Nëse negociatat midis Moskës dhe Kievit kanë ngecur prej muajsh për shkak të çështjes së territoreve, ajo që po mban shpresat e Donald Trump dhe që kënaq orekset e Vladimir Putin është një brez 50 kilometrash fortifikimesh, llogoresh, telash me gjemba dhe dhëmbësh dragoi që shtrihet midis Kraatorskut dhe Slovianskut, duke kaluar nëpër Druzhkivka dhe Kostiantynivka, përgjatë autostradës H-20.
Kremlini e di se pushtimi i të gjithë rajonit të Donetskut pa qëlluar asnjë plumb pas 45 muajsh luftë do të thoshte trashëgimia e një fortese të ndërtuar me shpenzimet e Ukrainës gjatë 11 viteve luftë dhe një trampolinë për përparimet e ardhshme drejt rajoneve të Kharkivit dhe Dnipropetrovskit. Një kursim i konsiderueshëm në aspektin e burimeve financiare dhe fuqisë punëtore.
Për më tepër, duke pasur parasysh se për të fituar kontrollin e plotë të rajonit të Donetskut, Moska do të duhej të pushtonte pothuajse 7,000 kilometra katrorë, 1/3 e rajonit që mban afërsisht 1/4 e një milioni banorëve. Një luftë e mundimshme. Duke iu rikthyer historisë.
Beteja për Bakhmutin, e cila zgjati gati 1 vit, rezultoi në humbjen e dhjetëra mijëra ushtarëve dhe mercenarëve Wagner. Sulmi ndaj Avdiivkës kërkoi 120 000 trupa, me një humbje të pakthyeshme prej 1 në 3. Toretsk është rrethuar për muaj të tërë. Qytete si Kostyantynivka dhe Chasiv Yar vazhdojnë të rezistojnë, duke bllokuar përparimin rus.
Edhe beteja për qytetin e Pokrovskut, e ashtuquajtura “portë hyrëse për në Donetsk”, ka hyrë gjithashtu në vitin e saj të dytë. Pavarësisht pretendimeve të përsëritura ruse, dje BBC raportoi se kishte parë pamje që tregonin ushtarë ukrainas duke ngritur flamurin e Kievit në pjesën veriore të qytetit. Një luftë propagande shpesh e nxitur nga imazhe të paverifikueshme.
Edhe shifrat e viktimave janë të mbuluara nga mjegulla e vjeshtës së vonë. Sipas Kievit, Moska angazhoi afërsisht 170,000 burra për të marrë Pokrovskun, një shifër që ekspertët e kanë përshkruar si kolosale.
Për të bërë një krahasim, e gjithë ushtria gjermane numëron afërsisht 180,000 ushtarë aktivë, ndërsa ushtria polake ka afërsisht 200,000.
Në nëntor, më shumë se 6,500 ukrainas u raportuan të vrarë në betejën e Pokrovskut, sipas kanalit rus të Telegramit “SHOT”. Por humbjet ruse vetëm në vitin 2025, viti më i keq që nga fillimi i luftës, janë marramendëse: 392,000 të vdekur dhe të plagosur deri më tani.
Deri në fund të vitit, ky numër pritet të kalojë 400,000. Këto viktima i shtohen 790,000 të vdekurve dhe të plagosurve gjatë tre viteve të fundit, ndërsa shkalla mesatare ditore e viktimave tani tejkalon 1,200 ushtarë.
Pavarësisht vendosjes së më shumë trupave dhe këmbësorisë, Moska është ende larg qëllimit të saj për të pushtuar rajonin e Donetskut. Rrethimi i qyteteve si Kramatorsk dhe Sloviansk, me ritmin aktual, do të kërkonte të paktën edhe 2 vjet të tjera dhe qindra mijëra jetë, si dhe armë me vlerë miliona rubla.
Por nuk është vetëm për këtë arsye që, sipas shumë analistëve, dorëzimi i Donetskut do të ishte i paarsyeshëm, si dhe imoral. Në vitin 2014, bashkësia ndërkombëtare mbylli sytë ndaj lëvizjes së Rusisë për të aneksuar Krimenë.
Më pas, në vitin 2022, Putin nisi luftën më të madhe në Evropë në 80 vjet. Sot, ai e quan Donbasin “territor rus”, duke injoruar shekuj lufte të zhvilluar në këto zona kufitare, të cilat e kanë bërë atë një qendër të paqëndrueshmërisë së përhershme.
Një lëshim territorial do të thoshte përsëritja e gabimit të bërë në vitin 1938 kur, pas Marrëveshjes së Mynihut, kur Hitleri aneksoi një pjesë të Çekosllovakisë, duke shkaktuar Luftën e Dytë Botërore. Me fjalë të tjera, kënaqja e Putinit nuk do të thoshte ndalimi i tij, por thjesht miratimi i ambicieve të tij ekspansioniste.
Nga ana tjetër, vëzhgues të tjerë theksojnë se një lëshim territorial do të përfaqësonte një çmim të arsyeshëm për paqen, siç ndodhi në vitin 1918 kur Gjermania ia lëshoi Alsas-Lorena, Francës, duke i dhënë fund Luftës së Parë Botërore, ose në vitin 1944 kur Finlanda i lëshoi pjesë të Karelisë, Bashkimit Sovjetik në Armëpushimin e Moskës; ose në vitin 1953 me fundin e Luftës Koreane.
Një dilemë e vështirë për t’u zgjidhur, por që përfaqëson sfidën më të rëndësishme diplomatike dhe ushtarake të dekadave të fundit.
