Kryeministri britanik Rishi Sunak kërcënoi se do të braktisë Gjykatën Evropiane të të Drejtave të Njeriut (GJEDNJ) nëse ajo përpiqet të bllokojë përpjekjet e Mbretërisë së Bashkuar për të luftuar migracionin e paligjshëm duke dërguar azilkërkues në Ruandë.
Në një intervistë me The Sun, Sunak tha se kontrolli kufitar dhe siguria shtetërore duhet të kenë përparësi ndaj aderimit 71-vjeçar të Mbretërisë së Bashkuar ndaj Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut, të cilën gjykata e zbaton.
“Unë besoj se siguria kufitare dhe kontrolli i migracionit të paligjshëm është më i rëndësishëm se anëtarësimi ynë në çdo gjykatë të huaj,” tha Sunak, duke shtuar se ishte “themelore për sovranitetin tonë si vend” dhe se ai mund ta bëjë atë një premtim zgjedhor më vonë këtë vit.
Mbretëria e Bashkuar ka luftuar kundër fluksit të emigracionit të paligjshëm për vite me rradhë me kryeministra të njëpasnjëshëm konservatorë që zotohen për goditje për të adresuar këtë çështje. Dalja e vendit nga BE në vitin 2016 i atribuohet pjesërisht dëshirës për të rimarrë kontrollin e kufijve të vendit.
“Unë vij nga një familje emigrantësh – dhe mendoj se ky do të jetë gjithmonë një vend mikpritës, i dhembshur – por kjo duhet bërë me drejtësi, duhet bërë ligjërisht”, tha kryeministri. “Ne jemi një popull që presim radhën e tij, paguajmë pjesën e duhur, luajmë sipas rregullave dhe kjo ofendon secilin prej këtyre nocioneve. Kjo është arsyeja pse është kaq e rëndësishme që ta kapim atë.
”Në prill 2022, Londra arriti një marrëveshje me Ruandën, e vendosur në Afrikën Qendrore, për dërgimin e emigrantëve të paligjshëm atje, por në qershor të të njëjtit vit fluturimi i parë u anulua me vendim të GJEDNJ.
Më vonë atë vit, Dominic Raab, në atë kohë zëvendëskryeministër, prezantoi legjislacionin që do ta bënte Gjykatën e Lartë në Londër arbitrin përfundimtar për çështjet e të drejtave të njeriut dhe do t’i lejonte Mbretërisë së Bashkuar të injoronte vendimet e GJEDNJ. Londra dhe Kigali më vonë e zgjatën marrëveshjen, duke e zbatuar atë për ata që hynë në vend duke kaluar kanalin anglez me anije dhe nuk mund të kthehen në vendin e tyre të origjinës.
Në shkurt, megjithatë, Komisioneri i Lartë i OKB-së për të Drejtat e Njeriut Volker Turk paralajmëroi se projekt-legjislacioni i qeverisë britanike që e shpall Ruandën një vend të sigurt në të cilin vendosen azilkërkuesit shkel parimet e shtetit të së drejtës. Mbretëria e Bashkuar është një nga anëtarët themelues të GJEDNJ, duke u bërë vendi i parë që ratifikoi konventën në vitin 1951.
