Connect with us

Albania

Prej paraardhësve neolitikë të “biberonëve” deri te monedhat kelte

Published

on

Prej disa enëve prej argjile 5 000 vjet të vjetra, të vendosura në varre të fëmijëve, e të cilat konsiderohen paraardhëse të biberonëve të sotëm, deri te shpata e po të njëjtës kohë, janë disa prej gjetjeve më të rëndësishme të vitit të kaluar. Por thesari i tyre nuk ndalet këtu. Në këtë mes, ndër të tjera, janë edhe mbetjet e anijes më të vjetër greke të zbuluar ndonjëherë në Sicili, mburoja kelte që daton mes vitit 320 e 174 para erës sonë, e mozaikët ekskluzivë të gjetur në Turqi. Një tjetër zbulim është edhe thesari prej 50 000 monedhave i Francës, e që llogaritet që sot kap shumën prej 4 deri në 10 milionë euro

Gjatë gërmimeve të një varreze parahistorike në Vösendorf të Austrisë janë gjetur disa enë prej argjile të vendosura në varre të fëmijëve, të cilat konsiderohen paraardhëse të biberonëve të sotëm.

Enët kanë diametrat prej 5 deri 10 centimetra, që do të thotë që kanë qenë të përshtatura për duart e vogla të foshnjave dhe kanë nga një sqep të vogël për të thithur. Analizat kimike të materieve të mbetura brenda tyre kanë treguar prezencën e yndyrës së qumështit të kafshëve përtypëse: të deleve, lopëve, dhive ose edhe disa lloje qumështi të përziera madje edhe me qumësht të nënës.

Këto enë, që në fakt janë paraardhëse të hershme të biberonëve, janë gjetur nëpër varre të fëmijëve dhe datohen në periudhën e bronzit të vonshëm e deri në periudhën e hekurit. Në bazë të zbulimeve përcjellëse arkeologjike në këtë rast “biberonët” datohen rreth vitit 3 000 para erës sonë.

Gjetjet e biberonëve dëshmojnë faktin që foshnjat ishin ushqyer me qumësht kafshësh shtëpiake, qoftë në periudhën e ushqimit të foshnjës me qumësht të nënës, ose edhe më vonë për ushqim plotësues.

Advertisement

Enët e këtilla prej argjile që shërbenin për të ushqyer foshnjat kishin filluar të përdoreshin në Evropë qysh nga koha e neolitikut (prej 5 000 vjetësh para erës sonë), ndërsa gjatë periudhës së bronzit dhe të hekurit përdoren në masë më të madhe. Zakonisht kanë dimensione të vogla të përshtatura duarve të fëmijëve e në disa raste kanë trajta të kafshëve të imagjinuara. Ky fakt dëshmon kujdesin e shoqërisë së periudhave të përmendura ndaj ushqimit të foshnjave dhe fëmijëve të vegjël. Enët e këtilla janë përdorur edhe në Greqinë e Romën Antike, dhe supozohet që enët e këtilla janë përdorur edhe për t’i ushqyer të sëmurit dhe njerëzit e palëvizshëm.

Shpata më e vjetër e gjetur në botë

Në manastirin armen Mekhitarist në Venecia të Italisë është gjetur shpata 5 000-vjeçare që është njëra ndër shpatat më të lashta të ruajtura në botë. Në bazë të rezultateve të analizave të metalit vlerësohet që kjo shpatë është punuar rreth vitit 3 000 para erës sonë dhe kishte qenë në përdorim në Anadollinë Lindore mes rrjedhës së epërme të lumit Eufrat dhe të bregut jugor të Detit të Zi. Shpata nuk është e dekoruar dhe nuk ka mbishkrime të skalitura mbi të. Është e paqartë mënyra e edhe koha e arritjes së kësaj shpate 5 000-vjeçare në Itali, respektivisht në Venecia.

Një karrocë shumë mirë e ruajtur prej druri me dy ulëse, me rrota masive dhe skelete të 5 kuajve është gjetur ne provincën Henan ose Zhongyuan, në pjesën qendrore të Kinës, buzë lumit Huang He (Lumi i Verdhë) që konsiderohet djep i qytetërimit kinez, ku për shekuj me radhë gjendej kryeqyteti i Kinës së lashtë Yin dhe tempulli i famshëm Shaolin. Kronologjikisht karroca i përket kohës së sundimit të dinastisë Shangcao, e njohur edhe si Yin mes viteve 1600-1046 para erës sonë.

Advertisement

Në Abydos të Egjiptit janë zbuluar 10 depo të një tempulli nga koha e faraonit Ramzesi II (1304-1214 p.e.s, ) në të cilët, pos tjerash, u gjetën edhe kokat dhe eshtrat e 12 demave të flijuar, pllaka me emër të faraonit Ramzes dhe enë qeramike me mbetje të ushqimeve. Supozohet që Ramzesi II këtu e kishte ngritur tempullin e parë gjatë sundimit të vet. Në dhjetë depot e ndërtuara ngjitur me tempullin ishin ruajtur drithi, pajisjet për ritet që zhvilloheshin në tempull, si dhe ofertat (dhuratat, flijimet) të cilat i sillnin besimtarët në tempull, ndërsa prezenca e kokave dhe eshtrave të demave dëshmon që ky tempull ishte shndërruar në vend të shenjtë religjioz.

Në Luxor, po ashtu në Egjipt, janë gjetur tridhjetë sarkofagë të punuar prej druri dhe të pikturuar. Sarkofagët i përkasin periudhës kohore të njohur si koha e Dinastisë XXII, respektivisht shekullit X para erës sonë. Kjo gjetje është cilësuar nga Ministria e Antikiteteve të Egjiptit si një ndër zbulimet më të rëndësishme të viteve të fundit. Rëndësinë e këtij zbulimi e shton edhe fakti që e ka bërë ekipi i përbërë nga stafi ekskluzivisht vendor egjiptian meqë, siç dihet, me shekuj në Egjipt kanë gërmuar dhe gërmojnë ekipet e arkeologëve ndërkombëtarë.

Sicilia – burim i pashtershëm i gjetjeve të rralla

Advertisement

Në Gela të Sicilisë në Itali gjatë punimeve në vendosjen e gypave, e sistemit të gazsjellësit rastësisht është zbuluar një varr, brenda të cilit ishte skeleti i një të ndjeri, i cili në gojë kishte një monedhë e cila, sipas besimeve mitologjike të grekëve të lashtë, ishte e destinuar për pagesë Karonit, i cili me barkën e vet i transportonte shpirtrat e të vdekurve nga bota e të gjallëve në botën nëntokësore Had, matanë lumenjve Akeron, Stiks dhe Kokit. Monedha, që në mitologji njihet si “monedha apo oboli për Karonin” e që kishte qenë e vendosur në gojë të të ndjerit dhe ishte gjetur në brendi të kafkës (të thyer në këtë rast nga rënia e pjesëve të kapakut të sarkofagut), ende nuk është analizuar dhe datuar, por në të njëjtin vend është gjetur një pjesë ene prej argjile të ngjyrosur me ngjyrë të kuqërremtë që i përket periudhës helenistike, respektivisht shekullit IV p.e.s., që për momentin, bashkë me disa enë të vogla kozmetike për ruajtjen e parfumeve me cilësi të njëjta, janë elemente të vetme relevante në të cilat mund të mbështetet datimi i këtij zbulimi, meqë nuk është gjetur asnjë pajisje tjetër funerale me të cilët përcilleshin të ndjerët në varr.

Pos këtij zbulimi, në Gjela janë zbuluar edhe gjurmët e një nekropole më të hershme, e cila datohet në shekujt VII-VI para erës sonë, e në mesin e gjetjeve ishte një hydria (enë prej argjile), e cila kishte shërbyer si recipient për vendosjen-varrimin e mbetjeve (hirit e kockave të padjegura) të një foshnje të djegur pas vdekjes.

Së fundi, në Gela janë gjetur edhe mbetjet e anijes më të vjetër greke të zbuluar ndonjëherë në Sicili. Kjo anije është punuar me teknikë, të cilën e zë në gojë Homeri në veprën “Iliada”. Anija në fjalë datohet në shekullin VI para erës sonë. Përndryshe, në territorin e lokalitetit Gela janë gjetur shumë artefakte të periudhës së sundimit grek të këtij rajoni, ndërsa kjo është anija e katërt e zbuluar deri më tash këtu, ndërsa kjo e fundit është më e vjetra.

Advertisement
Continue Reading

Albania

“Që kur mesazhet janë prova?”, Rama: “Shpërdorimi i detyrës” do të rishikohet

Published

on

By

Kryeministri Edi Rama, në konferencën e fundvitit me gazetarët, tha se në 3 mandatet e Partisë Socialiste, 37 raste i përkasin hetimeve për korrupsion apo shpërdorim detyre. Këtë të fundit, Rama e cilësoi një “nocion i cili duhet të rishikohet”.

Sipas tij, SPAK “ka dhënë dënime skandaloze”, ndërsa shtoi si një problem të madh publikimin në media të dosjeve hetimore dhe shtoi se “mesazhet nuk përbëjnë prova dhe nuk mund të jenë arsyeja parësore për të nisur gjyqe”.

“Jo çdokush që hetohet dhe akuzohet nga SPAK ka bërë korrupsion. Shpërdorimi i detyrës është një vepër që iu kthye dhe vetë BE-së, sepse është një term që futet një thes i madh. Sidomos kur jeton në një periudhë kur të gjitha llojet e tenxhereve hidhen përpjetë me gjithë kapakë për burg. BE iu rikthye nocionit me kërkesë të Gjermanisë dhe të Italisë. Ka dalë një direktivë e re për ta riparë këtë nocion, për ta specifikuar. Kushtetuta thotë që janë 3 pushtete të pavarura nga njëri-tjetri. Është pavarësia për të marrë vendime. Te vendimet nuk vjen dot një prokuror të thotë pse e vendose kështu dhe e vendose ashtu. Dhe kjo gjë ka ndodhur. Nëse vendimi im është një vendim që ka një prapavijë të qëllimshme për të përfituar në mënyrë të paligjshme apo për të sjellë një dëm, këtu unë nuk jam i pavarur, këtu vjen drejtësia tek unë”, tha Rama.

“Qysh nga fillimi i këtij kapitulli të SPAK, janë 37 raste. E dini ju sa raste nga këto 37 që përfshijnë funksionarë të niveleve të ndryshme, i përkasin viteve të mandatit të parë e të mandatit të dytë? Janë rreth 80%. Ndërkohë që vetëm një pjesë e vogël e tyre janë raste që lidhen me periudhën më vonë. Në rastet që po flasim kemi nga të gjitha, kemi dënim për prerje pylli për një kryetar bashkie. Është një dënim skandaloz, kryetari i Bashkisë së Fushë-Arrëzit ka hapur një rrugë për komunitetin ku janë prerë disa pemë. Ka bërë burg për prerje pemësh. Rasti është për turp. Ka dhe raste të tjera qe nuk kanë lidhje me korrupsion që hyjnë tek këto raste. Ka dhe raste të tjera që lidhen me pabarazinë në tendera. Kjo është një vepër tjetër, nuk është korrupsion”, shtoi Rama.

Advertisement

“Çfarë do të thotë mesazhe, që kur mesazhet janë prova? Dhe që kur mesazhet janë ushqim për mediat? Dhe që kur mbi bazë mesazhesh bëhen gjyqe si në kohën e gjuetive të shtrigave? Patjetër që mesazhet dhe çdo gjë tjetër janë pjesë e një procesi, por parafytyroni vetëm kaq: çfarë ndodh dhe sa përgjegjës ka secili nga pjesëmarrësit në këto gjyqet e shtrigave kur dikush të dalë i pafajshëm? Për çfarë i duhet më pafajësia atij njeriu kur i është shkatërruar tërësisht jeta dhe familja? Kush ia kthen atij njeriu pas jetën? Prandaj drejtësia demokratike ka vendosur kufij, nuk lejohen shumë nga këto gjëra që ndodhin këtu. Nuk fajësoj mediat, por ata që i ushqejnë me këtë helm. Deri tani kemi një numër të dënuarish shumë të ulët në raport me rastet. Kemi çështje të zvarritura dhe Strasburgu ka evidentuar gjëra të rënda”, shtoi kryeministri.

Continue Reading

Albania

“Kemi raketa Javelin dhe tre anije patrulluese”, Rama: Kemi sot ushtrinë më të mirëpaguar, ia kalojmë edhe Serbisë

Published

on

By

Gjatë konferencës vjetore me gazetarët, kryeministri Edi Rama foli edhe për ushtrinë dhe sistemin mbrojtës.

Ai u shpreh se vendi ynë ka raketa Javelin dhe tre anije patrulluese.

Ndër të tjera kreu i qeverisë deklaroi se Shqipëria ka sot ushtrinë më të mirëpaguar në rajon, duke ia kaluar kështu edhe Serbisë.

Kemi ushtrinë më të mirëpaguar në rajon, përfshi edhe Serbinë. Ambicia jonë është që ushtria jonë të arrijë në mesataren e vendeve të NATO-s sa I përket anës financiare. Ky vit na gjen me një sistem raketor Javelin, na gjen me tre anije patrulluese që I kemi dhuratë nga Italia, na gjen me radarë falë bashkëpunimit me Francën. Ajo që mbetet ambicia kryesore është Shqipëria një vend prodhues i industrisë ushtarake.

Advertisement

Do prodhojmë dronët luftarakë dhe sistemet antidron. Në 2026 do të shihni edhe produktet e para. Ne vazhdojmë punën për të bërë kontrata të tjera për industrinë detare dhe ajrore”, u shpreh kryeministri Rama.

Continue Reading

Albania

Si u krijua aleanca mes mafies shqiptare dhe karteleve të drogës në Meksikë

Published

on

By

Nga Victor Manuel Sanchez Valdes, NORO ESTE

Njoftimi i Departamentit të Thesarit të Shteteve të Bashkuara për vendosjen e sanksioneve ndaj familjes Hysa, e cila është me shtetësi meksikane, por me origjinë shqiptare – për akuzën e pastrimit të parave në favor të fraksionit “Mayiza” të Kartelit të Sinaloas, i shtohet një liste të gjatë lajmesh që lidhin kartelet meksikanë me klane kriminale me origjinë shqiptare dhe ngre pyetjen: pse është bërë kaq e zakonshme lidhja mes organizatave të krimit të organizuar të Meksikës dhe Shqipërisë?

Në Meksikë dihet pak për mafien shqiptare, por ajo është shumë e rëndësishme në nivel ndërkombëtar, pasi, së bashku me ’Ndrangheta-n italiane, përbëjnë dy mafiet që kontrollojnë trafikun e drogës në Evropë dhe, për rrjedhojë, janë ndër aleatët kryesorë ndërkombëtarë të Kartelit të Sinaloas dhe Kartelit Jalisco Nueva Generación (CJNG). Përveç Evropës, ajo ka prani edhe në Shtetet e Bashkuara, Kanada dhe Australi, përmes emigrantëve me origjinë shqiptare të vendosur në këto vende.

Në fund të viteve ’80, si mafia shqiptare, ashtu edhe ’Ndrangheta ishin relativisht të vogla krahasuar me organizata të tjera kriminale, por nga vitet ’90 nisën të rriten falë dy faktorëve kryesorë. I pari ishte dobësimi i mafieve me ndikim të madh për shkak të ndjekjes penale nga qeveritë evropiane, si mafia siciliane (Cosa Nostra), Camorra napolitane, mafia ruse, mafia galiciane apo Union Corse. Në të gjitha këto raste, autoritetet gjetën anëtarë të gatshëm të spiunonin bashkëpunëtorët e tyre, gjë që lejoi ndjekjen penale të shumë udhëheqësve dhe i bëri këto grupe partnerë më pak të besueshme për kartelet meksikanë apo kolumbianë.

Advertisement

Ndërsa “spiunët” dobësonin këto mafie, kartelet meksikanë dhe kolumbianë gjetën te mafia shqiptare dhe ’Ndrangheta aleatët e duhur, pasi në të dy rastet bëhet fjalë për grupe kriminale të përbëra vetëm nga persona me lidhje të drejtpërdrejta familjare – prindër, fëmijë, vëllezër, motra, xhaxhallarë e nipër – çka ul ndjeshëm rrezikun e tradhtisë, pasi lidhja e gjakut është vendimtare.

Faktori i dytë është se, në një kohë të shkurtër, falë diasporës së emigrantëve nga Shqipëria dhe Kalabria (rajon në jug të Italisë, prej nga e ka origjinën ’Ndrangheta dhe që karakterizohet nga të ardhura më të ulëta se pjesa tjetër e vendit), ata arritën të vendosin prani pothuajse në të gjitha vendet e Evropës, veçanërisht në porte, qendra të mëdha financiare, kryeqytete me popullsi të madhe dhe zona me rritje të shpejtë ekonomike.

Për shembull, mafia shqiptare ka prani në qytete shumë të rëndësishme si Londra, Berlini, Parisi, Stokholmi, Stambolli, Nju Jorku, Sidnej, Toronto, Madridi apo Roma, si dhe në porte me trafik të lartë tregtar në Evropë, si Hamburgu në Gjermani, Algeciras dhe Valencia në Spanjë, Antverpeni në Belgjikë dhe Roterdami në Holandë.

Advertisement

Duke qenë se portet janë pika kryesore e hyrjes së drogave si kokaina dhe fentanili në Evropë, dhe mafia shqiptare është ajo që është më e infiltruar në këto pika, ajo bëhet një aleate kyçe për organizata si Karteli i Sinaloas apo CJNG.

Por përveç këtyre dy arsyeve, ekziston edhe një e tretë që e dallon mafien shqiptare: përveç rolit kyç në trafikun e drogës, ajo u ofron organizatave meksikane edhe qasje në një rrjet shumë të gjerë pastrimi parash në Evropë dhe në pjesë të tjera të botës, si Kina.

Shqiptarët investojnë në projekte imobiliare luksoze në të gjithë Evropën; janë pronarë kazinosh, hotelesh, qendrash turistike, spa-sh dhe restorantesh, por gjithashtu kanë krijuar aleanca me kinezë dhe turq për interesa në biznese të vogla me produkte të lira dhe pirateri në qytete të ndryshme.

Advertisement

Po ashtu, janë identifikuar operacione të tyre në qendrat kryesore financiare të Evropës, si Cyrihu, Gjeneva, Frankfurti apo Londra, si dhe blerje kriptomonedhash, përdorimi i platformave të lojërave elektronike apo mashtrime masive përmes mjeteve digjitale.

Në përmbledhje, mafia shqiptare është bërë një partnere shumë e vlefshme për kartelet meksikanë sepse është një nga blerëset më të mëdha të drogës, ka një rrjet të gjerë shpërndarjeje në Evropë dhe vende të tjera, ofron shërbime tepër të rëndësishme si pastrimi i parave dhe madje mund të sigurojë edhe armë të rënda.

Kjo bën të mundur që i njëjti klan shqiptar të ketë marrëdhënie biznesi me kartele armike mes tyre, si Karteli i Sinaloas dhe CJNG, sepse kostoja e prishjes së marrëdhënies është më e lartë sesa tolerimi i mungesës së ekskluzivitetit.

Advertisement

Gjithashtu, është e rëndësishme të theksohet se, ndryshe nga Karteli i Sinaloas apo CJNG, mafia shqiptare nuk është një organizatë e vetme, por shumë të pavarura: çdo klan familjar funksionon si një bandë më vete, me portofolin e vet të bizneseve. Ndryshe nga organizatat kriminale meksikane, të cilat shpesh përplasen dhe konkurrojnë dhunshëm, shqiptarët rrallë përfshihen në konflikte të dhunshme dhe shumicën e kohës bashkëpunojnë mes tyre dhe ndajnë fitimet.

Për këtë arsye nuk është aspak çudi që familja Hysa, e vendosur në Meksikë, dhe që qeveria amerikane e lidh me fraksionin Mayiza, të shërbejë si urë lidhëse me klanet e mëdha evropiane dhe që, përveç pastrimit të parave përmes kazinove, të ofrojë qasje në një katalog shumë të gjerë investimesh në Evropë, gjë që është jashtëzakonisht e vështirë për t’u zbuluar nga autoritetet meksikane. Pikërisht për këtë arsye, prej vitesh marrëdhënia mes organizatave shqiptare dhe atyre meksikane është intensifikuar.

Advertisement
Continue Reading

Live ALBUK TV

UK1 day ago

FOTO/ Nëna me dy fëmijët humbën jetën në një zjarr tragjik në Angli

Albania1 day ago

U kap me kokainë me vlerë 230 mijë euro, shqiptari: Mos më dënoni, më lejoni të kthehem në Shqipëri

Albania3 days ago

Shqiptari në Britani shpëton nga deportimi pasi “partnerja nuk i flet shqip”

Sports1 day ago

Ish-kampioni i botës në boks Anthony Joshua plagoset në një aksident automobilistik në Nigeri, dy persona humbin jetën

UK3 days ago

Rrëzohet aeroplani në Britani, alarm në aeroportin Southend në Londër

Albania1 day ago

Hetimet për atentatin e Rinasit, burime: Autorët pasi dogjën mjetin që përdorën në krim u larguan me ambulancë

Albania2 days ago

VIDEO/ Protesta në Vlorë për mungesën e ujit, qytetarët futen në teatrin “Petro Marko” dhe ndërpresin mbrëmjen gala të bashkisë

Kosova19 hours ago

Këta janë 10 kandidatët më të votuar në Vetëvendosjes

Albania7 hours ago

Emigrantët kthehen, por Shqipëria nuk i mban

Albania2 days ago

Anomalia e buxhetit, 2 miliardë euro shpenzime në dhjetor

UK2 days ago

Princi William dhe Kate Middleton vendosën vijë sigurie 9.6km rreth rezidencës së tyre të re, reagojnë banorët e zonës: Masa të tepruara dhe pa konsultim

Albania2 days ago

“Katolikët monitoroheshin, myslimanët përgatitnin ushqimet për ta” – si festoheshin Krishtlindjet në komunizëm në Shqipëri

Bota19 hours ago

Mijëra vetë të ekspozuar ndaj fruthit, alarm në një prej aeroporteve më të ngarkuar në botë

UK1 day ago

Spitalet paralajmëruan se kriza e kujdesit në fund të jetës kërcënon trajtimin

rajoni8 hours ago

Fqinji me Shqipërinë sapo shkroi historinë

Trending