Tre ditët e para pas zgjedhjeve parlamentare në Shqipëri më lanë me ndjesinë sikur isha mbërthyer në një kënetë dhe nuk kisha forcë të dilja prej saj.
1. Të gjithë e dinin që Partia Socialiste e Edi Ramës do të fitonte, por përmasat e fitores janë tronditëse – 52 për qind mbështetje, që sipas sistemit proporcional të çuditshëm shqiptar i jep atij 83 mandate në parlament nga 140 gjithsej. Ky është mandati i katërt për Ramën. Sa më shumë e korrupton sistemin, sa më shumë skandale mbledh mbi supe, sa më arrogant dhe agresiv bëhet, aq më shumë mandate fiton në parlament.
2. Si ia del? Në vitin 2013, Rama erdhi në pushtet me slogane për luftën kundër korrupsionit, informalitetit, forcimit të administratës dhe institucioneve. Veprimi i parë që bëri ishte mbyllja e “republikës së marijuanës” në Lazarat, e lidhur me Partinë Demokratike – dhe bota u mahnit: sundimi i ligjit! Ndërkohë, për 12 vite, Rama ndërtoi një sistem ku mori kontroll pothuajse të plotë mbi median, çoi në kolaps shoqërinë civile, thelloi krizën e arsimit (sidomos në nivel universitar), dhe e ktheu administratën në një makineri gjigante që punon për partinë në pushtet. Në Tiranë, paratë e mëdha të trafikut të kokainës po pastrohen përmes ndërtimit të kullave të reja, dhe askush nuk pyet: nga vijnë këto para? Dhe mbi të gjitha: përse i duhet një vendi që po zbrazet edhe disa kulla të tjera mbi 200 metra?
3. Mrekullitë janë të mundshme në Shqipëri – si për shembull zgjedhja e 29-vjeçares Sara Mila nga lista e hapur e Partisë Socialiste, për të cilën mafia e kokainës nga Elbasani mblodhi vota. Mafiozët donin të kishin njeriun e tyre në parlament, pa ndërmjetësinë e Ramës – dhe çfarë është për ta blerja e mbi 18 mijë votave? E panjohura Sara Mila mori rezultatin e dytë më të lartë në vend. Rrofsh parti, rrofsh brez i ri politikanësh shqiptarë me mbështetje nga mafia!
4. Në Shqipëri, zakonisht nuk merr një vend pune në shtet nëse nuk je i lidhur në një mënyrë apo tjetër me Partinë Socialiste. Dhe nëse tashmë punon në shtet, duhet të shndërrohesh në militant që punon për partinë, përndryshe rrezikon vendin e punës. Edi Rama ka krijuar një sistem me dhjetëra mijëra patronazhistë që mbledhin informacion të ndjeshëm për preferencat elektorale të shqiptarëve. Për të ditur se kush mund të jepet për ndonjë përfitim në këmbim të votës. Kalojnë vite dhe shumë njerëz që ndërtuan një shtëpi në vitet ‘90 ende nuk e kanë të legalizuar, sepse çështjet zvarriten në gjykatë për dekada. Tani imagjino: pas gjithë këtyre viteve, merr një sinjal se shtëpia do të legalizohet – në këmbim të njëzet votave. Çfarë bëni? E gjithë familja shkon të votojë, që më në fund të keni shtëpi me letra. Gjëra që në vendet e sundimit të ligjit zgjidhen thjesht, në Shqipëri jepen si shpërblim për besnikëri elektorale. Kohët e fundit fola me një vajzë, familja e së cilës kishte pasur një fermë marijuane në Lazarat disa vite më parë. Ajo më tha se edhe pse “historikisht” kishin mbështetur Partinë Demokratike, këtë vit do të votonin për Partinë Socialiste, sepse iu ishte premtuar legalizimi i një ndërtese pa leje në këmbim të votës.
5. Miti i diasporës, se vota e saj mund të ndryshojë situatën politike në Shqipëri, u rrëzua – diaspora, e cila për herë të parë pati të drejtën të votonte nga jashtë, mbështeti masivisht Partinë Socialiste. Në Tiranë më thanë se çdo punonjës i administratës kishte detyrë të kontaktonte dhjetë shqiptarë që jetojnë jashtë, dhe më pas secili prej tyre merrte telefonata nga PS për t’i pyetur për kë do të votonin. Asnjë parti tjetër nuk kishte burime për të bërë fushatë jashtë vendit. “Diaspora vjen në Shqipëri për pushime dhe shikon kryesisht propagandën e Top Channel. Ata nuk jetojnë këtu çdo ditë,” thoshin miqtë.
6. Por ata që jetojnë çdo ditë në Shqipëri, mbështetën masivisht Edi Ramën. Ose sepse donin, ose sepse duhej. Ata që nuk donin të votonin, nuk shkuan fare – pjesëmarrja ishte vetëm 42 për qind. Ata që duhej të votonin, votuan për Edi Ramën.
7. Këtë vit, për herë të parë, shqiptarët kishin një gamë të gjerë partish të reja për të zgjedhur – Shqiperia Bëhet dhe Mundësia në të djathtë, dhe Lëvizja Bashkë në të majtë. Edhe pse mbi 123 mijë vota shkuan për partitë e reja, ato u përkthyen vetëm në tre mandate. Një rrugë e gjatë dhe e vështirë i pret këto forca të reja në përpjekjen për të ndryshuar gjithçka në Shqipëri. Në fakt, ato duhet të arrijnë diçka që sot duket e pamundur: të rrëzojnë themelet e një sistemi thellësisht të korruptuar dhe mentalitetin e shqiptarëve që vazhdojnë të zgjedhin të keqen e qëndrueshme në vend të të resë së pasigurt.
8. Dhe sot (dje), liderët e vendeve europiane mblidhen në Tiranë. Do t’i urojnë Edi Ramës një tjetër fitore. Rama do të flasë për të ardhmen e ndritur të Shqipërisë dhe anëtarësimin në BE. Shampanja do të hapet, patronazhistët do të mbledhin informacion, televizionet do të shfaqin kryeministrin që buzëqesh përkrah politikanëve europianë që e përgëzojnë.
9. “Rama do të qeverisë deri sa të vdesë” – këto janë zëra që i dëgjoj ndonjëherë. Pse ndodh kjo? Sepse ai shpërblen besnikët, korrupton kundërshtarët, huton opozitën, injoron intelektualët, dhe mbi të gjitha, e njeh mentalitetin shqiptar më mirë se kushdo tjetër. Para tyre shfaqet si shtetari që duan: pak arrogant si sulltan, pak i butë si Enver Hoxha. Ai ndien që shqiptarët nuk kanë nevojë për liri, ose nuk kanë forcë apo vullnet për t’u rebeluar. Ata duan jetë të sigurt, të parashikueshëm – dhe diku në horizont, shpresën e anëtarësimit në BE.
10. E mbyll këtë postim të gjatë me një foto nga Divjaka dhe një anekdotë: ditën e zgjedhjeve, ndërsa po haja darkë në një restorant lokal në Divjakë, një vajzë në tavolinën pranë mori një telefonatë dhe, pas një bisede të shkurtër, e mbylli me nerva. Siç shpjegoi ajo për prindërit, patronazhistët e Partisë Socialiste e kishin telefonuar për ta pyetur nëse kishte votuar.
