Kujtojmë sot me nderim në 20-vjetorin e ndarjes nga jeta Robert Shvarc, shqipëruesin dhe njeriun elegant në qasjen ndaj kulturës.
Mes miqsh e familjarësh, sot në orën 18.30 në Qendra Kombëtare e Librit dhe Leximit, ju presim, në takimin që do shoqërohet me fotografi të realizuara nga Roland Tasho.
Robert Shvarci lindi në Sarajevë më 10 dhjetor 1932 nga një baba hebre vjenez, Juliusi dhe një nënë elbasanllije, Saveta Çipi dhe vdiq në Tiranë, më 25 prill 2003.
Më pas erdhi në Shkodër ku mësoi shqip në shkollën fillore dhe, më vonë, me gjithë familjen, u zhvendos në Tiranë ku mbaroi vetëm arsimin e mesëm.
Në vitet 1957 deri 1961 ishte ndër letrarët e rinj më prodhues, si në poezi ashtu edhe në prozë. Por në vitin 1961 hoqi dorë nga krijimtaria origjinale, sepse s’kishte ndër mend të bëhej konformist me regjimin si shumë e shumë moshatarë të tij dhe sepse iu mbush mendja përfundimisht që këtu s’ishte puna për “parime“, por për ruajtje froni dhe për luftë të egër klanesh!
Vetëm në vitin 2011, pas vdekjes, iu botua libri me poezi origjinale “Vargje të pluhurosura“ ku gati një e treta e vargjeve janë shkruar me gegënishten e kulluar të Shkodrës së fëmijërisë së tij, mes të cilave edhe dy poezi: njërën kushtuar vendlindjes “Ma vranë Sarajevën” dhe tjetrën, qytetit që e birësoi, “Tingëllimë për Shkodrën” – atje ku u mëkua me dashurinë për gjuhën shqipe dhe ku siç thonte edhe vetë me krenari e dhimbje: “Aty kam eshtnat e të parëve”…
Robert Shvarc ka përkthyer në shqip kryesisht autorë nga letërsia botërore autorë si: Remarku, Fojhtvangeri, Brehti, Cvajgu, Gëte, Hajne, Tuholski, Vajnert, Falada, Bël, Markez, Kishon, Uris.
Ndërkohë edhe disa autorë e poetë shqiptarë në gjermanisht si Kadare, Agolli, Spahiu, Bushaka, Arapi, Lako, etj.
Në Gjermani u bë i njohur si përkthyes i letërsisë shqipe, dhe për këtë më 2 maj 1995 Presidenti i Republikës Federale të Gjermanisë e nderoi me “Kryqin e Meritës”, si të parin personalitet të kulturës nga vendet e ish-Lindjes komuniste.
Në dhjetor të vitit 2002, Presidenti i Republikës, Alfed Moisiu e vlerësoi me Dekoratën “Mjeshtër i Madh“, ndërsa në janar 2003, pak muaj para vdekjes, Këshilli Bashkiak i Tiranës e shpalli “Qytetar Nderi“.
Më 6 maj 2016 Presidenti i Republikës, Bujar Nishani e shpalli “Nderi i Kombit”.