Otzi, njeriu i akullit, mbetjet e ngrira të të cilit u gjetën në një gropë në Alpe nga alpinistët në vitin 1991, është ndoshta kufoma më e studiuar nga afër në botë.
Misteri mbi vdekjen e tij të dhunshme, kush ishte ai dhe si përfundoi në një kalim malor ka ngjallur kuriozitet përtej fushës së arkeologjisë. Çdo vit, mijëra njerëz vizitojnë mumjen e tij të vendosur në një qeli të veçantë të ftohtë në Muzeun Arkeologjik të Tirolit Jugor në Bolzano, Itali.
Një studim i ri i ADN-së së lashtë të nxjerrë nga legeni i Otzi-t sugjeron se ai ka ende disa sekrete për të zbuluar. Analiza e përbërjes së tij gjenetike ka zbuluar se mumja 5300-vjeçare kishte lëkurë të errët dhe sy të errët dhe ka të ngjarë të ishte tullac. Kjo qëndron në kontrast me rindërtimin e Otzi-t që përshkruan një burrë me lëkurë të zbehtë, me kokë me plotë flokë dhe mjekër.
“Më parë besohej se lëkura e tij ishte errësuar gjatë procesit të mumifikimit,” tha Albert Zink, kreu i Institutit për Studimet e Mumjeve në Eurac Research, një qendër kërkimore private me qendër në Bolzano.
Duket se ngjyra e errët e lëkurës së mumjes është mjaft afër ngjyrës së lëkurës së Njeriut të Akullit gjatë jetës së tij,” tha Zink, i cili është bashkëautor i hulumtimit të botuar të mërkurën në revistën shkencore Cell Genomics.
Nuk është për t’u habitur që Otzi ishte me lëkurë të errët, tha Zink përmes emailit, duke vënë në dukje se shumë evropianë në atë kohë ka të ngjarë të kishin pigmentim të lëkurës më të errët se shumë evropianë të sotëm.
“Fermerët e hershëm evropianë kishin një lëkurë mjaft të errët, e cila me kalimin e kohës ndryshoi në një lëkurë më të hapur, si një përshtatje me ndryshimet klimatike dhe dietën e fermerëve. Fermerët konsumojnë shumë më pak vitaminë D në dietën e tyre në krahasim me gjuetarët-grumbullues,” shpjegoi ai.
“Duket se Njeriu i Akullit ende konsumonte mjaft mish, gjë që u konfirmua edhe nga analiza jonë e stomakut të tij që tregonte praninë e mishit të dhisë dhe drerit,” shtoi ai.
Kur studiuesit e studimit të ri krahasuan gjenomin e Otzi-t me ato të njerëzve të tjerë të lashtë, ata zbuluan se ai kishte më shumë të përbashkëta me fermerët e hershëm të Anadollit, të cilët nuk kishin shumë ndërveprim me bashkëkohësit e tij evropianë, gjuetarë-mbledhës.
“Kjo nuk ndryshon plotësisht njohuritë tona për Njeriun e Akullit, por i bën disa gjëra më të qarta,” shpjegoi Zink. “Kjo tregon se Njeriu i Akullit ka shumë të ngjarë të ketë jetuar në një zonë relativisht të izoluar me kontakte të kufizuara me popullatat e tjera dhe rrjedhje të ulët të gjeneve nga popullatat e lidhura me prejardhjen e gjahtarëve-mbledhësve”.
Pothuajse çdo pjesë e Otzi dhe sendet e tij janë analizuar, pikturojnë një pamje intime të jetës 5300 vjet më parë.
Përmbajtja e stomakut dha informacion mbi vaktin e tij të fundit dhe se nga vinte, armët e tij zbuluan se ai ishte nuk ishte mëngjërash dhe rrobat e tij jepnin një pamje të rrallë se çfarë vishnin njerëzit e lashtë . Zink tha se ekipi shpreson të zbulojë detaje të mëtejshme siç është përbërja e mikrobiomës së tij.
Nuk është hera e parë që një kapitull në historinë magjepsëse të Otzi-t rishkruhet, tha Pilo.
Fillimisht, mendohej se Otzi ngriu deri në vdekje, por një rreze X e vitit 2001 zbuloi një majë shigjete në shpatullën e tij, e cila do të kishte qenë fatale. Ai gjithashtu kishte një lëndim në kokë, ndoshta të pësuar në të njëjtën kohë, dhe dora e tij e djathtë tregon një plagë mbrojtëse.
“E gjithë historia e Njeriut të Akullit është intriguese, duke përfshirë misterin e vdekjes së tij të dhunshme … dhe pyetjen pse ai ishte atje lart në malet e larta kur u vra”, tha Zink./ CNN
