Pjesë të mëdha të Anglisë po përgatiten për një valë të parë të nxehti këtë javë, ndërsa autoritetet meteorologjike dhe shëndetësore paralajmërojnë se verat ekstreme po bëhen gjithnjë e më të zakonshme për shkak të ndryshimeve klimatike.
Zyra Meteorologjike e Mbretërisë së Bashkuar ka lëshuar një paralajmërim të verdhë për nxehtësi, i dyti për këtë vit, që mbulon zona të shumta përfshirë Midlands, Anglinë Jugore e Lindore, Yorkshire, Humber dhe Londrën. Paralajmërimi është në fuqi nga mesdita e sotme deri në orën 18:00 të dielën, më 22 qershor, dhe synon të paralajmërojë për rreziqet që temperaturat e larta paraqesin veçanërisht për grupet vulnerabël.
Ky zhvillim vjen në një kohë kur kujtimet nga vala ekstreme e të nxehtit e vitit 2022, që përfshiu vendin me temperatura mbi 40°C, mbeten ende të freskëta. Më 19 korrik 2022, temperatura në Coningsby të Lincolnshire arriti 40.3°C – niveli më i lartë i regjistruar ndonjëherë në Mbretërinë e Bashkuar. Sipas një raporti të ri nga Zyra Meteorologjike, ngjarje të tilla nuk janë më të izoluara. Shkencëtarët paralajmërojnë se tani ekziston një shans 50% për të përjetuar një tjetër ditë me mbi 40°C në 12 vitet e ardhshme, një rritje e madhe krahasuar me vitet 1960.
“Mundësia e tejkalimit të 40°C është mbi 20 herë më e lartë tani,” thekson Dr. Gillian Kay, shkencëtare e lartë dhe autore kryesore e raportit të publikuar në revistën Weather.
Me temperaturat që pritet të arrijnë në 31°C në Londër nesër, përmbushja e kritereve për shpalljen zyrtare të një vale të nxehti është shumë e mundshme. Një valë e të nxehtit në MB shpallet kur temperaturat qëndrojnë për tre ditë mbi pragje specifike – 28°C në jug dhe 25°C në veri.
Valë të ngjashme të të nxehtit janë shfaqur edhe në pjesë të tjera të Evropës, me Spanjën që regjistron deri në 40°C në Sevilje dhe Parisin që pritet të arrijë 35°C të shtunën. Meteorologët e lidhin këtë fenomen me një trend të qëndrueshëm të motit ekstrem, që sipas tyre, po shfaqet gjithnjë e më herët gjatë vitit dhe me intensitet më të lartë.
Pasojat e verës së vitit 2022 ishin të rënda në Britani: zjarre në pyje, ndërprerje të transportit dhe energjisë, si dhe mbi 3,000 vdekje të tepërta të lidhura me nxehtësinë. Vetëm gjatë katër ditëve të kulmit të valës, pati mbi 1,000 vdekje në mesin e të moshuarve.
Raporti i fundit nga Met Office parashikon se në klimën aktuale është e mundur që temperaturat të arrijnë deri në 46.6°C në të ardhmen. Studimi gjithashtu zbulon se valët e të nxehtit po bëhen më të gjata – nga më shumë se dy javë në vitin 1976, deri në një muaj ose më shumë sot.
Përballë kësaj sfide në rritje, autoritetet britanike po përmirësojnë sistemet e paralajmërimit dhe përshtatjes. Sistemi i alarmit për nxehtësi dhe shëndet, në funksion që nga viti 2004, tani plotësohet nga paralajmërime të drejtpërdrejta të Zyrës Meteorologjike dhe fushata sensibilizuese për publikun.
Përmes udhëzimeve të thjeshta si shmangia e daljes në diell gjatë orëve të pikut, qëndrimi i hidratuar dhe përdorimi i kremit mbrojtës, qytetarët inkurajohen të marrin masa për të mbrojtur shëndetin e tyre.
Në nivel më të gjerë, Qeveria ka publikuar këtë prill një kornizë të re kërkimi dhe inovacioni për përshtatjen ndaj klimës, që synon identifikimin e mjeteve për t’i bërë sektorët publikë dhe privatë më rezistentë ndaj stresit klimatik. Në fokus janë ndër të tjera, ndërtimet me efikasitet energjetik, përshtatja e shkollave, dhe përdorimi i inteligjencës artificiale në shërbim të sistemit shëndetësor.
Ndërkohë, edhe vende të tjera të Evropës po kërkojnë zgjidhje afatgjata, si çatitë e bardha apo hapësirat e gjelbra në qytete për të përballuar temperaturat që, sipas disa skenarëve, mund të arrijnë deri në 50°C në të ardhmen.