SHBA thuhet se u ka kërkuar aleatëve të saj në Paqësor të përgatiten për një konflikt të mundshëm me Kinën për shkak të Tajvanit, ndërsa Japonia paralajmëron për një ‘epokë të re krize’ dhe Pekini duket se po rrit ndjeshëm investimet në teknologjitë ushtarake.
Kina e sheh Tajvanin si një provincë të shkëputur dhe pretendon sovranitet mbi të, pavarësisht se ishulli ka një qeveri demokratike të pavarur, e njohur gjerësisht në botë.
Tensionet janë rritur që nga fundi i vitit 2020 për shkak të asaj që quhet “taktika gri” nga Kina, përfshirë stërvitje ushtarake të intensifikuara pranë Tajvanit dhe shtim të pranisë së aeroplanëve dhe anijeve luftarake kineze në atë zonë. Ndërkohë, një hartë tronditëse ka treguar 10 vendet më të sigurta për të ikur në rast të një Lufte të Tretë Botërore bërthamore.
Ndërsa SHBA tradicionalisht ka mbështetur Tajvanin në mënyrë ushtarake, ekonomike dhe diplomatike, ky qëndrim është luhatur gjatë presidencës së Donald Trump-it.
Një raport i fundit nga Financial Times sugjeron se SHBA mbetet e përkushtuar për ta mbrojtur Tajvanin, por tani pret që aleatët rajonalë si Japonia dhe Australia të jenë të gatshëm të ndajnë barrën në rast konflikti, shkruan Mirror US.
SHBA po i nxit këto shtete të rrisin shpenzimet ushtarake si kundërpeshë ndaj çdo veprimi agresiv të mundshëm nga Kina.
Një zyrtar amerikan i paidentifikuar theksoi: “Ne nuk kërkojmë luftë. As nuk synojmë të dominojmë vetë Kinën. Ajo që po bëjmë është të sigurojmë që SHBA dhe aleatët e saj të kenë forcën e duhur ushtarake për të mbështetur diplomacinë dhe garantuar paqen.
“Po u drejtohemi aleatëve tanë në Indo-Paqësor, në mënyrë të ngjashme me atë që presidenti bëri në Europë, dhe po themi: kjo është situata e kërcënimit.
“Sigurisht, disa prej këtyre bisedave janë të vështira, përfshirë ato për shpenzimet e mbrojtjes. Por ne besojmë se do të na çojë të gjithëve në një pozitë më të mirë.”
Këtë javë, Japonia dha paralajmërime të ashpra për shkak të përshkallëzimit të shpejtë të veprimeve ushtarake kineze në territore të gjera që shtrihen nga brigjet jugperëndimore të saj deri në Paqësor, duke i cilësuar këto veprime si sfidën strategjike më të madhe.
Bashkëpunimi në rritje mes Pekinit dhe Rusisë gjithashtu përbën një rrezik serioz sigurie për Japoninë, përveç tensioneve në rritje për Tajvanin dhe kërcënimeve nga Koreja e Veriut, sipas raportit vjetor të Ministrisë së Mbrojtjes që iu paraqit Kabinetit të martën.
“Shoqëria ndërkombëtare ndodhet në një epokë të re krize, duke u përballur me sfidat më të mëdha që nga fundi i Luftës së Dytë Botërore,” thuhet në dokument, që thekson ndryshime të mëdha në strukturën e fuqisë globale dhe shpreh shqetësim për konkurrencën në rritje mes SHBA-së dhe Kinës.
