Presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen po përballet me kritika për mos thirrjen e qartë të Izraelit që të respektojë ligjin ndërkombëtar në luftën e tij kundër Gazës gjatë një udhëtimi në vend.
Von der Leyen, një politikane gjermane e qendrës së djathtë, vizitoi kibutin Kfar Aza ku militantët e Hamasit vranë shumë civilë në një sulm javën e kaluar që vrau më shumë se 1,300 izraelitë. Ajo shprehu gjithashtu solidaritet të parezervë me Izraelin në emër të Bashkimit Evropian.
Por ajo po përballet me reagime politike nga ligjvënësit dhe diplomatët për të mos folur për pasojat humanitare të sulmeve hakmarrëse të Izraelit ndaj Hamasit në Gaza, të cilat kanë vrarë më shumë se 1900 palestinezë, përfshirë shumë civilë.
“Ajo thjesht tha se Izraeli ka të drejtën të mbrohet, plotësisht”, tha një diplomat që foli në mënyrë anonime për të folur lirshëm. “Kjo nuk është linja që kanë rënë dakord shtetet anëtare”.
Të martën, ministrat e jashtëm të BE-së dënuan sulmet e Hamasit, por gjithashtu “kërkuan mbrojtjen e civilëve dhe përmbajtje, lirimin e pengjeve, për lejimin e aksesit në ushqim, ujë dhe ilaçe në Gaza në përputhje me ligjin ndërkombëtar humanitar”.
Duke qëndruar pranë kryeministrit të Izraelit Benjamin Netanyahu të premten, von der Leyen tha se Izraeli ka të drejtë të mbrohet. Pasi pranoi vuajtjet e palestinezëve të pafajshëm, ajo tha: “Unë e di se mënyra se si Izraeli përgjigjet do të tregojë se është një demokraci”.
Von der Leyen ndërmori udhëtimin njëditor me presidenten e Parlamentit Evropian Roberta Metsola – gjithashtu nga familja politike e qendrës së djathtë – e ftuar në Izrael nga parlamenti i vendit. Në Tel Aviv, çifti duhej të strehohej nga raketat e lëshuara nga Hamasi.
Iratxe García, kreu i grupit socialist dhe demokrat në Parlament, tha në një deklaratë për POLITICO: “Si Ursula von der Leyen dhe Roberta Metsola kishin të drejtë që treguan solidaritetin e Evropës dhe dënimin absolut për sulmet terroriste të Hamasit”.
“Megjithatë, si përfaqësues kryesorë të BE-së dhe institucioneve të saj, ata kishin për detyrë të përfaqësonin pozicionin e Unionit në tërësi duke përfshirë shtetet e tij anëtare”, shtoi ajo. “Me vizitën e tyre në Izrael ata dështuan, duke mbështetur një paragjykim të papranueshëm që mund të shkaktojë vetëm dëm”.
Metsola shkroi në X ndërsa ishte në Izrael: “Ne mund – ne duhet – të ndalojmë Hamasin. Dhe të bëjmë atë që mundemi për të zbutur pasojat humanitare.” Zëdhënësi i Metsola, Jüri Laas tha se presidentja nënvizoi se ka rëndësi mënyra se si ne reagojmë ndaj sulmeve terroriste”, gjatë takimeve me zyrtarët.
Qeveria izraelite ka urdhëruar rreth 1 milion njerëz të largohen nga Gaza veriore ndërsa përgatit një ofensivë të mundshme tokësore, duke tërhequr kritika nga organizatat ndërkombëtare.
“Transferimet me forcë të popullsisë përbëjnë një krim kundër njerëzimit dhe dënimi kolektiv është i ndaluar sipas ligjit ndërkombëtar humanitar”, tha Paula Gaviria Betancur, raportuesja speciale e Kombeve të Bashkuara për të drejtat e njeriut të personave të zhvendosur brenda vendit në një deklaratë të premten.
Nathalie Loiseau, eurodeputete e lartë franceze e cila kryeson komitetin e sigurisë dhe mbrojtjes, shkroi në X: “Zonja von der Leyen … Po harroni një mesazh të rëndësishëm: Izraeli duhet të respektojë ligjin ndërkombëtar humanitar”.
Loiseau, e cila është pjesë e grupit centrist Renew Europe, shkroi se ajo ndan mbështetjen e von der Leyen për popullin e Izraelit, por shtoi: “Unë nuk e kuptoj se çfarë ka të bëjë Presidenti i Komisionit Evropian me politikën e jashtme të BE-së, për të cilën ajo nuk është në krye”.
Shefi i politikës së jashtme të BE-së, Josep Borrell, ka qenë më kritik ndaj Izraelit, duke e quajtur të paligjshëm rrethimin e Gazës nga vendi dhe duke e hedhur poshtë urdhrin e tij të evakuimit si joreal.
Charles Michel, presidenti i Këshillit Evropian, ka theksuar se ligji ndërkombëtar “duhet të respektohet” nga Izraeli, i cili ka bllokuar furnizimet me ushqim, ujë dhe karburant në Gaza.
Kritikat për qëndrimin e von der Leyen vijnë pas një jave mesazhesh të ngatërruara nga Komisioni. Të hënën, komisioneri Olivér Várhelyi njoftoi se BE do të pezullonte menjëherë ndihmën për Autoritetin Palestinez. Disa orë më vonë, pas një reagimi të furishëm nga vendet e BE-së dhe komisionerët e tjerë, Komisioni e ndryshoi vendimin.
“Problemi është konfuzioni i njerëzve në Komisionin për çështjet e politikës së jashtme”, tha Loiseau.
Jonathan Rosenzweig, zëvendës shefi i misionit në misionin e Izraelit në BE, kritikoi shqetësimet për një qëndrim të përbashkët të BE-së, duke i përshkruar ato si “absurde” ndërsa “më shumë se 1,300 civilë të pafajshëm u masakruan, përdhunuan, iu prenë kokat, u dogjën dhe u rrëmbyen”. Ai shtoi: “Duhet të rikalibroni busullën tuaj morale”.
Adel Atieh, zëvendësambasadori në Misionin e Autoritetit Palestinez në BE, shkroi në X se von der Leyen dhe Metsola “ndajnë standarde të dyfishta njerëzore”.
Të shtunën, ndërsa kritikat u shtuan, Komisioni njoftoi se do të trefishojë ndihmën e tij humanitare për Gazën, duke e çuar totalin në 75 milionë euro.
“Komisioni mbështet të drejtën e Izraelit për të mbrojtur veten kundër terroristëve të Hamasit, në respekt të plotë të ligjit ndërkombëtar humanitar”, tha Komisioni në një deklaratë.
Zëdhënësi i Von der Leyen nuk iu përgjigj një kërkese për koment.
