Pse po shohim temperatura kaq brutale? Shumica e shkencëtarëve të klimës thonë se përgjigja është ndryshimet klimaterike.
Zyra britanike për klimë vlerëson se nxehtësia ekstreme që po shohim është bërë dhjetë herë më e mundshme për shkak të ndryshimeve klimatike, raporton bbc.
Njerëzit po paralajmërohen se temperaturat mund të përbëjnë rrezik për jetën e çdokujt dhe jo vetëm për të shëndetshmit, transmeton Telegrafi.
Tani mbani mend, kjo po ndodh kur temperaturat mesatare të botës janë rritur vetëm pak më shumë se 1 gradë Celsius para se shumë pjesë të botës të industrializoheshin.
Një gradë nuk tingëllon shumë, apo jo? Por ne po jetojmë në periudhën më të nxehtë në 125 mijë vjet, sipas organit të shkencës klimatike të OKB-së, Panelit Ndërqeveritar për Ndryshimet Klimatike (IPCC).
Ne e dimë se çfarë fshihet pas kësaj – emetimet e gazit serrë të shkaktuar nga djegia e lëndëve djegëse fosile si qymyri, nafta dhe gazi, të cilat bllokojnë nxehtësinë në atmosferën tonë.
Ato kanë ndihmuar në shtyrjen e përqendrimit të dioksidit të karbonit në atmosferë në nivelet më të larta në 2 milionë vjet, sipas IPCC.
Pra, nga po shkon klima jonë?
Objektivi i vendosur nga Kombet e Bashkuara është të kufizojë rritjen e temperaturës globale në 1.5 gradë Celsius më të larta se nivelet para-industriale. Ai thotë se duhet të shmangë ndikimet më të rrezikshme të ndryshimit të klimës.
Për ta bërë këtë, emetimet duhet të kenë arritur kulmin deri në vitin 2025 – po, në vetëm dy vjet e gjysmë.
Emetimet e CO2 nga energjia u rritën me 6 për qind në vitin 2021 në 36.3 miliardë ton – niveli më i lartë ndonjëherë, vlerëson Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë.
Ato praktikisht duhet të përgjysmohen deri në vitin 2030 – ne kemi nevojë për një reduktim minimal prej 43 për qind deri në fund të kësaj dekade, sipas IPCC.
Atëherë bota duhet të zvogëlojë emetimet në zero deri në vitin 2050. Kjo do të thotë të zvogëlohen sa më shumë të jetë e mundur gazrat serrë dhe të gjenden mënyra për të nxjerrë CO2 nga atmosfera për të kompensuar atë që mbetet.
Është një sfidë e madhe – shumë njerëz besojnë se sfida më e madhe me të cilën është përballur ndonjëherë njerëzimi.
E mbani mend atë konferencën e madhe të OKB-së në Glasgow vitin e kaluar? Nëse të gjitha premtimet e bëra nga qeveritë atje do të zbatoheshin në të vërtetë, atëherë do të shikonim që temperaturat do të rriteshin me rreth 2.4 gradë Celsius nga nivelet para-industriale deri në fund të shekullit.
Por e vërteta është se edhe nëse kemi sukses në reduktimin e emetimeve në atë objektiv vërtet ambicioz prej 1.5 gradë Celsius, verat do të vazhdojnë të bëhen më të nxehta.
“Në disa dekada kjo mund të jetë në të vërtetë një verë mjaft e ftohtë”, thotë profesoresha Friederike Otto, një shkencëtare klimatike në Imperial College London.
Ne duhet të presim valë të nxehta gjithnjë e më të gjata në të ardhmen, thotë profesor Nigel Arnell, një shkencëtar klimatik në Universitetin Reading.
Ne do të shohim më shumë alarme për shëndetin e nxehtësisë, më shumë ditë stresi të nxehtësisë – ditë kur është shumë nxehtë për të punuar – dhe ekstreme të dëmshme të nxehtësisë për t’u rritur, paralajmëron ai.
Pra, çfarë po bën për këtë Mbretëria e Bashkuar?
Askund afër të mjaftueshmes, është përfundimi i zymtë i Komitetit të Ndryshimeve Klimatike (CCC), këshilltarët e qeverisë për ndryshimet klimatike.
Në një raport mbi përparimin e Britanisë drejt zeros neto, CCC paralajmëroi se politikat aktuale të qeverisë së tij nuk kanë gjasa të bëjnë këtë punë.
Ai tha se qeveria ka vendosur shumë objektiva dhe ka ndjekur shumë politika, por paralajmëron se ka “prova të pakta” që këto synime do të realizohen.
Dhe vendi nuk po bën mjaftueshëm për t’u përgatitur për valët më të shpeshta dhe më intensive të të nxehtit që do të sjellë ndryshimi i klimës.
Valët e të nxehtit shkaktuan 2000 vdekje të tjera në vitin 2020, sipas Agjencisë së Sigurisë Shëndetësore në Mbretërinë e Bashkuar.
Kjo shifër ka të ngjarë të trefishohet në dekadat e ardhshme pa veprimin e qeverisë, sipas baroneshës Brown, nënkryetare e Komitetit të Ndryshimeve Klimatike.
“Ne i kemi thënë qeverisë për më shumë se 10 vjet se nuk jemi aspak të përgatitur në Britani për motin vërtet të nxehtë që po shohim tani”, thotë ajo – “veçanërisht nxehtësia ekstreme që shumë njerëz përjetojnë në shtëpitë e tyre”.
Është një “turp” që njerëzit po vdesin nga i nxehti – ose nga i ftohti – në Mbretëri të Bashkuar”, thotë profesoresha Hannah Cloke e Universitetit të Reading.
Shumica e ndërtesave dhe infrastrukturës në Britani nuk janë projektuar për të përballuar llojin e temperaturave që po shohim këtë javë dhe duhet bërë shumë më tepër për t’i përshtatur ato, thotë ajo.
“Ne kemi bërë përparime të mëdha në parashikimin e kushteve ekstreme të motit dhe klimës në vitet e fundit. Tani na duhen sistemet në mënyrë që njerëzit dhe qeveritë të veprojnë sipas paralajmërimeve që mund të japim, qoftë tre orë, tre ditë ose tre dekada përpara”, përfundoi ajo.
Ndryshe, Britania po përballet me temperaturat më të larta ndonjëherë, ku gjatë ditës së djeshme kanë arritur shifrat e 40 gradë Celsius.
