Kreu i qeverisë Edi Rama ka folur në parlament për reformën zgjedhore dhe momentet ku palët kanë patur përplasje për arritjen e një konsensusi. Rama tha se është i keqardhur që për herë të parë në histori, BE-së i është dashur të ndërhyjë në një punë të brendshme të një shteti, siç është venodosja e negocimi për një reformë zgjedhore.
Kryeministri shtoi se në vende të BE-së reformat zgjedhore bëhen nga shumica, ndërsa qeveria e tij ka vendosur që të presë opozitën jashtëparlamentare për të bërë një reformë me konsensus.
Rama ka folur për herë të parë dhe për teknologjinë në zgjedhje dhe ka bërë me dije se në këshillin politik, maxhoranca e ka pranuar futjen e saj me 100% të identifikimit biometrik. Kryeministri tha se gjithçka do të bëhet për të arritur një përqindje sa më të lartë të mbulimit të zgjedhjeve përmes teknologjisë e identifikimi biometrik, duke shtuar se maxhoranca i ka propozuar opozitës që të vendosë për një zëvendës kryetar të Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, i cili të jetë përgjegjës për kontrollin e ngritjen pikërisht të sistemit.
Më tutje Rama iu referua fjalëve të ambasadores së SHBA-ve Yuri Kim, duke thënë se po pret sesi opozita do ta ‘gjuajë topin’.
Rama: Nuk e di si mendoni ju unë kam mendimin tim që nuk do ta them, le të presim ata që kanë topin të thonë se ku do të çojnë topin, do e nxjerrin nga stadiumi, do e kapin apo do të thonë topin e kam unë penalltinë do ta gjuaj unë.
Po ti referohemi bibliotekës së fëmijëve në Kamëz, topi nuk do të gjuhet por do të mbahet poshtë fanellës. Nuk e dimë si do të shkojë procesi, ajo që dimë është që ne nuk e kemi harruar që ka edhe një opozitë tjetër këtu dhe procesi do të vazhdojë duke ndarë draftin e marrëveshjes me ju.
Rama: Jemi në metrat e fundit përpara një vendimi të rëndësishëm, ka një të mirë të vetme kjo e keqe… se pavarësisht se ne mund ta bënim këtë proces në mënyrë të njëanshme, apo se ne mund të gjenim votat në këtë parlament pa pritur ata që e braktisën parlamentin, ne nuk e bëmë këtë, në funksion të të bërit të gjëse që duhet.
Kur përcaktohen rregullat e lojës, është e drejtë që të gjitha palët e përfshira të kenë zërin dhe të drejtën që të kërkojnë korrektimin apo dakordësimin, edhe pse Shqipëria dhe ndonjë vend tjetër, janë raste unikale. As në Itali, as në Greqi, as në Francë, askund tjetër, nuk bëhen me konsensus reformat elektorale. Ësthtë shumë e thjeshtë, kush ka votat bën ndryshimet që i shikon të drejta.
Në këtë proces janë dy tema, faktikisht. Tema e vendosur në tryezën e vendosur nga forcat politike nga Bashkimi Evropian, që për herë të parë në historinë e vet ndërhyrn në një çështje të brendshme, kjo falë gjithë baltës e gjithë sherrit e rrëmujës që u stimulua me ngulm nga pala që nuk është këtu sot, duke përdorur lidhjet e veta në Bundestagun gjerman. Është shumë e rëndësishme që të sjell në vëmendje 1 element. Në draftin e Bundestagut gjerman, përpara se të kthehej në dokument të miratuar, ishte konsensusi dhe është hequr konsensusi, pikërisht për të mos lejuar asnjë palë që të mos marrë peng zgjidhjen dhe është vendosur një kornizë shumë e qartë nga të cilat palët nuk mundet të dalin. Në rekomandimin e Bundestagut, thuhet, një reformë zgjedhore në bazën e rekomandimeve të ODIHR, e miratuar në parlament. Pse thuhej parlament, sepse në atë kohë këta kishin ikur. Sidoqoftë, ne preferuam që të durojmë dhe edhe pse puna e bërë nga përfaqësuesit tanë dhe ekspertët e tyre ishte ezauruese në raport me rekomandimet, në fund të vitit të shkuar… ne nuk erdhëm në parlament për ta votuar. Ne pritëm me shpresën që do të gjejmë konsensus nga pala tjetër, një shpresë që unë nuk e kam patur kurrë. Vijoi puna dhe u vendos një afat tjetër, pse 31 maji? Sepse parlamenti duhet të ketë kohën e vet. 31 maji nuk solli rezultat. Më vjen shumë keq që në vitin 2020, politika shqiptare ka nevojë akoma për ambasadorë të huaj që të hyjnë në mes, e të bëjnë përkthyesin dhe që të lehtësojnë thjesht procese komunikimi. Kjo është një gjë që e vetme mjafton për të treguar stadin adoleshent të politikës shqiptare dhe të liderëve që nuk kanë kurajo që për gjëra që janë në interes të përbashkët të vendit, të mos ngrenë telefonin dhe të thonë që gjithçka vazhdon si më parë mes nesh, porse për këtë çështje duhet të flasim. Nuk i kërkoj unë amabasadorët, por duke qenë se të tjerët e kishin të pamundur që të uleshin, ishin të gatshëm të uleshin me tre palë përkthyes shqip shqip… dhe ne e pranuam. Pa diskutim, unë jam mirënjohës për ambasadorët që dalin nga puna e tyre dhe bëjnë albitrin duke parë ping pongun shqiptar pa top. Kjo është e vërteta. Sidoqoftë, mbetet me vlerë fakti se së paku diskutimet bëhen me dëshmitarë… e vërteta është shumë e thjeshtë. Korniza e përcaktuar nga rekomandimet është aty. E dinë të gjithë, që problemi kryesor dhe arsyeja shpesherë kryesore e sherreve dhe luftave absurde, janë komisionet. Kush identifikon dhe kush numëron. Qyshe unë kam lexuar raportin e parë tqë ODIHR, është një fjali aty, depolitizimi i komisioneve.
Ne e kemi thënë depolitizimi i komisioneve është i domosdoshëm. Identifikimi është një tjetër pikë. Nga momenti i firmosjes së kontratës deri në realizim duhen së paku 6 muaj, sot jemi shumë vonë, jemi qershor, por le ta zënë se do të miratohet në fund të qershorit, do të duhet të votohet gjithë struktura e KQZ-së së re, që është komplet model tjetër, do të marrë gjithë korrikun. Ja do u duhet atyre 40 ditë që është shumë pak për të përgatitur të gjithë studimin.
Tetor-nëntor tenderi ndërkombëtar, 30 ditë ankimet, në janar kontrata, në shkurt fillon puna për sistemin, prill-maj do të bëhen zgjedhjet. Por nuk ka problem, ne e pranojmë që të bëhet 100% nëse arrihet dhe të hyjë për aq sa arrihet, pjesa tjetër me tradicionalen dhe PD-ja ta gjejë një njeri vetë, ta zgjedhë brenda në një nga dhomat e SHQUP-it, nuk na intereson, ta vendosë me votën tonë, tuajën e dini vetë, ta vendosë atje zv/kryetar të KQZ me mandatin ekskluziv që të merret me teknologjinë, që të mos thonë jo tenderi këtu jo ashtu.
Ta bëjnë vetë, nëse arrijnë ta bëjnë ne jemi OK. Një ekspert ndërkombëtar. Ne nuk duam të hyjmë fare, ta bëjnë vetë, ta marrin dhe ta bëjnë vetë elektronikën. Nëse ka certifikimin ndërkombëtar ne jemi OK. Administrata është politike?!!! Ou!!! Po u jap një shifër nën ekzekutivin qendror ka 9 mijë nëpunës civil, 67% janë përpara 2013.
Kemi thënë që cdo parti dhe individ të nxisë njerëzit që të hyjnë në administratë, me formulën 3 komisionerë civilë për cdo qendër. Të shkojnë të regjistrohen dhe trajtohen, dhe për trajnimet ti ndjekë, ky zv. kryetari dhe në fund të hidhet shorti për cdo qark. Është vendosur detyruese për administratën, kujt i del emri të shkojë te qendra, shorti 48 orë përpara. Ama nuk u paraqite, hiqesh nga puna dhe e humbet për të hyrë në punë shteti për të gjithë jetën, pa llogarit faktin që po u kape me ndonjë gjë shkon në burg.
I kemi thënë 3 nga këta në tavolinë, në cdo qendër kamera dhe shumica dhe opozita që duhet ta gjejmë kush është, kanë nga dy monitorë specialë nga fillimi në fund, nuk kanë të drejtë të prekin regjistra por mund të shkruajnë për cdo gjë që shohin keq dhe nëse kërkesa e tyre është e drejtë këta të tjerët të penalizohen. Po tani cfarë duan? Dhe fundit që kam vota e emigrantëve, pashë emigrantë që i kemi këtu në Tiranë, që thanë duam votën. Nuk jemi karagjozë të mashtrojmë emigrantët. Ne e kemi vendosur në draft që KQZ merr detyrën ta realizojë, por është sistem jo kur të vjen në fund veza