Bota
Serbia përballet me sfida energjetike nga SHBA-ja dhe Rusia
Vetëm brenda një jave, Serbia mori dy lajme që ngritën pyetje për sigurinë e saj energjetike: ndërsa Shtetet e Bashkuara filluan të zbatojnë sanksione ndaj Industrisë Serbe të Naftës (NIS) për shkak të pronësisë së saj ruse, Moska vendosi që marrëveshja e gazit me Beogradin të zgjatet vetëm deri në fund të vitit.
Kjo shkaktoi shqetësim – pavarësisht garancive nga autoritetet – nëse do të ketë sasi të mjaftueshme të energjisë për ngrohje.
E vetmja kompani në Serbi që merret me hulumtimin, prodhimin dhe përpunimin e naftës, NIS, u vendos nën sanksionet e Shteteve të Bashkuara që nga 9 tetori, për shkak të pronësisë së saj kryesisht ruse.
Në anën tjetër, presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, foli edhe për një “lajm shumë zhgënjyes” që i mbërriti këtij vendi dy ditë më vonë: Rusia zgjati marrëveshjen e gazit me Serbinë deri në fund të vitit, dhe jo për tre vjet, siç prisnin autoritetet serbe.
Serbia varet nga gazi rus, dhe shumica e familjeve që përdorin ngrohjen qendrore në Serbi, e sigurojnë me gaz.
Ekonomisti Lubodrag Saviq thotë se nuk pritet ndalim i furnizimit me gaz për Serbinë, e as rritje e çmimit të tij.
“Kjo është një lëvizje taktike e Rusisë, një lloj presioni ndaj Serbisë me një mesazh të qartë: Ne jemi të hapur për bisedime, por nuk do të ketë nacionalizim të NIS-it”, shpjegon ai për Radion Evropa e Lirë.
Vuçiq tha më 11 tetor se zyrtarët amerikanë i kanë sugjeruar që Serbia ta nacionalizojë NIS-in për të shmangur sanksionet, por ai tha se e ka refuzuar këtë.
Pas një takimi me një delegacion rus lidhur me NIS-in, më 13 tetor, Vuçiq njoftoi në rrjetin social Instagram se nuk do të ketë asnjë mungesë të naftës apo produkteve të saj dhe asnjë krizë energjetike.
Cilat janë reagimet e zyrtarëve në Serbi?
Vuçiq tha se është “i kënaqur me konstruktivitetin dhe sinqeritetin” pas takimit që zhvilloi me kryetarin e Bordit të Drejtorëve të Gazpromneftit, Alexander Dyukov, dhe zëvendësministrin rus të Energjisë, Pavel Sorokin.
Kompania ruse Gazpromneft – degë e Gazpromit – ka aksionet më të mëdha në NIS: 44.9 për qind.
Pronare tjetër e rëndësishme është një kompani tjetër e menaxhuar nga Gazpromi: Intelligence nga Shën Petersburgu, me 11.3 për qind të aksioneve.
Vuçiq tha se shteti “do të marrë masa” për shkak të sanksioneve ndaj NIS-it dhe se ai do t’i paraqesë palës ruse “ide të reja” në lidhje me kompaninë e sanksionuar.
NIS u vendos në listën e sanksioneve të Shteteve të Bashkuara me qëllim parandalimin e financimit të luftës së Rusisë në Ukrainë përmes parave që gjenerojnë kompanitë ruse të energjisë.
Deklaratat e ministres serbe të Energjisë, Dubravka Gjedoviq Handanoviq, në lidhje me sanksionet kundër NIS-it ishin më të ashpra.
Më 11 tetor, ajo njoftoi për mbajtjen e një mbledhjeje të jashtëzakonshme të Bordit të Drejtorëve të NIS-it, por tha se plani i menaxhimit për operacionet e kompanisë nuk është prezantuar.
“Ne prisnim të dëgjonim se cili është plani i menaxhmentit dhe i kompanisë për operacionet për tre, katër, pesë ose gjashtë muajt e ardhshëm. Fatkeqësisht, nuk kemi dëgjuar për këtë plan. Nuk e kemi dëgjuar as planin dhe as programin. Dhe kjo është shqetësuese”, tha Gjedoviq Handanoviq për Radio Televizionin e Serbisë.
Ajo shtoi se plan i partnerëve rusë ishte të prisnin që lufta në Ukrainë të mbaronte dhe të arrihej një marrëveshje midis Rusisë dhe SHBA-së, që do të ndikonte edhe në sanksione.
Ministria e Energjisë e Serbisë nuk iu përgjigj pyetjeve të Radios Evropa e Lirë se si mungesa e një kontrate afatgjate të gazit dhe sanksionet kundër NIS-it do të ndikojnë ngrohjen në Serbi.
Ngjashëm, as Srbijagas – kompania për transportin, ruajtjen, shpërndarjen dhe tregtimin e gazit natyror – nuk iu përgjigj pyetjeve në lidhje me marrëveshjet e gazit.
Lajme të këqija në prag të sezonit të ngrohjes
Në Serbi, sezoni i ngrohjes nis më 15 tetor. Zyrtarët serbë prisnin një marrëveshje të re trevjeçare me Gazpromin e Rusisë, për të importuar 2.5 miliardë metra kub gaz në vit.
Kontrata e mëparshme dhjetëvjeçare skadoi në maj. Megjithatë, pala ruse vendosi ta zgjaste kontratën vetëm deri në fund të këtij viti.
Sipas një raporti nga Agjencia Shtetërore e Energjisë në Serbi, shumica e familjeve në këtë vend që përdorin ngrohjen qendrore, e sigurojnë atë nga gazi.
Termocentralet e Beogradit konfirmuan për Radion Evropa e Lirë se përdorin kryesisht gaz për ngrohje (98.46 për qind) dhe shumë më pak burime të tjera të energjisë, si qymyri dhe nafta.
Kjo kompani nuk iu përgjigj qartazi pyetjes nëse sanksionet kundër NIS-it do të ndikonin në furnizimin me mazut, pasi mazuti merret nga nafta.
“Termocentralet e Beogradit janë të detyruara, sipas Ligjit të Energjisë, të sigurojnë rezerva të një burimi zëvendësues të energjisë për 15 ditë ngrohje. Këto rezerva janë siguruar tashmë”, thuhet në përgjigje.
Sipas Agjencisë së Energjisë, pjesën më të madhe të gazit në Serbi e shfrytëzon industria, me 64 për qind, familjet 16 për qind dhe termocentralet 20 për qind.
Gazi dhe mazuti përdoren në një masë më të vogël edhe për prodhimin e energjisë elektrike në Serbi.
Kompania e Energjisë Elektrike e Serbisë nuk iu përgjigj pyetjes së REL-it se si do të ndikojnë problemet me NIS-in dhe marrëveshjen e gazit në furnizimin me energji.
Serbia mes dy zjarresh
Ekonomisti Lubodrag Saviq beson se Serbia nuk do të përballet me mungesa gazi, sepse interesat e Serbisë dhe Rusisë janë të njëjta.
“Nëse Serbia respekton interesin e Rusisë [në NIS], nuk ka asnjë shans që marrëveshja e gazit të mos zgjatet pas këtij viti”, beson ai.
Saviq shton se interesi i Rusisë është të shesë gaz, por se ajo ka një interes edhe më të madh, që është politik, në pjesën që ka të bëjë me NIS-in.
Kur bëhet fjalë për pjesën politike të marrëdhënieve me Rusinë, Serbia nuk ka rënë dakord për sanksionet perëndimore kundër Moskës as tre vjet pas fillimit të pushtimit rus të Ukrainës – pavarësisht thirrjeve dhe paralajmërimeve nga Bashkimi Evropian dhe Shtetet e Bashkuara.
Varësia nga energjia ruse është një nga argumentet e saj për një qëndrim të tillë.
Saviq thotë se sanksionet amerikane kanë për qëllim të zvogëlojnë ndikimin rus në botë dhe se në shënjestër të tyre është gjendur edhe Serbia.
Që nga janari, kur NIS-i u vendos në listën e kompanive të sanksionuara, SHBA-ja e shtyu zbatimin e sanksioneve tetë herë – herën e fundit deri më 8 tetor.
Ndërkohë, struktura e pronësisë së NIS-it ndryshoi disa herë, por mbetet kryesisht nën kompanitë ruse.
I ngarkuari me punë në Ambasadën amerikane në Serbi, Alexander Titolo, deklaroi më 9 tetor se sanksionet amerikane ndaj NIS-it nuk kanë në shënjestër popullin serb, por, përkundrazi, të ushtrojnë presion financiar mbi Rusinë për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë.
Ambasadori rus në Beograd, Aleksandr Botsan-Kharchenko, tha se Rusia është e vetëdijshme se sanksionet e vendosura nga SHBA-ja ndaj NIS-it janë një problem serioz, por se “do të bëjë gjithçka” për t’u siguruar që qytetarët të mos i ndiejnë pasojat e tyre. REL
Një grabitje e përmasave të mëdha ka tronditur Gjermaninë perëndimore, ku hajdutë të paidentifikuar kanë vjedhur rreth 30 milionë euro nga një degë e bankës Sparkasse në qytetin Gelsenkirchen.
Sipas policisë, autorët përdorën një shpues industrial për të hapur kasafortën nëntokësore, duke e realizuar operacionin në mënyrë tepër profesionale, të krahasueshme me skenarët e filmave të Hollivudit.
Ngjarja dyshohet se ka ndodhur gjatë ditëve të qeta të Krishtlindjeve. Hetimet paraprake tregojnë se grabitësit hynë dhe u larguan nga godina përmes një garazhi parkimi ngjitur me bankën. Ata thyen mbi 3000 kasaforta personale që përmbanin para, ar dhe bizhuteri. Grabitja u kuptua vetëm në orët e para të së hënës, kur u aktivizua një alarm zjarri.
Dëshmitarë okularë kanë raportuar se panë disa persona që transportonin çanta të mëdha gjatë natës, ndërsa kamerat e sigurisë kanë regjistruar një automjet luksoz, Audi RS6 të zi, duke u larguar nga garazhi. Deri tani nuk ka arrestime.
Banka Sparkasse ka njoftuar se 95% e kasafortave janë hapur me forcë dhe ka kërkuar nga klientët të kontaktojnë një linjë të posaçme. Çdo kasafortë është e siguruar deri në vlerën 10300 euro.
Aktori i njohur amerikan George Clooney, bashkëshortja e tij Amal Clooney, avokate e të drejtave të njeriut, si dhe binjakët e tyre Ella dhe Alexander, janë pajisur zyrtarisht me shtetësinë franceze. Vendimi është bërë publik në Journal Officiel, organi zyrtar ku publikohen dekretet e qeverisë franceze.
Familja Clooney jeton kryesisht në një fermë në Brignoles, në jug të Francës, blerë në vitin 2021. Kryebashkiaku i qytetit, Didier Brémond, u shpreh për mediat lokale se zgjedhja e çiftit për t’u bërë shtetas francezë tregon “dashurinë e tyre për Francën”, duke i përshkruar si një familje të thjeshtë dhe të aksesueshme.
Në një intervistë për revistën Esquire, Clooney tregoi se vendimi për t’u zhvendosur në Francë lidhej me shqetësimin për rritjen e fëmijëve në Los Anxhelos dhe ndikimin e kulturës së Hollivudit. Ai theksoi se dëshironte një jetë më normale për ta, larg paparacëve dhe krahasimeve me fëmijë të tjerë të famshëm.
Binjakët e çiftit kanë lindur në Londër në vitin 2017. Amal Clooney, e lindur në Liban dhe e rritur në Britani, është natyralizuar me mbiemrin e saj të vajzërisë, Amal Alamuddin. Ndërsa fëmijët dhe Amal flasin rrjedhshëm frëngjisht, George Clooney pranon me humor se gjuha franceze mbetet ende një sfidë për të.
Një raport i ri i Pentagonit detajon aftësitë raketore bërthamore të Kinës dhe aftësinë e saj për të goditur Shtetet e Bashkuara në rast të një lufte botërore.
Raporti, i cili iu dorëzua Kongresit më 23 dhjetor, thotë se Kina është e aftë të godasë pjesën më të madhe të SHBA-së me raketat DF-31.
Raporti nënvizon:
“Përforcimi historik ushtarak i Kinës e ka bërë kontinentin e SHBA-së gjithnjë e më të prekshëm. Kina mban një arsenal të madh dhe në rritje të armëve bërthamore, detare dhe konvencionale me rreze të gjatë veprimi, si dhe aftësi kibernetike dhe hapësinore, të afta të kërcënojnë drejtpërdrejt sigurinë e amerikanëve”.
Qëllimi përfundimtar i Kinës
Departamenti Amerikan i Luftës pretendon se qëllimi përfundimtar i Kinës është të bëhet një superfuqi globale deri në vitin 2049, e aftë të mbrojë të gjitha interesat e vendit.
Me një ushtri të klasit botëror, Departamenti Amerikan beson se Kina do të kërkojë të pushtojë Tajvanin dhe ta përfshijë atë në Kinë, pasi ajo tashmë e pretendon ishullin si pjesë të shtetit kinez.
Raporti tha gjithashtu se Kina ka të paktën 100 raketa balistike ndërkontinentale (ICBM) DF-31, të cilat janë zhvendosur në vende nëntokësore lëshimi, të njohura si silos. Këto raketa kanë një rreze veprimi prej 11,000 kilometrash, duke mbuluar pjesën më të madhe të Shteteve të Bashkuara.
Këto silura janë vendosur në zona të largëta në Kinën veriore dhe perëndimore: në Hami, Xinjiang, Yumen, Gansu dhe Yulin, Mongolia e Brendshme, pranë kufirit me Mongolinë. Edhe pse Kina vlerësohet të ketë gjithsej 320 silo në këto tre zona, SHBA-të besojnë se vetëm 100 prej tyre janë të pajisura me raketa.
“Trump kërkon paqe”
Duke folur për Daily Mail, një zyrtar i lartë i Departamentit të Luftës tha se Donald Trump dhe administrata e tij po kërkojnë të ulin tensionet dhe në fund të fundit të shmangin çdo konflikt global, siç është një Luftë e Tretë Botërore.
“Presidenti Trump kërkon një paqe të qëndrueshme, tregti të drejtë dhe marrëdhënie të respektueshme reciprokisht me Kinën. Departamenti i Luftës do të mbështesë qëllimin e Presidentit duke hapur një gamë më të gjerë komunikimesh ushtarake me Ushtrinë Çlirimtare Popullore dhe duke kërkuar mënyra të tjera për t’i bërë të qarta qëllimet tona paqësore”, tha ai.
Frika e republikanëve
Megjithatë, disa republikanë kanë paralajmëruar për “kërcënimin” që Kina përbën për SHBA-të në të ardhmen.
Sipas një raporti nga ‘Politico’, përfaqësuesi Nathaniel Moran paralajmëroi se Kina mund të kthehet kundër SHBA-së në sektorin farmaceutik, pasi furnizon rreth 80% të përbërësve aktivë farmaceutikë të përdorur në Shtetet e Bashkuara.
“Brenda natës, Kina mund të mbyllë rubinetin dhe shumë produkte thelbësore farmaceutike, madje edhe gjëra si aspirina, mund të zhduken nga zinxhiri i furnizimit në Shtetet e Bashkuara”, paralajmëroi ai.
Ai iu referua gjithashtu fuqisë ushtarake në rritje të vendit dhe shtoi:
“Ne e dimë se qëllimi afatgjatë i Kinës është në thelb dominimi ekonomik, diplomatik dhe ushtarak në të gjithë botën, dhe ata i shohin Shtetet e Bashkuara si një kundërshtar”.
58000 kilometra në këmbë nga Kili në Britani, historia e pazakontë e ish-ushtarit
Kosova ngre aktakuzë ndaj 21 personave për masakrën e Reçakut
Dy shtetet që e festojnë të parët Vitin e Ri
Grabitje spektakolare në Gjermani, hajdutët vjedhin 30 milionë euro nga një bankë
George dhe Amal Clooney marrin shtetësinë franceze së bashku me fëmijët e tyre
Faqet e para të gazetave në UK
Vonesat e Eurostar hyjnë në ditën e dytë, pasi pasagjerët ngecën në bord gjatë natës.
Brenda “Strofkës së Ujkut “, udhëtim në bunkerin sekret ku Hitleri drejtoi luftën dhe i mbijetoi atentatit
Harta e ndërrimit të viteve, bota feston për 26 orë, nga Kiritimati në Samoa, ja kush hyn i pari në 2026
Miura nuk dorëzohet, në moshën 58 vjeçare gjen një klub të ri në Japoni
Broja jep asist, por Burnley mundet nga Newcastle
Vendimi i qeverisë, zbardhet skema e re e kompensimit, nga 600 deri në 1800 lekë shtesë në muaj, ja kush përfiton
Qeveria nderon legjendat, 13 figura të shquara të artit dhe sportit përfitojnë pension të posaçëm
Jennifer Lopez e lumtur dhe e lirë pas ndarjes nga Ben Affleck: Fokus tek puna dhe fëmijët
Dasmë për 80-vjetorin! Këngëtarja “Cher” do kurorëzohet përsëri, partneri i saj 40 vite më i ri: S’më intereson mosha…
FOTO/ Nëna me dy fëmijët humbën jetën në një zjarr tragjik në Angli
U kap me kokainë me vlerë 230 mijë euro, shqiptari: Mos më dënoni, më lejoni të kthehem në Shqipëri
Shqiptari në Britani shpëton nga deportimi pasi “partnerja nuk i flet shqip”
Rrëzohet aeroplani në Britani, alarm në aeroportin Southend në Londër
Ish-kampioni i botës në boks Anthony Joshua plagoset në një aksident automobilistik në Nigeri, dy persona humbin jetën
Hetimet për atentatin e Rinasit, burime: Autorët pasi dogjën mjetin që përdorën në krim u larguan me ambulancë
Bllokohet hekurudha Angli-BE/ Probleme me energjinë elektrike, pezullohen udhëtimet për mijëra pasagjerë
Ironia e një dosje sekrete në Harvard: Amerikanë mbroni Trashëgiminë Ilire, Shqiptarët pas ’90-s e shkatërruan …
Bashkimi me euron do të kishte mbuluar koston e NHS-së
Këta janë 10 kandidatët më të votuar në Vetëvendosjes
Emigrantët kthehen, por Shqipëria nuk i mban
Mijëra vetë të ekspozuar ndaj fruthit, alarm në një prej aeroporteve më të ngarkuar në botë
VIDEO/ Protesta në Vlorë për mungesën e ujit, qytetarët futen në teatrin “Petro Marko” dhe ndërpresin mbrëmjen gala të bashkisë
Britania marrëveshje me Angolën dhe Namibinë për kthimin e emigrantëve
Fqinji me Shqipërinë sapo shkroi historinë
-
UK2 days agoFOTO/ Nëna me dy fëmijët humbën jetën në një zjarr tragjik në Angli
-
Albania2 days agoU kap me kokainë me vlerë 230 mijë euro, shqiptari: Mos më dënoni, më lejoni të kthehem në Shqipëri
-
Albania4 days ago
Shqiptari në Britani shpëton nga deportimi pasi “partnerja nuk i flet shqip”
-
UK4 days ago
Rrëzohet aeroplani në Britani, alarm në aeroportin Southend në Londër
-
Sports2 days agoIsh-kampioni i botës në boks Anthony Joshua plagoset në një aksident automobilistik në Nigeri, dy persona humbin jetën
-
Albania2 days agoHetimet për atentatin e Rinasit, burime: Autorët pasi dogjën mjetin që përdorën në krim u larguan me ambulancë
-
UK16 hours agoBllokohet hekurudha Angli-BE/ Probleme me energjinë elektrike, pezullohen udhëtimet për mijëra pasagjerë
-
Albania17 hours agoIronia e një dosje sekrete në Harvard: Amerikanë mbroni Trashëgiminë Ilire, Shqiptarët pas ’90-s e shkatërruan …