(Reuters) – Romancieri Salman Rushdie ka paralajmëruar se vendet në Perëndim përballen me kërcënimet më të rënda ndaj lirisë së shprehjes dhe lirisë për të botuar gjatë jetës së tij, duke folur nëntë muaj pasi një burrë e goditi në mënyrë të përsëritur me thikë në skenë në Nju Jork.
Rushdie, 75 vjeç, u nderua të hënën me çmimin ‘Liria për të botuar’ nga The British Book Awards.
“Ne jetojmë në një moment, mendoj unë, në të cilin liria e shprehjes, liria e botimit nuk ka qenë në jetën time nën një kërcënim të tillë në vendet e Perëndimit,” tha Rushdie në një video-mesazh nga Nju Jorku, transmetuar në ceremoninë e ndarjes së çmimeve. .
“Liria për të botuar, natyrisht, është edhe liria për të lexuar dhe liria për të shkruar, aftësia për të shkruar atë që dëshironi … të jeni në gjendje të zgjidhni atë që dëshironi të lexoni dhe të mos vendosni për ju nga jashtë. “
Një sulm në skenë në gusht të vitit 2022, gjatë një leksioni në shtetin e Nju Jorkut, e la autorin britanik me origjinë indiane të verbër në njërin sy dhe ndikoi në përdorimin e njërës dorë.
Rushdie është përballur prej kohësh me kërcënime me vdekje të lidhura me romanin e tij të katërt, “Vargjet Satanike”, i cili u ndalua në shumë vende me popullsi të madhe myslimane pas botimit të tij në vitin 1988 për shkak të fragmenteve që konsideroheshin blasfemi.
Rushdie, i cili kaloi vite të tëra duke u fshehur pasi udhëheqësi suprem i Iranit në atë kohë shpalli një fetva, ose dekret fetar, duke u bërë thirrje muslimanëve ta vrisnin, gjithashtu iu referua ndalimit të disa librave në disa biblioteka dhe klasa të shkollave të SHBA-së.
“Në vendet e Perëndimit, deri vonë, kishte një masë të drejtë lirie në fushën e botimeve. Tani jam ulur këtu në Shtetet e Bashkuara, duhet të shikoj sulmin e jashtëzakonshëm ndaj bibliotekave dhe librave për fëmijët në shkolla”, tha ai.
“Sulmi ndaj idesë së vetë bibliotekave. Është jashtëzakonisht alarmante, dhe ne duhet të jemi shumë të vetëdijshëm për të dhe të luftojmë kundër saj shumë ashpër.”
Më shumë se një mijë tituj librash, shumë që trajtojnë çështjet e racizmit dhe LGBTQ-së, janë ndaluar nga klasat dhe bibliotekat e SHBA në dy vitet e fundit mes presionit nga prindërit dhe zyrtarët konservatorë, ka thënë organizata e shkrimtarëve PEN America.
Raportimi nga Farouq Suleiman
