The Guardian
U zbuluan detajet e thirrjes pas samitit, në të cilën Presidenti Amerikan mbështet planin që Kievi të heqë dorë nga rajoni i Donbasit
Donald Trump do të mbështesë një plan për t’ia lëshuar territorin e papushtuar ukrainas Rusisë për të siguruar fundin e luftës midis dy vendeve, u raportua të shtunën, pasi u publikuan detajet e telefonatës së tij pas samitit me udhëheqësit evropianë.
Trump u tha udhëheqësve evropianë se besonte se një marrëveshje paqeje mund të negociohej nëse presidenti ukrainas, Volodymyr Zelenskyy, pranonte të hiqte dorë nga rajoni i Donbasit, të cilin pushtuesit rusë nuk kanë qenë në gjendje ta pushtojnë në më shumë se tre vjet luftime, raportoi New York Times , duke cituar dy zyrtarë të lartë evropianë.
Dy burime me njohuri të drejtpërdrejta për bisedimet në Alaska i thanë gazetës Guardian se Putin kërkoi që Ukraina të tërhiqej nga Donbasi, i cili përbëhet nga rajonet Donestk dhe Luhansk, si kusht për t’i dhënë fund luftës, por i ofroi Trumpit një ngrirje përgjatë vijës së mbetur të frontit.
Edhe pse Luhansku është pothuajse tërësisht nën kontrollin rus, Ukraina ende mban pjesë kyçe të Donetskut, duke përfshirë qytetet Kramatorsk dhe Sloviansk, si dhe pozicione të fortifikuara rëndë, mbrojtja e të cilave ka kushtuar dhjetëra mijëra jetë.
Putin i tha Trump se në këmbim të Donetskut dhe Luhanskut, ai do të ndalonte përparimet e mëtejshme dhe do të ngrinte vijën e frontit në rajonin jugor ukrainas të Khersonit dhe Zaporizhzhisë, ku forcat ruse zënë zona të konsiderueshme.
Mbështetja e Trump për t’ia lëshuar Rusisë rajonin Donbas të Ukrainës, i cili është i pasur me burime minerale, përfshirë qymyrin dhe xeherorin e hekurit, vjen ndërsa ai shprehu mbështetje për të ecur drejtpërdrejt drejt një marrëveshjeje paqeje dhe jo nëpërmjet një armëpushimi, i cili, tha Trump në një postim në rrjetet sociale të shtunën, “shpesh nuk qëndron”.
Mbështetja e SHBA-së për dhënien e Donbasit Rusisë përfaqëson një shkelje të marrëdhënieve me Ukrainën dhe aleatët evropianë që kundërshtojnë një marrëveshje të tillë.
Si pjesë e një marrëveshjeje, SHBA-të janë gati të jenë pjesë e garancive të sigurisë për Ukrainën, tha të shtunën kancelari gjerman, Friedrich Merz. Trump ka kërcënuar me penalitete ekonomike vendet që blejnë naftë ruse nëse Moska refuzon një marrëveshje dhe fluturoi bombardues amerikanë mbi udhëheqësin rus ndërsa ai mbërriti në Alaska.
Por udhëheqësit ukrainas dhe evropianë kanë frikë se një marrëveshje e drejtpërdrejtë paqeje, duke anashkaluar një armëpushim paraprak, i jep Moskës një avantazh në bisedime. Zelensky pritet të shkojë në Uashington të hënën për t’u takuar me Trumpin. Evropianët u ftuan të bashkoheshin me udhëheqësin ukrainas në Shtëpinë e Bardhë, thanë zyrtarët për New York Times.
Trump pretendoi të shtunën në postimin e tij se “të gjithë vendosën” se ishte më mirë të negociohej drejtpërdrejt një marrëveshje paqeje, megjithëse udhëheqësit evropianë treguan se kjo nuk ishte pikëpamja e tyre.
Një deklaratë e përbashkët e lëshuar nga udhëheqësit evropianë tha se ata ishin “të gatshëm të punonin me Presidentin e SHBA-së Trump dhe Presidentin ukrainas Zelenskyy drejt një samiti trepalësh me mbështetjen evropiane”, por “do të jetë detyrë e Ukrainës të marrë vendime në territorin e saj. Kufijtë ndërkombëtarë nuk duhet të ndryshohen me forcë”.
The Guardian