Më kujtohet vizita ime e parë në Shqipëri në vitin 1985, kur konsiderohej si Koreja e Veriut e Evropës.
Kështu e nis rrëfimin e tij gazetari i “The Telegraph”, Jonathan Margolis.
Udhëtimet ishin gjithashtu të ndaluara, pantallonat ngjyrë kafe ishin e vetmja veshje e lejuar për burrat.
Po të flisje me një vizitor të huaj dënoheshe nga policia e “tmerrshme” e Sigurimit të Sigurimit të Shtetit.
Sot, Shqipëria është një vend demokratik, kandidate për t’u anëtarësuar në BE dhe një anëtare e NATO-s.
“Shqipëria është gjithashtu e njohur si një burim i një numri të madh refugjatësh të supozuar”, vëren më tej gazetari britanik.
Sipas tij, argumentet janë të ndezura për numrin e tyre dhe statusin ligjor.
Por shqiptarët dhe kushërinjtë e tyre, kosovarët etnikisht shqiptarë, shpesh provokojnë zemërim në Britani.
“Asnjë shqiptari të vetëm nuk duhet t’i jepet azil dhe as të lejohet të aplikojë për të”, komentoi së fundmi një lexues i The Telegraph. “Drejt e në aeroport dhe më pas në shtëpi”.
Pyesja veten, shkruan Margolis, a ka shqiptarë normalë e të denjë që do të bëhen britanikë krenarë?
Udhëtimi i tij filloi në Illyrian Grill House, një restorant shqiptar në Palmers Green, në veri të Londrës.
Mësimi i parë i gazetarit ishte se bizneset shqiptare nuk “i rrahin gjoksit” duke qenë si të tilla në këtë lagje.
“Është plot me familje të bukura, dy nga burrat me fanella të Arsenalit. Stafi simpatik, të gjithë shqiptarë dhe me kostum të pjesshëm kombëtar, ishin mikpritës”, shton ai.
Ndër të tjera, Margolis rrëfën eksperiencën me Tavën e Dheut – mëlçi viçi i gatuar në një pjatë balte me speca, domate, hudhër dhe (më shumë) djathë – të gjitha të shoqëruara nga një verë e kuqe e shkëlqyer shqiptare.
Shumica e klientëve janë shqiptarë. Ka fotografi në muret e shqiptarëve të mëdhenj si Nënë Tereza, kostume kombëtare në vitrina të stilit muzeal dhe një bust prej druri të heroit kombëtar, Skënderbeut.
A e sheh Olti Bokçiu të ardhmen e tij këtu?
“Unë kam edhe dy vëllezër këtu, ata kanë gra dhe fëmijë në shkollë. Gjithçka që kam, e kam për shkak të këtij vendi. Kjo është arsyeja pse në zyrën time kam flamujt e Mbretërisë së Bashkuar dhe Shqipërisë krah për krah. Në këtë vend ka punë sa të duash”, tregon sipërmarrësi shqiptar në Britani.
Mungesa e ankimit ishte e njëjtë në bisedën e radhës për gazetarin.
Adelina Morina, një kontabiliste 43-vjeçare, punon për një kompani globale softuerësh.
Morina ka lindur në Kosovë dhe ka ardhur në Britani në vitin 1992, 13 vjeç.
Ajo pajtohet sinqerisht me pikëpamjen pro-britanike të Bokçiut.
“Kam kaluar më shumë se gjysmën e jetës sime këtu. Më pëlqen. Ky është një vend i mundësive. Ju mund të mos dëshironi t’i vilni ato, veçanërisht nëse pagesa nuk është e madhe, por ka punë nëse ke ardhur të punosh”, thekson ajo.
Më pas, Margolis shkoi në Kings Road të Chelsea-t për t’u takuar me Klentiana Mahmutaj, një avokate karizmatike 44-vjeçare e lindur dhe e shkolluar në Tiranë.
Sipas tij, pas Rita Orës dhe koleges së saj këngëtare Dua Lipa, ajo është shqiptarja me profilin më të vlerësuar në Britani.
Si avokate, ajo ka ndjekur penalisht organet zyrtare, duke përfshirë Agjencinë e Mjedisit, Zyrën e Mashtrimeve të Rënda dhe Policinë Metropolitane.
Mahmutaj është krenare, si një grua e lindur jashtë vendit, që i lejon vetes mundësinë për një punë kaq të ndjeshme.
“Në Shqipëri, nepotizmi është i tillë që nuk do të mund të bëhesha juriste”, vëren ajo.
Megjithatë, ajo kundërshton mediat dhe politikanët që nënkuptojnë se të gjithë shqiptarët janë kriminelë duke vënë në pah përkatësinë etnike të atyre pak të dënuarve.
“Shqiptarët janë njerëz të talentuar”, thotë ajo. “Jemi vetëm 3.1 milionë vetë në Shqipëri, por ne kemi dhënë kontribute të mëdha këtu dhe në mbarë botën në akademi, në shkencë, në mjekësi, në banka. Secili prej nesh duhet të bërtasi se jemi shqiptar në vend që ta fshehi atë”.
