Strategjia e Suedisë për ta mbajtur shoqërinë të hapur u mbështet gjerësisht nga publiku. E deklaruar nga shkencëtarët, kjo strategji është mbështetur nga qeveria, megjithëse jo të gjithë virologët e vendit janë të bindur për këtë.
Nuk ka asnjë bllokim në Suedi. Fotot e shpërndara në rrjetet sociale i tregojnë botës kafenetë e mbushura, popullimin e parqeve në natyrë dhe radhë të gjata në kioskat për akullore, dhe prapëseprapë është një mit që jeta këtu vazhdon “si normale”.
Por, të dhënat sugjerojnë se shumica e popullsisë po respekton distancimin shoqëror vullnetar, që është thelbi i strategjisë së Suedisë për të ngadalësuar përhapjen e virusit.
Përdorimi i transportit publik ka rënë ndjeshëm, një numër i madh po punojnë nga shtëpia, dhe shumica e popullsisë nuk udhëtoi gjatë fundjavës së Pashkëve. Qeveria ka ndaluar gjithashtu mbledhjet e më shumë se 50 personave dhe vizitat në shtëpitë e kujdesit për të moshuarit.
Sipas studimit të kompanisë Novus, rreth 9 në 10 suedezë thonë se ata qëndrojnë të paktën një metër larg njerëzve, nga 7 në 10 një muaj më parë.
Sa serioz është shpërthimi i koronavirusit në Suedi?
Sipas Agjencisë Suedeze të Shëndetit Publik, mënyra sesi njerëzit kanë reaguar është për t’u festuar, megjithëse me kujdes.
Qasja e shkencëtarëve është bërë objekt i debateve globale nëse Suedia ka miratuar një plan të arsyeshëm dhe të qëndrueshëm, apo padashur e ka zhytur popullsinë e saj në një eksperiment që do shkaktojë vdekje të panevojshme, dhe mund të dështojë të mbajë nën kontroll përhapjen e Covid-19.
Në Stokholm, epiqendra e virusit deri më tani, rastet janë përhapur në masë të madhe, megjithëse në fund të kësaj jave pati një ulje të shpejtë, kjo për arsye të të rritjes së testimit.
Megjithatë ka ende hapësira në njësitë e kujdesit intensiv dhe është në dispozicion edhe një spital i ri i ngritur për këtë arsye.
Në dallim nga vendet e tjera, ku liderët politikë janë përballuar personalisht reagimin kombëtar ndaj krizës, në Suedi epidemiologu Dr. Tegnell ka udhëhequr shumicën e konferencave për shtyp.
Ai është përqëndruar vetëm te shifrat dhe ka përmendur shumë pak ndikimin emocional të krizës tek viktimat dhe familjet e tyre.
Agjensia Suedeze e Shëndetit Publik ka mbajtur vlerësime të larta miratimi në të gjithë pandeminë.
Pse Suedia zgjodhi një rrugë të ndryshme?
Vendimi i Suedisë për të lënë shoqërinë të hapur në dallim nga shumica e Evropës erdhi pasi ekipi i Dr. Tegnell përdori simulime, të cilat parashikonin një ndikim më të kufizuar të virusit në lidhje me madhësinë e popullsisë sesa ato të bëra nga shkencëtarë të tjerë, përfshirë edhe raportin e paraqitur nga Imperial College, Londër.
Ky raport me sa duket lëkundi dhe detyroi qeverinë e Mbretërisë së Bashkuar për të vendosur bllokimin.
Synimi thelbësor ishte prezantimi i masave më pak të rrepta të distancimit shoqëror që mund të mirëmbahen për një periudhë të gjatë kohore. Shkollat për nxënësit nën-16 vjeç kanë mbetur të hapura për t’u mundësuar prindërve të vazhdojnë të punojnë në fushat kryesore.
Të gjitha vendet e tjera nordike zgjodhën kufizime të rrepta të përkohshme, megjithëse disa prej tyre që nga atëherë kanë qenë të qeta.
Suedia, me një popullsi prej 10 milion banorë, mbetet në mesin e 20 vendeve më të mira në botë kur bëhet fjalë për numrin e përgjithshëm të rasteve, edhe pse kryesisht teston vetëm ato me simptoma të rënda. Tani janë duke u bërë kontrolle më të përhapura në punonjësit e institucioneve kyçe.
Ajo ka shkallë më të lartë të vdekjeve në raport me popullsinë se kudo tjetër në Skandinavi.
Për dallim nga disa vende, statistikat e Suedisë përfshijnë banorët e shtëpive të kujdesit për të moshuar, të cilët përbëjnë rreth 50% të të gjitha vdekjeve. Dr. Tegnell pranon se është një shqetësim i madh.
Banorët e huaj, veçanërisht ata nga Somalia që jetojnë në familje me shumë gjenerata, gjithashtu janë shumë të përfaqësuar në shifra.
“Ka shumë njerëz që vdesin,” tha Claudia Hanson, një epidemiologe me qendër në Karolinska Institutet, objekti më i madh i kërkimit mjekësor në Suedi. Ajo është kritike ndaj qasjes së qeverisë dhe argumenton se shoqëria duhej të ishte mbyllur përkohësisht që në muajin mars ndërsa zyrtarët morën situatën.
Dr. Hanson është në mesin e 22 shkencëtarëve që shkruan në të përditshmen kryesore të Suedisë javën e kaluar, duke sugjeruar se “zyrtarët pa talent” ishin vënë në krye të vendimmarrjes.
A është ky “përjashtim” suedez?
Ajo që do ndodhë më pas në Suedi mund të varet në masë të madhe nëse njerëzit do të vazhdojnë me distancën sociale.
Disa suedezë janë përgjigjur për një “shpërthim të nacionalizmit” dhe një “ndjenjë krenarie, për Suedinë që devijon nga norma evropiane”, thotë Prof Nicolas Aylott, shkencëtar politik në Universitetin Södertorn të Stokholmit.
“Kjo është një lloj shfaqjeje e ndjenjës mjaft së thellë të individualizmit suedez”.
Kjo mund të inkurajojë disa suedezë që të ndjekin rekomandimet, por vendi nuk është aspak i bashkuar.
Në mediat sociale ka pasur mosmarrëveshje të zëshme nga disa banorë të huaj duke mbrojtur idenë e masave më të ashpra.
Ndërkohë, ka shenja që të tjerët që jetojnë në Suedi besojnë se më e keqja e krizës ka përfunduar.
Të dhënat sugjerojnë se banorët e Stokholmit po kalojnë më shumë kohë në qendër të qytetit sesa dy javë më parë, dhe fundjavën e kaluar policia ngriti shqetësimin për mbipopullimin e ambienteve të jetës së natës.
Kryeministri Stefan Lofven ka paralajmëruar se “nuk është koha për t’u çlodhur” e për të kaluar shumë kohë me miqtë dhe familjen. Por, me ardhjen e motit të pranverës pas dimrit famëkeq të gjatë, e të errët të Suedisë, është më e lehtë të thuhet sesa të bëhet. (BBC)
