Shqipëria ka një infrastrukturë të dobët mjekësore, sidomos në burimet njerëzore, me numrin më të ulët të mjekëve dhe infermierëve për banorë.
Por edhe pse Shqipëria ka pa mjekë në raport me popullsinë në krahasim me rajonin ata përfitojnë pagat më të ulëta në Europë.
Instituti Ndërkombëtar për Studime Ekonomike në Vjenë përllogariti pagat e mjekëve, duke i krahasuar me mesataren e 15 vendeve të BE-së. Nga kjo përllogaritje, ekspertët e Vjenës gjetën se Shqipëria ofron nivelin më të ulët të pagave në raport me mesatare e BE-se, ndërsa Luksemburgu ofron pagat më të larta në raport me mesataren e BE-së.
Pagat e ulëta dhe ngarkesa e madhe në punë bëhet shkak për emigracionin e trupës mjekësore – pohuan ekspertët, të cilët ndërtuan edhe një hartë të gravitetit për emigracionin e trupës mjekësore.
Historia e ndryshimit të pagave të mjekëve tregon një lidhje të ngushtë me emigrimin.
Pagat për mjekët në Britani u përkeqësuan gjatë dekadës së kaluar dhe tani janë nën nivelin e BE-së. Ky ishte faktori kryesor që gati 4% e mjekëve të largohen nga Britania e Madhe dhe të shkojnë në Zelandën e Re, SHBA dhe Kanada.
Nga ana tjetër, Britania është bërë tërheqëse për mjekët nga jugu i Europës, si Italia, Greqia dhe Ballkani ku pagat e mjekëve janë më të ulëta se në Britani.
Norvegjia dhe Zvicra arrijnë të thithin stafet mjekësore nga vendet e BE-së pasi ofrojnë pagat më të larta. Ky faktor mund të jetë një nga përcaktuesit kryesorë pse këto dy vende “importojnë” mjekë të huaj të trajnuar.
Veçanërisht Zvicra, e cila ofron paga shumë më të larta se vendet e BE-së, gati dy herë më e lartë se mesatarja e BE-se, duke u shndërruar në magnet për mjekët dhe infermierët nga Gjermania, por gjithashtu nga Italia, Franca dhe Austria, ndërsa Norvegjia ka qenë tërheqëse për profesionistët e shëndetësisë veçanërisht nga Suedia, Danimarka dhe Spanja, por edhe nga Polonia, Lituania dhe Hungaria.
Ndërsa vetë Gjermania është kthyer në importuese të mjekëve nga vendet e Ballkanit, sidomos nga Shqipëria.
Austria ka një nga rezervat më të larta të stafit mjekësor, në drejtim të numrit të mjekëve për banorë. Por numri i mjekëve të diplomuar në Austri po vjen në rënie, teksa lëvizjet e mjekëve janë të mëdha. Në krahun tjetër, vendet e Ballkanit Perëndimor kanë numrin më të ulët të mjekëve për banorë dhe numri i të diplomuarve është nga më të ulëtit.
Pagat e sistemit shëndetësor në rajon
Shqipëria renditet ndër shtetet me më pak mjekë (1.2 mjekë për 1000 banorë), numër që po reduktohet për shkak të eksodit masiv të bluzave të bardha. Vendi ynë, jo vetëm që ka më pak mjekë, por ata janë dhe më të keqpaguarit.
Paga mesatare në aktivitetin e “Shëndetësia dhe veprimtari të tjera sociale” në Shqipëri është 435 euro, është afërsisht sa gjysma e mesatares rajonale. Mjekët paguhen më shumë në Bosnjë (901 euro) dhe Mal të Zi (833 euro), ndërsa në Serbi e Maqedoni me mbi 700 euro.
Vitin e kaluar, edhe Kosova i rriti ndjeshëm pagat e mjekëve dhe infermierëve, me synim ndalimin e eksodit të bluzave të bardha. Mjekët specialistë paguhen 1195 euro (nga 661 euro më parë); mjeku i përgjithshëm 836 euro (nga 566), kryeinfermierët 621 euro (nga 472) dhe infermierët e parë 537 euro (nga 425 më parë).
