratisje fundjave në natyrë. Por pas qetësisë baritore dhe cicërimave të zogjve, peizazhi fsheh një nga kapitujt më të errët të shekullit të 20-të.

Këtu, në thellësi të pyllit, qëndrojnë rrënojat e mbuluara me myshk të “Strofkës së Ujkut” (Wolfsschanze) – qyteti sekret prej betoni nga ku Adolf Hitleri drejtoi makinerinë naziste të luftës dhe pushtimin e Bashkimit Sovjetik.

Qendra nervore e Rajhut të Tretë

E ndërtuar me shpejtësi në vitin 1941 nga Organizata Todt dhe puna e detyruar e të burgosurve, “Strofka e Ujkut” ishte shumë më tepër se një bazë ushtarake. Ajo ishte një fortesë e pathyeshme, e vendosur strategjikisht vetëm 80 kilometra larg kufirit sovjetik, për të mbikëqyrur Operacionin Barbarossa.

Advertisement

---

MONEYGRAM

Kompleksi gjigant përfshinte 50 bunkerë, 70 kazerma, dy fusha ajrore, kinema, madje edhe një çajtore. Muret e bunkerëve arrinin një trashësi monstruoze prej 20 metrash beton, ndërsa një sistem i sofistikuar kamuflazhi dhe 50,000 mina tokësore e bënin atë të padukshëm dhe të paafrueshëm.

Përveç Hitlerit, i cili kaloi rreth 800 ditë këtu, në këtë “qytet në pyll” jetonin edhe figurat më të larta të regjimit si Goebbels, Göring dhe Bormann.

Rutina banale e së keqes

Advertisement

---

MONEYGRAM

Vizita në rrënoja zbulon detaje rrëqethëse të jetës së përditshme të diktatorit. Hitleri, shpesh i sëmurë dhe me pagjumësi, e niste ditën duke lexuar raportet e bombardimeve dhe duke shëtitur qenin e tij, Blondi. Është një kontrast makabër: imazhi i njeriut përgjegjës për vdekjen e miliona njerëzve duke shëtitur qenin në qetësinë e pyllit, ndërsa disa metra më tutje planifikohej Holokausti.

Dështimi i “Valkyrie”

“Strofka e Ujkut” njihet botërisht si vendi ku historia mund të kishte ndryshuar rrjedhë. Më 20 korrik 1944, koloneli Claus von Stauffenberg tentoi të vriste Hitlerin duke vendosur një çantë me eksploziv nën tavolinën e konferencave.

Advertisement

---

MONEYGRAM

Shpërthimi vrau tre persona, por Hitleri shpëtoi me lëndime të lehta, i mbrojtur nga këmba e rëndë e tavolinës së lisit. Ky dështim çoi në ekzekutimin e 5,000 personave dhe rriti paranojën e diktatorit, i cili pas kësaj ngjarjeje zhvillonte takime vetëm i rrethuar nga rojet SS.

Debati mbi “Turizmin e Errët”

Sot, vendi tërheq rreth 300,000 vizitorë në vit. Natyra ka rimarrë kontrollin mbi betonin; pemët rriten brenda bunkerëve dhe stalaktitet varen nga tavanet e errëta, duke i dhënë vendit pamjen e një qytetërimi të lashtë e të harruar.

Advertisement

---

MONEYGRAM

Megjithatë, zhvillimi i fundit i zonës ka ngjallur debate. Në fund të vitit 2024, aty u hapën një hotel dhe një restorant. Për historianët, komercializimi i një vendi ku u orkestruan krime kundër njerëzimit është problematik. Por për të tjerë, ruajtja e këtij kompleksi shërben si një dëshmi fizike dhe e nevojshme e historisë, një paralajmërim i gdhendur në beton mes pyjeve të Polonisë.

Nga festat e shfrenuara të Romës së lashtë te puthja simbolike e sotme, pse ky moment i mesnatës vazhdon të ketë kaq shumë rëndësi. Mbase qëndroni në shtëpi, me pizhame, duke ndjekur pritjen e Vitit të Ri në televizor, me një gotë shampanjë në dorë. Mbase jeni në shesh, mes turmës, ose duke kaluar nga një festë në tjetrën, duke kërcyer deri në mëngjes, apo jeni mikpritës për miqtë tuaj. Sido që të duket nata juaj, një gjë është pothuajse e sigurt, kur ora shënon mesnatën, të gjithë afrohen drejt njëri-tjetrit në kërkim të një puthjeje. Ose, të paktën, të dikujt që “duhet” ta puthim në atë çast simbolik.

Puthja në natën e Vitit të Ri është një nga traditat festive më të njohura në botë. Ndonjëherë është romantike dhe e butë, ndonjëherë paksa e sikletshme si pasojë e teprimit me shampanjë, e ndonjëherë edhe fillimi i diçkaje krejt të re. Pavarësisht nëse i jepni një kuptim të veçantë apo e përjetoni si moment spontan, është interesante të dihet: nga e ka origjinën kjo traditë?

Nga Roma e lashtë te festimet e sotme

Rrënjët e puthjes së Vitit të Ri shkojnë deri në Romën e lashtë dhe festivalin e Saturnalieve, që festohej gjatë solsticit dimëror në nder të perëndisë Saturn. Shtëpitë zbukuroheshin me gjelbërim, organizoheshin gosti, shkëmbeheshin dhurata dhe njerëzit mblidheshin për të festuar, tingëllon familjare, apo jo? Megjithatë, Saturnaliet nuk ishin aspak “të pafajshme”. Gjatë këtyre ditëve rregullat zbuteshin, festohej pa kufizime dhe alkooli rridhte pa masë. Rezultati? Shumë shfaqje publike afeksioni, përfshirë edhe puthjet. Ky shpirt i shfrenuar i festës u bart edhe në epoka të mëvonshme.

Advertisement

---

MONEYGRAM

Puthja si shenjë e mirë për vitin që vjen

Sot, arsyet nuk kanë ndryshuar shumë. Njerëzit puthen për të shprehur afërsi, gëzim dhe festë. Viti i Ri është momenti ideal për këtë. Por ekziston edhe ajo shtresë e thellë, paksa supersticioze, që të gjithë e njohim: si ta nisësh vitin, ashtu do ta kalosh edhe 12 muajt në vijim. Nëse në mesnatë puthni personin që doni, besohet se marrëdhënia forcohet. Nëse jeni vetëm, legjenda thotë se ju pret një vit i vetmuar. Natyrisht, kjo flet më shumë për frikërat dhe dëshirat tona sesa për të ardhmen reale, por tradita vazhdon të jetojë. Dhe, le të jemi të sinqertë, ndonjëherë gjithçka lidhet me spontanitetin ose guximin që sjellin disa gota pije më shumë. Në atë eufori, ideja për t’i “vjedhur” një puthje dikujt simpatik shpesh duket perfekte.

Pavarësisht traditës, një rregull është i padiskutueshëm: puthja duhet të jetë e dëshiruar nga të dyja palët. Shenja më e sigurt? Përqafimi. Nëse tjetri e pranon me kënaqësi afërsinë, ndoshta edhe puthja është e mirëpritur. Nëse jo, nuk ka dramë, Viti i Ri nuk prishet për shkak të një momenti. Gjithashtu, nuk duhet të krijohen pritshmëri të tepruara. Puthja e mesnatës nuk ka pse të jetë filmike apo fatale. Ndonjëherë është thjesht një simbol i bukur i mbylljes së një viti dhe fillimit të tjetrit.

Advertisement

---

MONEYGRAM

Sa duhet të zgjasë puthja në mesnatë?

Nuk ka rregull. Një puthje në faqe mes miqsh, një sekondë është më se e mjaftueshme. Puthja romantike? Aty vlejnë ligje të tjera. Nuk ka rëndësi gjatësia, por sinqeriteti. E shkurtër apo e gjatë, nëse është autentike, mbart të njëjtin kuptim: gëzim, afërsi dhe shpresë.

Po nëse nuk keni kë të puthni asgjë e keqe

Advertisement

---

MONEYGRAM

Ideja se duhet patjetër të keni një puthje në mesnatë shpesh krijon presion të panevojshëm. E vërteta është se Viti i Ri nuk varet nga një moment i vetëm. Ndonjëherë një bisedë e mirë, të qeshurat me miqtë ose paqja me veten kanë më shumë vlerë sesa një puthje pa emocion.

Festat shpesh vijnë me pritshmëri që nuk na përshtaten. Prandaj, mos hezitoni të krijoni mënyrën tuaj të pritjes së Vitit të Ri. Një darkë e madhe me më të afërmit, lojëra shoqërore, koncert shtëpiak, karaoke, kuiz, apo edhe një natë e qetë me film, gjithçka është e lejueshme. Puthje apo jo, më e rëndësishmja është të hyni në vitin e ri me ndjesinë se e keni nisur ashtu siç ju bën mirë. Sepse kjo është e vetmja traditë që vërtet ka kuptim.

Advertisement

---

MONEYGRAM

Saturni përmbyt me energjinë e tij në muajin e parë të vitit 2026, duke hapur rrugën për një fillim të ri. Hyrja e Mërkurit në Bricjap në Ditën e Vitit të Ri ofron motivim dhe rrit produktivitetin.

Ndërsa Hëna e Plotë në Gaforre më 3 janar na mëson të shprehim emocionet tona dhe të jemi empatikë. Këto janë disa nga gjërat interesante që ndodhin ndërsa fillon viti i ri, veçanërisht duke favorizuar katër shenja të zodiakut, të cilat do të shohin qëllimet e tyre të bëhen realitet dhe llogaritë e tyre bankare të mbushen.

Bricjapi

Këtë muaj mësoni nga përvojat që Saturni ju solli vitin e kaluar. Me Merkurin në shenjën tuaj në fillim të muajit, ju vini në praktikë ide të shkëlqyera, në fushën e karrierës ose studimeve tuaja. Hëna e Plotë në Gaforre më 3 të muajit vazhdon t’ju mësojë se si të bashkëpunoni në mënyrë më efektive me të tjerët dhe të kërkoni ndihmë. Ju kultivoni empatinë tuaj dhe të jeni të pranishëm në jetën e njerëzve tuaj dhe kjo është një shenjë pjekurie. Me hyrjen e Venusit në Ujor më 17 të muajit, dhe më vonë, më 19, të Diellit, ju e drejtoni vëmendjen tuaj te financat tuaja, duke organizuar një plan menaxhimi dhe kursimi. Në javët në vijim do të zbuloni se bëhet më e lehtë të vendosni qëllime të forta.

Advertisement

---

MONEYGRAM

Ujori

Edhe pse viti hyn me stinën e Bricjapit, janari është gjithashtu një muaj i rëndësishëm për ju, duke përgatitur terrenin për pjesën tjetër të vitit. Më vonë, kur Jupiteri të hyjë në shenjën e Luanit, do t’i përkushtoheni dashurisë dhe romancës. Për momentin, megjithatë, më 23 të muajit ju mirëprisni Marsin në shenjën tuaj, i cili ushqen ambiciet tuaja dhe ju jep motivim për të evoluar, veçanërisht nëse ndiheni sikur keni ngecur kohët e fundit. Nëse jeni beqarë, ka shumë mundësi për një njohje të re. Nëse jeni në një lidhje, mund të kaloni në fazën tjetër. Sidoqoftë, me hyrjen e Diellit në shenjën tuaj më 19, përgatituni të mirëprisni një sezon festimi, harmonie dhe evolucioni. Gjithashtu përgatituni të mirëprisni ide të reja që do t’ju lejojnë të punoni më me efikasitet. Por me hyrjen e Marsit në Ujor në dhjetë ditët e fundit, do të thirreni të jepni përparësi kujdesit për veten. Do të jetë gjithashtu konstruktive, pasi do të takoni njerëz të rinj që do të kontribuojnë në transformimin tuaj.

Përqafojeni energjinë që ju sjell muaji i parë i vitit. Që nga Viti i Ri, Mërkuri ka hyrë në sektorin tuaj të marrëdhënieve, ndërsa më datën 3 të muajit Hëna e Plotë ju kujton se gjatë gjashtë muajve të fundit perspektiva juaj mbi botën ka ndryshuar dhe ju keni evoluar. Tani është e rëndësishme të vini në kontakt me ide dhe mënyra të reja të të menduarit, të cilat do t’ju nxjerrin nga zona juaj e xhirimit dhe do t’ju zgjerojnë horizontet, duke ju bërë të ndiheni më të sigurt edhe kur bëheni qendra e vëmendjes. Me hyrjen e Venusit në Ujor më datën 17 të muajit, fillon një periudhë relaksimi dhe vetëanalize, e cila ju jep hapësirën për të gjetur forcën tuaj, ndërsa Hëna e Re më datën 18 hap kapituj të rinj si në karrierën tuaj ashtu edhe në marrëdhëniet tuaja. Është fakt, po filloni të shihni një dashuri të re në horizont ose, nëse jeni në një lidhje, e shihni atë të rinovohet.

Advertisement

---

MONEYGRAM

Ky muaj ju rikthen në kontakt me idetë tuaja. Ju eksploroni horizonte të reja, krijoni njohje të reja, shijoni mundësitë për t’i bërë realitet qëllimet që keni vendosur për gjashtë muajt e ardhshëm. Që në 3 janar, me Hënën e Plotë në Gaforre, mësoni se si t’i merrni gjërat më lehtë dhe të kënaqeni me kujdesin ndaj vetes që ju nevojitet për të rimbushur bateritë tuaja. Me hyrjen e Venusit në sektorin tuaj të marrëdhënieve më 17 të muajit, ju mirëpresni një kohë të favorshme për miqësi të reja dhe rrjete sociale. Ndërsa planeti i dashurisë lehtëson tensionet me kolegët dhe partnerët, më në fund shihni atë që ishte e dukshme në karrierën tuaj dhe përmirësoni dinamikën e marrëdhënieve tuaja, veçanërisht me shefat dhe punëdhënësit tuaj. Dhe të nesërmen, më 18 janar, Hëna e Re në Bricjap vjen për t’ju kujtuar qëllimet tuaja. Tani, keni mjetet që ju nevojiten për t’i arritur ato.