Prestigjiozia italiane “La Repubblica” i ka kushtuar një artikull shembjes së teatrit në Tiranë.
Ndër të tjera në shkrim thuhet se fadromat e Inspektoratit për Mbrojtjen e Territorit të dërguar nga kryeministri socialist, Edi Rama, kanë fshirë nga zemra e qytetit ndërtesën e ndërtuar në fund të viteve 1930.
Artikulli:
Teatri Kombëtar i Tiranës nuk është më: fadromat e Inspektoratit për Mbrojtjen e Territorit të dërguar nga kryeministri socialist, Edi Rama, kanë fshirë nga zemra e qytetit ndërtesën e ndërtuar në fund të viteve 1930 nga arkitekti Italian, Giulio Berte (i njëjti që nënshkroi projektin për Ponte Flaminio në Romë).
Gjithçka ndodhi në agim të të dielës së 17 majit, teksa dhjetëra artistë të mbledhur nga Aleanca për Mbrojtjen e Teatrit Kombëtar ishin te ndërtesa, disa hapa larg Sheshit Skënderbej. Rreziku është që ato fadroma u bënë shkak i një proteste shumë të ashpër.
Tashmë, në anën tjetër të Adriatikut, artistë dhe kundërshtarë të qeverisë Rama flasin për një “kthim në autoritarizëm të kryeministrit”. Dikush tjetër e quan “diktaturë”. Presidenti i Republikës, Ilir Meta, në një postim në “Facebook” e quajti operacionin si “shkatërrim përfundimtar i çdo iluzioni të ekzistencës së sundimit të ligjit në Shqipëri”. Dhe sipas agjencive të lajmeve, gjatë aksionit të IKMT për shembjen e godinës, e pranishme në protestë ishte edhe gruaja e Kreut të Shtetit, Monika Kryemadhi, drejtuese e Lëvizjes Socialiste për Integrim. Edhe Zonja e Parë u shoqërua nga policia, së bashku me rreth gjashtëdhjetë artistë, përfshirë dhe regjisorin Robert Budina, i cili u lirua pas 15 orësh.
“Ne ishim në një dhomë në katin e tretë të Teatrit, kur mbërritën fadromat dhe policia na sulmoi, duke përdorur spray. Ata më drejtuan një kallashnikov para se të më çonin në komisariat”, thotë artisti 56-vjeçar për “Repubblica”. “Rama na cilëson si barbarë, që kundërshtojmë modernizimin e vendit. Ai thotë se ajo ndërtesë kishte probleme statike”, shton Budina.
“Gënjeshtër. Struktura mund të rikonstruktohej, aq sa i rezistoi edhe tërmetit të nëntorit 2019”, thotë Krasta, gazetar televiziv, 55 vjecc, pedagog i komunikimkt në Universitetin e Tiranës dhe të Prishtinës, kryeqyteti i Kosovës. Një zë jo komod dhe jo i preferuar për kryeministrin (“më ka përzënë nga tre televizione”, kujton gazetari profesionist). Akuza është se zona prej 5 mijë metër katrorë, që i kaloi fillimisht bashkisë me një vendim të qeverisë Rama më 8 maj dhe që ajo hapësirë do të shërbejë për të ndërtuar kulla, përvecc se një teatër më modern. Dhe protesta vjen nga Bari, nga presidenti i Konfiindustrisë së Barit, Sergio Fontana, i cili që nga viti 2018 është edhe në krye të Konfiindustrisë shqiptare.
Fjalë shumë të ashpra: “Është sikur të ndërtosh një teatër më të guximshëm, të mbuluar dhe të rehatshëm, u vendos që të rrënohej Arena e Veronës ose Kolosseumi”, thotë sipërmarrësi Apulian. Dhe pastaj: “Teatri Kombëtar ishte një shembull i arkitekturës italiane, dëshmi për lidhjen e thellë të vëllazërimit që bashkon të dy popujt. Në vend të kësaj, ne mund të kishim aftësitë tona dhe kompanitë tona për ta ristrukturuar atë dhe ruajtur historinë e tij. Vendimi i qeverisë ishte një gjest i ndyrë dhe i pakuptimtë”.
Thirrja nga Puglia, e cila ka një lidhje të fortë me anën tjetër të Adriatikut, vjen nga drejtori i Barit, Fabrizio Bellomo. “Është gjithmonë e njëjta histori në çdo këndvështrim. Të fshish atë ndërtesqë është si të shembësh Pallatin e Acquedotto në Bari. Por kjo është një histori e vjetër: Fshihet e zakonshmja për t’i dhënë hapësirë stileve të jetës globale”.
Artistë të tjerë pulianë kishin marrë pjesë në të. Ndër këta tenori Aldo Caputo, i cili për dhjetë vjet ka qenë edhe tenori i Bandës së Policisë së shtetit të drejtuar nga Maurizio Billi: “Ne ishim atje në nëntor për një koncert me rastin e javës së kulturës italo-shqiptare. Ata na kishin mirëpritur mirë dhe më dhemb lajmi për shembjen”.
Nga Tirana, kërkesa për pulianët, dhe për të gjithë Italinë është një: “Ndihmoni, duam të njëjtin teatër”, thotë Krasta.
