Dubrovniku në Kroaci u mbush këtë javë me tonë mbeturinash që solli një stuhi në Detin Adriatik, duke prekur plazhin Banje dhe qytetin e vjetër.
Në një shkrim të New York Times, thuhet se zyrtarët deklaruan se shumica e mbeturinave duket se vijnë nga Shqipëria, ndërsa të gjitha shërbimet e qytetit janë angazhuar në pastrim.
Mbeturinat përfshijnë kryesisht plastikë, por edhe metale dhe mbetje mjekësore, ndërsa ekipet e riciklimit do të përpiqen të ripërdorin disa prej tyre.
Autoritetet kroate po bashkëpunojnë me Shqipërinë për menaxhimin e situatës, ndërsa monitorimi satelitor shihet si një zgjidhje afatgjatë për të parandaluar mbeturinat në det. Dubrovniku, qytet i njohur turistik, përballet vazhdimisht me këtë problem gjatë muajve të dimrit.
Shkrimi i plotë:
Mbeturinat e një vendi mund të jenë, në fakt, mbeturinat e një vendi tjetër. Zyrtarët në Dubrovnik, Kroaci, nuk kanë mundur të gjejnë asnjë “thesar” në sasinë kolosale të mbeturinave që u sollën në breg këtë javë në qytetin që shpesh quhet Perlë e Adriatikut dhe që zakonisht është i mbushur me turistë. Ata thanë se mbeturinat vinin kryesisht nga Shqipëria.
Një stuhi në Detin Adriatik trazoi ujin dhe rrymat e forta jugore depozituan tonë të tëra mbeturinash, tha një zyrtar i qytetit, në dy atraksionet më të mëdha turistike: plazhin Banje dhe qytetin e vjetër.
“Bazuar në etiketat dhe materialet e gjetura, pjesa dërrmuese e mbeturinave duket se ka origjinën nga Shqipëria,” tha të mërkurën Marija Pajic Bacic, një përfaqësuese e Dubrovnikut.
Kryetari i bashkisë së Dubrovnikut, Mato Frankovic, tha se të gjitha shërbimet e qytetit, përfshirë punonjësit e pastrimit dhe ata të portit, u përfshinë në operacionin e pastrimit. Ekipet e pastrimit filluan punën herët në mëngjes, tha për transmetuesin publik HRT Denis Raos, shefi i ekipit në qendrën historike të qytetit.
Znj. Bacic tha se ngarkesat me kamionë për heqjen e mbeturinave ishin planifikuar për dy ose tre ditët në vijim, dhe se vija bregdetare do të pastrohej shpejt — kryesisht nga plastika, por edhe nga metale dhe mbetje mjekësore.
Ndërsa anëtarët e një organizate riciklimi thanë se do të përpiqeshin të ripërdornin disa nga artikujt plastikë në objekte të dobishme, mbetej e paqartë se çfarë mund të shpëtohej. Ricikluesit dhe ekipet e pastrimit kanë fituar shumë përvojë, pasi Adriatiku prej vitesh ka nxjerrë tonë mbeturinash në brigjet e Dubrovnikut.
Deti Adriatik është i mbyllur, me përjashtim të një hyrjeje të ngushtë te thembra e çizmes së Italisë, kështu që rrymat e tij të parashikueshme e kanë bërë të lehtë hartimin e drejtimit të mbeturinave.
“Dubrovniku ka pasur një problem me mbeturinat për dekada gjatë muajve të dimrit,” tha një guidë lokale turistike, Ivan Vukovic, të mërkurën. Nuk janë vetëm mbeturinat, shtoi ai, duke thënë se kishte parë edhe kafshë që ishin sjellë nga rrymat në brigjet jugore të Mljetit, një ishull aty pranë.
Plastika është një çështje veçanërisht e ndjeshme në Dubrovnik, një qytet me 42,000 banorë, i cili në vitin 2020 nënshkroi një zotim për reduktimin e mbetjeve plastike. Ndërsa vetë qyteti është i vogël, çdo vit ai pret 4.5 milionë qëndrime gjatë natës nga turistët, të cilët gjenerojnë shumë mbetje plastike.
Çdo vit, dhjetëra milionë tonë plastikë hyjnë në detet dhe oqeanet e Tokës. Në përgjithësi, më pak se 10 për qind e mbetjeve plastike në botë vlerësohet se riciklohet, ndërsa pjesa tjetër përfundon në landfille, digjet ose lirohet në mjedis. Këto plastika janë bërë një kërcënim i madh për jetën detare, sipas shkencëtarëve.
Kryetari Frankovic tha se ministria e punëve të jashtme të Kroacisë prej kohësh ka qenë në bisedime me Shqipërinë, sepse “e dimë nga vjen mbeturina”. Ai tha se ministria i kishte ofruar ndihmë financiare Shqipërisë për ta ndihmuar të menaxhojë mbeturinat e vendit.
“Ne shohim vetëm mbeturinat që arrijnë në sipërfaqe, por një sasi shqetësuese fundoset dhe mbetet në fund të detit,” tha ai. Ambasada e Shqipërisë në Uashington nuk iu përgjigj menjëherë kërkesës për koment të mërkurën.
Guvernatori i qarkut Dubrovnik-Neretva, Blaz Pezo, i tha HRT-së se vetëm bashkëpunimi ndërkufitar do ta zgjidhte problemin. Por një zgjidhje që ai sugjeroi ishte monitorimi satelitor “për të provuar të kapim këtë mbeturinë ndërsa është ende në det të hapur.”/New York Times
