Të punësuarit në administratën publike, të cilët janë të pastrehë, ose nuk kanë të ardhura për të blerë shtëpi, tani kanë një mundësi ‘të artë’ për të përfituar kredi me kushte të lehtësuara për strehim.
Presidenti, Bajram Begaj, me propozim të qeverisë, ka dekretuar ndryshimet në ligjin “Për strehimin social”, duke ndezur në këtë mënyrë dritën e gjelbër për zgjidhjen e një prej problemeve më delikate sociale që është strehimi.
Objekti i ndryshimeve në ligj, që publikohet nga rtsh.al, është përcaktimi i rregullave dhe procedurave administrative për mënyrat e planifikimit, sigurimit, administrimit dhe shpërndarjes së programeve sociale për strehim, si dhe programit për strehim të të punësuarve të administratës publike, me qëllim krijimin e mundësive për strehim të përshtatshëm e të përballueshëm, duke u mbështetur në aftësitë paguese të familjeve që kanë nevojë për strehim, si dhe në ndihmën e institucioneve shtetërore përgjegjëse.
Ligji ka përcaktuar në mënyrë të detajuar kushtet e përgjithshme dhe të veçanta për të përfituar nga programi.
Por që i punësuari në administratën publike, të përfitojë kredi të lehtësuar për strehim, duhet të plotësojë disa kushte, të cilat janë që të ketë përfunduar periudhën e provës në institucionin ku është punësuar, të plotësojë njërin nga kushtet që lidhen me strehimin si: të mos ketë banesë në pronësi në emër të tij dhe në emër të secilit prej anëtarëve të familjes; të banojë në një banesë me sipërfaqe më të vogël se ato të përcaktuara në standardet në fuqi për projektimin e banesave.
Masa e subvencionit dhe shuma e kredisë
Për blerjen e një banese në treg, i punësuari në administratën publike përfiton kredi me interes deri në 3%. Diferenca ndërmjet interesit të përcaktuar sipas marrëveshjes së nënshkruar nga ministri përgjegjës për financat dhe ministri përgjegjës për strehimin me institucionet financiare dhe interesit që paguhet nga përfituesi, subvencionohet nga buxheti i shtetit.
I punësuari në administratën publike përfiton kredi në masën e barabartë me vlerën e banesës në treg nëse me vendim të Këshillit të Ministrave është miratuar një garanci shtetërore për huan ose kur institucioni financiar parashikon financim 100% të vlerës së banesës.
I punësuari në administratën publike, që banon nën normat e strehimit, sipas përcaktimeve të mësipërme, përfiton kredi të lehtësuar në masën jo më shumë se 60% e vlerës së banesës në treg që i takon sipas përbërjes së tij familjare.
Kushte emergjente për strehim
Punonjësit e administratës publike do të konsiderohen në kushte emergjente për strehim, kur janë kushtet kur bashkë me familjet banojnë në banesa në rrezik shembjeje, në banesa që nuk plotësojnë kushtet higjieno-sanitare, në banesa në proces legalizimi që pësojnë dëme për shkak të fatkeqësive natyrore, në banesa që prishen për shkak të ndërtimeve të veprave publike, të cilët nuk përfitojnë kompensim financiar nga procedurat e shpronësimit, dhe të ndërtimeve në proces legalizimi që nuk legalizohen, por trajtohen nga shteti nëpërmjet programeve të strehimit të përshtatshme.
Në kushte emergjente për strehim, do të konsiderohen edhe ato familje/individë, të cilët ndodhen në një situatë dhune në familje, e vërtetuar kjo me urdhër mbrojtjeje apo urdhër të menjëhershëm mbrojtjeje lëshuar nga gjykata.
Përfshirja në programet sociale të strehimit do të bëhet nëpërmjet paraqitjes së kërkesës on-line në portalin unik qeveritar “e-Albania”.
Kufijtë e interesave
Do të përfitojnë kredi me interes të barabartë me 0% të subvencionuar nga buxheti i shtetit nëpërmjet Entit Kombëtar të Banesave ato familje që banojnë si qiramarrës në ish-pronë private, familjet e punonjësve të Policisë së Shtetit të rënë në detyrë, si dhe fëmijët në përkujdesje të Republikës
Ndërsa përfitojnë nga programi i banesave me kosto të ulët individë e familje me të ardhura vjetore neto baras ose më të ulëta se 1/6 e vlerës mesatare të banesës në treg që përfiton individi a familja, në kohën e paraqitjes së kërkesës pranë strukturës përkatëse të njësisë së vetëqeverisjes vendore.
Ata duhet paraprakisht të vërtetojnë se nuk kanë banesë ose nuk kanë kryer asnjë transaksion për tjetërsimin e pronësisë, të paktën në 5 vjetët e fundit, përveç rastit kur pronësia mbi to ka humbur për shkak të një fatkeqësie (vdekjeje apo sëmundjeje të rëndë) ose force madhore ose që zotërojnë sipërfaqe banimi nën normat e strehimit.