Kryeministri i Sllovakisë Robert Fico u tha se ishte në një gjendje të rëndë, por të qëndrueshme pasi u qëllua disa herë në një atentat.
Ai besohet se është goditur nga të paktën tre plumba, në bark dhe në krah, teksa u foli votuesve në Handlova, një qytet 80 milje në verilindje të kryeqytetit Bratislava. Ai u fut në një makinë nga ekipi i tij i sigurisë dhe u dërgua në spital.
Fillimisht Robert Kalinak, ministri i Mbrojtjes, tha se gjendja e Ficos ishte jashtëzakonisht e rëndë dhe ai po luftonte për jetën e tij, por pas një operacioni të mërkurën mbrëma, plagët e tij nuk u menduan më të rrezikshme për jetën, megjithëse ishin të ndërlikuara.
“Pacienti kishte plagë të shumta me armë zjarri … Gjendja e tij është e stabilizuar, por shumë e rëndë,” tha Miriam Lapunikova, drejtoresha e spitalit FD Roosevelt në Banska Bystrica. Ajo shtoi se operacioni kishte zgjatur pesë orë.
Duke folur për gazetarët jashtë spitalit, Kalinak tha: “Gjatë natës, mjekët arritën të stabilizojnë gjendjen e pacientit dhe në këtë moment janë duke u kryer veprime të mëtejshme për përmirësimin e gjendjes së tij, por fatkeqësisht gjendja e tij mbetet e rëndë”.
Zëvendëskryeministri, Tomas Taraba, kishte thënë më herët për BBC se operacioni i Ficos kishte shkuar “mirë” dhe se “ai do të mbijetojë”.
Sllovakia do të mbledhë një mbledhje të këshillit të sigurimit shtetëror dhe qeveria do të mblidhet në orën 10 të mëngjesit të së enjtes pas sulmit, i cili besohet të ketë qenë i motivuar politikisht.
Videoja e transmetuar në kanalet e lajmeve në mbarë botën menjëherë pas incidentit tregoi Fico, 59 vjeç, duke rënë në tokë pasi sulmuesi qëlloi deri në pesë të shtëna me një pistoletë. Taraba shtoi se kryeministri u qëllua “nga shumë afër” dhe se “një plumb kaloi në stomak dhe i dyti goditi kyçin”.
Një 71-vjeçar, i quajtur në mediat lokale si Juraj Cintula, u arrestua në vendngjarje. Ai besohet se vjen nga qyteti Levice në Sllovakinë jugore. Shoqata e Shkrimtarëve të Sllovakisë konfirmoi se ai kishte qenë anëtar që nga viti 2015 dhe mediat lokale raportuan se ai kishte botuar koleksione me poezi dhe gjithashtu kishte punuar si shofer për një firmë sigurie.
Presidenti Caputova i Sllovakisë iu drejtua kombit në televizion, duke bërë thirrje për qetësi. Ajo bëri thirrje për ndalimin e “retorikës plot urrejtje” që ka arritur të dominojë politikën sllovake.
Të shtënat vijnë gjatë një periudhe të trazuar në politikën e brendshme sllovake, me vendin e ndarë midis politikanëve pro-rusë si Fico dhe kundërshtarëve që shikojnë më shumë nga perëndimi.
Juraj Zabojnik, ish-kreu i Zyrës për Mbrojtjen e Oficerëve Kushtetues të Republikës Sllovake, kritikoi oficerët e mbrojtjes së Ficos. “Kur bëhen katër ose pesë të shtëna, dikush është fajtor. Nuk pashë njeri të hidhej para kryeministrisë”, tha ai. “Mund të ndodhë që gjuajtja e parë të shkojë, por e dyta jo. Subjekti duhet të mbrohet.”
Ai tha se pas të shtënave ka pasur kaos dhe veprimet e ekipit të sigurisë nuk kanë qenë të koordinuara.
- Kush është Robert Fico? Kryeministri miqësor ndaj Rusisë i Sllovakisë
Fico ka qenë prej kohësh një figurë përçarëse, por rikthimi i tij në pushtet vitin e kaluar me një biletë pro-ruse, anti-amerikane çoi në shqetësime midis vendeve të tjera të Bashkimit Evropian se ai do ta çonte vendin e tij më larg nga rrjedha kryesore perëndimore. Qeveria e tij ka ndaluar dërgesat e armëve në Ukrainë. Mijëra njerëz janë mbledhur vazhdimisht në kryeqytet dhe në të gjithë Sllovakinë për të protestuar kundër politikave të Ficos.
I dyshuari ka lidhje me grupin paraushtarak pro-rus Sllovake Rekrutët, raportoi gazetari investigativ hungarez Szabolcs Panyi. Grupi ndau një fotografi në Facebook në vitin 2016 që përfshinte të dyshuarin.
Udhëheqësit botërorë shprehën shqetësimin e tyre për të shtënat. Rishi Sunak postoi në Twitter/X: “I tronditur kur dëgjova këtë lajm të tmerrshëm. Të gjitha mendimet tona janë me kryeministrin Fico dhe familjen e tij.”
Presidenti Biden dënoi “aktin e tmerrshëm të dhunës”, ndërsa presidenti Putin tha se nuk mund të ketë “asnjë justifikim për këtë krim monstruoz”. Në Ukrainë, presidenti Zelensky e denoncoi sulmin si “të tmerrshëm”.
Kremlini gjithashtu dënoi të enjten atentatin dhe i uroi Ficos një shërim të shpejtë. “Natyrisht, ne e dënojmë këtë sulm në termat më të ashpër të mundshëm”, tha zëdhënësi Dmitry Peskov për Izvestia. “Ne e konsiderojmë absolutisht të papranueshme – kjo është me të vërtetë një tragjedi e madhe.”
Teksa përgatitej për një vizitë në Kinë, Putin i dërgoi gjithashtu një telegram Caputovas për të shtënat. “Isha i indinjuar kur mësova për atentatin me vdekje të Kryetarit të Qeverisë së Republikës Sllovake, Robert Fico. Nuk mund të ketë asnjë justifikim për këtë krim monstruoz”, tha Putin. “E njoh Robert Ficon si një burrë të guximshëm dhe me mendje të fortë. Shpresoj shumë që këto cilësi do ta ndihmojnë atë të mbijetojë këtë situatë të vështirë.”
Lubos Blaha, nënkryetar i parlamentit sllovak dhe deputet i partisë Drejtim Social-Demokraci të Ficos, njoftoi pezullimin e parlamentit dhe sulmoi opozitën sllovake dhe “mediat liberale”, duke i fajësuar ata për provokimin e dhunës.
Ai tha: “Dua të dënoj sa më ashpër atë që ndodhi sot, por në të njëjtën kohë të shpreh neveri të madhe për atë që keni bërë këtu vitet e fundit – ju, mediat liberale, opozita politike. Çfarë urrejtjeje keni përhapur ndaj Robert Ficos? A e ndërtuat trekëmbin për të? Zemërimi dhe urrejtja, kjo është rezultat i aktivitetit tuaj.”
Matus Sutaj Estok, ministri i brendshëm, tha se autoritetet dyshonin se sulmi ishte i motivuar politikisht. “Dua t’i bëj thirrje publikut, gazetarëve dhe të gjithë politikanëve që të ndalojnë përhapjen e urrejtjes,” shtoi Estok.
Protestat e planifikuara në Bratislavë kundër reformave mediatike të Ficos të mërkurën mbrëma u anuluan.