Mesazhet në WhatsApp kanë zbuluar se si një eurodeputet i shquar i Partisë Brexit të Nigel Farage mori ryshfete si pjesë e një fushate pro-ruse për ndikim në Parlamentin Europian.
Nathan Gill, i cili më vonë u bë udhëheqës i Reform UK në Uells, po përballet me burg për marrjen e parave nga një “peng” i dyshuar i agjencisë kryesore të sigurisë në Rusinë e Vladimir Putinit.
Gill u pagua mijëra paund për të dhënë intervista televizive në favor të një aleati kyç të Putinit dhe për të mbajtur fjalime në Parlamentin Europian midis dhjetorit 2018 dhe korrikut 2019.
Babai 52-vjeçar i shtatë fëmijëve ka pranuar tetë akuza për ryshfet dhe do të dënohet në Old Bailey të premten.
Prokurorët gjetën biseda në WhatsApp midis Gill dhe një ukrainasi të quajtur Oleg Voloshyn, një ish-anëtar i Parlamentit të Ukrainës për një parti pro-ruse.
Gill, një eurodeputete për gjashtë vjet, u pagua gjithashtu për të pritur bashkëpunëtorin më të besuar të Putinit në politikën ukrainase në parlamentin në Strasburg.
Policia kundër terrorizmit, e cila ndaloi Gillin përpara se të hipte në një aeroplan për në Moskë në vitin 2021, gjeti një mesazh në telefonin e Gillit ku thuhej se ai do të “shpërblehej drejtësisht” për organizimin e eventit.
Scotland Yard e akuzoi Gill për “shpërndarje narrativash… të dobishme për interesat ruse”. Gill u deklarua fajtore për tetë akuza për ryshfet në shtator.
Farage, tani udhëheqës i Reform UK, tha se ishte “i habitur” që Gill, një ish-peshkop mormon, do ta kishte bërë këtë.
Farage tha se nuk kishte dijeni për “aktivitetet e tij të turpshme” dhe i dënoi ato “në çdo mënyrë të mundshme”.
Gill u zgjodh për herë të parë si eurodeputet për Partinë e Pavarësisë së Mbretërisë së Bashkuar, tashmë të shfuqizuar, në vitin 2014 dhe u ngjit në radhët e saj.
Ai udhëhoqi UKIP në Uells dhe u zgjodh gjithashtu në Parlamentin e Uellsit në vitin 2016.
Gill luajti një rol të spikatur në fushatën e Brexit në Uells dhe ishte një nga vetëm dy eurodeputetët që ndoqën Farage nga UKIP në Partinë Brexit në vitin 2019.
Ai më parë i kishte thënë BBC-së se kishte përgjegjësi për grupin e eurodeputetëve të Partisë Brexit si “kreu i delegacionit” të saj. Ai tha se kjo do të thoshte se ai u tregonte atyre se ku të uleshin dhe do t’i “mbante në radhë”.
Historiku i tij i bisedave në WhatsApp zbulon se deri në këtë pikë, Voloshyn kishte ndihmuar në përgatitjen e dy kontributeve të Gill në debatet parlamentare në dhjetor 2018 dhe mars 2019.
Gill kishte vizituar Ukrainën në maj 2018 dhe ishte me Voloshyn në një aktivitet për të përkujtuar fitoren e Bashkimit Sovjetik ndaj Gjermanisë naziste në Luftën e Dytë Botërore.
Kjo ndodhi katër vjet pasi forcat e Putinit kishin aneksuar Krimenë, ndërsa Rusia mbështeste gjithashtu separatistët që luftonin në rajonin Donbas të Ukrainës.
Pushtimi në shkallë të plotë i Ukrainës nga Rusia ndodhi në vitin 2022.
Ai udhëtim në Ukrainë – i pari nga tre në vitin 2018 – u organizua nga një polak i quajtur Janusz Niedźwiecki, i cili po pret gjyqin në Poloni me akuzat për spiunazh për Rusinë.
Ndërsa Gill i thelloi lidhjet e tij në Ukrainë, lidhjet e tij me UKIP u dobësuan dhe në dhjetor 2018 ai ndoqi Farage-in duke u larguar nga partia.
Prokurorët thonë se ai kreu veprën e tij të parë penale rreth kësaj kohe – dhe se Voloshyn përdori fjalët e koduara “dhurata të Krishtlindjeve” dhe “kartolina” për t’iu referuar parave të gatshme në WhatsApp drejtuar Gill.
Në këmbim të ryshfetit, Gill lexoi një pjesë nga një skenar në një debat në Parlamentin Europian, ku ai ngriti shqetësime rreth kërcënimeve në Ukrainë për të mbyllur dy kanale televizive – 112 Ukraine dhe NewsOne.
Të dy ishin të lidhur me një burrë të quajtur Viktor Medvedchuk, një oligark shumë i pasur ukrainas, vajza e të cilit e ka Putinin si kumbar.
Gill kishte vizituar kanalet televizive me kolegët eurodeputetë David Coburn dhe Jonathan Arnott në tetor 2018, të cilët të dy folën në emër të transmetuesve në të njëjtin debat me Gill.
Coburn dhe Gill ishin në një “bord editorial ndërkombëtar” për 112, së bashku me Voloshyn.
Arnott tha se nëse Gill do t’i kishte ofruar para, ai do të kishte shkuar në polici.
Ai tha gjithashtu se kritikoi Rusinë në fjalimin e tij.
“E gjej vetë sugjerimin se kur kritikoj Rusinë, se në një farë mënyre do të reagoj ndaj diçkaje që Rusia do të donte që unë të bëja… është plotësisht absurde”, tha Arnott për BBC-në.
Stacionet televizive u kërcënuan me mbyllje, tha Arnott dhe shtoi se Gill i tha atij “ishte një çështje e lirisë së fjalës”.
BBC është përpjekur të kontaktojë Coburn, ish-liderin e UKIP në Skoci, por nuk ka marrë asnjë përgjigje.
Gjatë shtatë muajve në vitet 2018 dhe 2019, Gill dhe Voloshyn shkëmbyen mesazhe në WhatsApp për të rregulluar pagesën.
Në email-et e dërguara me BBC-në, Voloshyn tha se Gill po paguhej si pjesë e një “fushate avokimi” dhe se ai po “ndihmonte stacionet televizive të opozitës të luftonin për mbijetesë”.
Një nga tetë veprat penale të Gill përfshinte organizimin e një takimi me Medvedchuk, i cili u transmetua në televizionin e kontrolluar nga Kremlini, në Parlamentin Europian në korrik 2019.
Medvedchuk paraqiti një të ashtuquajtur plan paqeje që përfshinte bisedime midis qeverisë së Kievit dhe separatistëve të mbështetur nga Rusia, të cilët në atë kohë kontrollonin pjesë të Ukrainës.
Disa ishin pagesa për të bërë deklarata mbështetëse për Medvedchuk drejtuar 112.
Në dy raste, atij iu kërkua që të bënte të njëjtën gjë edhe nga eurodeputetë të tjerë, të cilët nuk janë emëruar nga prokuroria.
Voloshyn premtoi pagesa të kombinuara prej të paktën 10,000 eurosh (rreth 8,600 paund) për nderin.
Dy nga të pranishmit në takimin e Medvedchuk në Strasburg ishin eurodeputetët e Partisë Brexit, Rupert Lowe dhe James Wells.
Lowe tha se Gill më kishte kërkuar “mua dhe eurodeputetëve të tjerë të merrnim pjesë” në një aktivitet me një “prirje shumë pro-ruse”.
“Për shkak të pozicionit të tij në grup, unë u pajtova”, shtoi Lowe, tani një deputet i pavarur i cili pati një grindje publike me Farage .
Lowe tha se nuk kishte idenë për ryshfetin e Gill, duke e quajtur atë “tradhti”.
Wells tha se ishte i zemëruar me Gill sepse mendonte se ai kishte “përdorur njerëz përreth tij, si unë mendoj, për të vënë të pasme në karrige”.
Ish-deputeti uellsian tha se “u largua ndoshta pas gjysmë ore, sepse nuk e dija pse isha atje” dhe shtoi se ngjarja tani tingëllon “e dyshimtë si djalli”.
“Nuk kisha asnjë ide se po ndërronin duar paratë”, shtoi Wells, i cili tha se vizitoi Ukrainën me Gill në vitin 2020.
“Ai nuk ka rrezikuar vetëm reputacionin e kolegëve dhe të partisë, por edhe të gjithë çështjen e Brexit-it. Kjo lidhet me konspiracionin se gjithçka kishte të bënte me Rusinë… gjë që është thjesht një mori absurditetesh.”
Pas pushtimit të Ukrainës nga Rusia në vitin 2022, Medvedchuk u kap nga ukrainasit dhe u shkëmbye me Moskën në një shkëmbim të burgosurish.
Mendohet se Voloshyn, i zgjedhur në Parlamentin e Ukrainës si anëtar i partisë pro-ruse Platforma e Opozitës – Për Jetën në vitin 2019, u largua nga vendi për në Bjellorusi.
Në email-et e tij me BBC-në, Voloshyn këmbënguli se Rusia nuk ishte e përfshirë në rastin Gill.
“Ne nuk i raportuam kurrë askujt në Moskë dhe as nuk na pyetën ndonjëherë atje për ndonjë gjë që lidhej me bashkëpunimin tonë me Gill-in”, shkroi Voloshyn.
Voloshyn tha se telefoni i tij u ekzaminua kur u ndalua nga hetuesit e FBI-së në aeroportin Dulles të Uashingtonit në korrik 2021.
Atë muaj, Kryetari i Dhomës së Komunave i paralajmëroi deputetët të mos flisnin me Voloshyn dhe Niedźwiecki, pasi të dy dyshohet se kishin kërkuar mbështetjen e politikanëve të Mbretërisë së Bashkuar për të “promovuar objektivat e politikës së jashtme ruse”.
Qeveria amerikane vendosi sanksione ndaj Voloshyn në vitin 2022 dhe e quajti atë një “peng” të FSB-së, shërbimit të sigurisë së Rusisë, dhe e akuzoi atë për minimin e qeverisë së Ukrainës.
Po atë vit, qeveria e Mbretërisë së Bashkuar vendosi sanksione edhe ndaj Voloshyn dhe Medvedchuk, duke i akuzuar të dy për “destabilizim të Ukrainës”.
Anton Shekhovstov, një ekspert akademik në fushatat ruse të ndikimit, i tha BBC-së se Voloshyn dhe gruaja e tij ishin aktivë në ndërtimin e rrjeteve evropiane për Medvedchuk.
Ai tha se strategjia për t’i bindur eurodeputetët të mbronin kanalet televizive pro-ruse ishte efektive dhe investimi në Gill “u kthye me fitim”.
Shekhovstov tha se kur Gill u kërkua të fliste në mbrojtje të tyre në vitin 2018, ata ishin bërë “instrumente të propagandës ruse ose pro-ruse”.
“Presidenti Petro Poroshenko në atë kohë nuk guxoi të sanksiononte kanalet”, tha Shekhovstov.
Kanalet u mbyllën në vitin 2021 nën presidencën e udhëheqësit aktual të Ukrainës, Volodomyr Zelensky.
Gill e ftoi Faragen në Ukrainë në vitin 2019, por ai refuzoi.
“Thashë ‘duhet të jesh jashtë loje’,” i tha Farage BBC-së në fillim të këtij viti.
“Thashë që është një nga vendet më të korruptuara në Tokë.”
Voloshyn tha gjithashtu se Farage nuk kishte “absolutisht asnjë lidhje me të”.
“Nuk e kam takuar kurrë në jetën time dhe nuk i kam përcjellë kurrë përshëndetje, e lëre më kërkesa”, tha ai.
Gruaja e Voloshyn, Nadia Sass, u fotografua me Farage jashtë Parlamentit Europian, por të gjithë të përfshirët thonë se ishte një rast i vetëm.
“Nigel Farage takon mijëra njerëz çdo vit”, tha një zëdhënës i Reform UK.
“Qindra prej tyre do të kërkojnë të bëjnë një foto me të.”
Në një intervistë të kohëve të fundit, Farage tha se akuzat se ai është i butë me Rusinë janë “thjesht të pakuptimta” , shtoi se Putini ishte një “djalë shumë i keq” dhe tha se do të rrëzonte avionët rusë nëse ata do të hynin në hapësirën ajrore të NATO-s.
Lord Beamish, kryetar i komitetit parlamentar të inteligjencës dhe sigurisë, tha se problemi i ndërhyrjes ruse është “i vazhdueshëm” dhe se rasti Gill “nuk ishte i pazakontë”.
“Ka shembuj të tjerë në Evropë ku kanë ndodhur gjëra të ngjashme”, tha ai.
“Nuk është vetëm Mbretëria e Bashkuar.”
Një rrjet “propagandash” me bazë në Rusi, i quajtur Zëri i Evropës, që dyshohet se paguante politikanë evropianë të paidentifikuar, u mbyll në Republikën Çeke vitin e kaluar.
Medvedchuk u akuzua se qëndronte pas kësaj.
Kreu i njësisë kundër terrorizmit të Metropolitane tha se rasti i Gill “shkon në zemër të vlerave tona demokratike”.
“Ne nuk do të hezitojmë të hetojmë dhe të ndërpresim këdo që kërkon të dëmtojë ose minojë këto vlera dhe sigurinë tonë kombëtare”, tha Komandanti Dominic Murphy.
BBC shkoi në shtëpinë e Gill në Llangefni në Anglesey për një koment, por ai refuzoi.
