Evropianët që morën pjesë në konferencën e sigurisë së Munihut të muajit të kaluar u tronditën kur një fjalim i ashpër i nënpresidentit amerikan JD Vance zbuloi gjendjen e rrezikshme të marrëdhënieve transatlantike – por një njeri mbeti i patrazuar.
“Është mirë për biznesin”, tha Armin Papperger, shefi ekzekutiv i prodhuesit gjerman të armëve Rheinmetall, aksionet e të cilit janë rritur pasi administrata e re në Washington nisi bisedimet e paqes në Ukrainë pa Kievin dhe kërcënoi t’i japë fund garancive dekadash të sigurisë për Evropën.
Duke folur për Financial Times në periferi të konferencës së trazuar, 62-vjeçari bavarez tha se Evropa nuk kishte zgjidhje tjetër veçse të rriste në mënyrë dramatike aftësitë e saj mbrojtëse – dhe se “kjo është një kompani që mund ta bëjë atë të ndodhë”.
Pak biznese kanë përfituar nga lufta në Ukrainë dhe tensionet në rritje në marrëdhëniet e SHBA-ve me Evropën aq sa Rheinmetall, një prodhues 136-vjeçar i municioneve dhe automjeteve të blinduara, që është shfaqur si një sukses i rrallë në një peizazh industrial gjerman të rrënuar me rënie.
Kompania pritet të mërkurën të raportojë shitjet e vitit të kaluar prej rreth 10 miliardë euro – pothuajse dyfishi i 5.7 miliardë eurove që bëri në 2021, viti i fundit para pushtimit të plotë të Ukrainës nga Rusia. Kompania synon një shifër deri në 40 miliardë euro deri në vitin 2030.
Aksionet e Rheinmetall janë rritur pasi investitorët evropianë kanë hequr dorë nga neveria e tyre etike ndaj aksioneve të armëve dhe tani janë më shumë se 10 herë më të larta se përpara pushtimit – dhe pothuajse 140 për qind që nga fitorja e zgjedhjeve të Donald Trump në SHBA në nëntor.
“Gjatë 12 muajve të fundit ne kemi marrë më shumë kontrata sesa gjatë 15 viteve të fundit,” tha Papperger.
Rritja e kërkesës do të vazhdojë pas një ndryshimi sizmik në politikën gjermane pas fitores së zgjedhjeve të Friedrich Merz muajin e kaluar. Kancelari në pritje javën e kaluar njoftoi planet – në pritje të miratimit nga parlamenti gjerman – për të shqyer kufijtë e huamarrjes së kombit të tij për të lejuar shpenzime praktikisht të pakufizuara të mbrojtjes dhe premtoi të bëjë “çfarëdo që duhet” për të mbrojtur lirinë në Evropë.
Është një mantra që po miratohet gradualisht në pjesën më të madhe të BE-së, me presidenten e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen gjithashtu duke njoftuar një plan për të mobilizuar 800 miliardë euro për mbrojtjen.
Rritja e shpenzimeve publike për armët – dhe kompanitë që përfitojnë prej tyre – mund të jenë të papëlqyeshme për disa në Evropë, ku shumë shtete që kanë gëzuar prej kohësh një “dividend paqeje” kanë shpenzuar ushtritë e tyre në favor të arsimit dhe shëndetësisë.
Por ekspertët e mbrojtjes thonë se një përpjekje e madhe për të zgjeruar prodhimin duhet të ketë sukses nëse kombet evropiane duan të kenë ndonjë shpresë për të përmbushur sfidën e dyfishtë të rritjes së mbështetjes për Ukrainën dhe riarmatimin e ushtrive të tyre përballë një tërheqjeje të afërt të SHBA-ve.
Nëse përshkallëzimi është i suksesshëm “mund të ndihmojë në sigurimin e Evropës, Gjermanisë dhe të tjerëve me pajisje mbrojtëse që i nevojiten dëshpërimisht”, sipas Ben Schreer, kreu i programit evropian të sigurisë dhe mbrojtjes në Institutin Ndërkombëtar për Studime Strategjike me qendër në Londër. Rheinmetall, tha ai, ishte “i pozicionuar mirë për të luajtur një rol të madh në riarmatimin e Evropës”.
Papperger, një inxhinier me flokë të bardhë të krehura dhe me prirje për të veshur shalle mëndafshi dhe për të ushtruar gjuetinë, iu bashkua prodhuesit të armëve në vitin 1990 dhe u bë drejtor në 2013.
Ai u pagua 3.6 milionë euro në vitin 2023, sipas shifrave më të fundit të disponueshme, por ai do të ketë përfituar nga rritja meteorike e kompanisë pasi ka vazhduar të blejë aksione. Një blerje aksionesh prej rreth 250 mijë eurosh vetëm muajin e kaluar tashmë është rritur në vlerë me rreth 140 mijë eurosh.
Ndërsa drejtuesit e armëve shpesh preferojnë të qëndrojnë në hije, shefi i Rheinmetall ka zgjedhur një mënyrë tjetër që kur Vladimir Putin filloi sulmin e tij ndaj Ukrainës.
Disa ditë pasi kancelari Olaf Scholz shpalli një “moment ujëmbledhës” në politikën gjermane të mbrojtjes dhe sigurisë dhe zbuloi një fond special prej 100 miliardë euro për riarmatimin e Bundeswehr-it të neglizhuar, Papperger doli publikisht me një listë të produkteve të Rheinmetall që ai sugjeroi se mund të shpenzonin 42 miliardë euro per arme te reja.
Që atëherë ai është bërë një personazh në ekranet televizive dhe faqet e gazetave, duke lëshuar paralajmërime për vetëkënaqësinë evropiane ndaj Rusisë, gjendjen e dhimbshme të depove kombëtare të armëve dhe nevojën për të rritur shpenzimet e mbrojtjes.
