Burimi: The Daily Telegraph
Është koha të lëmë mënjanë indinjatën, pasionin dhe dëshirën për iluzione, dhe të përballemi me faktet: në atë që ndoshta do të hyjë në histori si dështimi më i madh i politikës së jashtme të Perëndimit në shekullin XXI, Ukraina e ka humbur luftën kundër Rusisë.
Konflikti ka gjasë të përfundojë më herët sesa më vonë – dhe me kushte që favorizojnë Putinin. Britania duhet të pranojë se lufta në Ukrainë është praktikisht e mbaruar – dhe të përgatitet për një përplasje edhe më të madhe që po vjen.
Bisedimet në Alaskë midis Trumpit dhe Putinit kanë skandalizuar opinionin evropian. Burimet nga mbrojtja britanike kanë shprehur, për mua, neverinë e tyre ndaj faktit që udhëheqësi i botës së lirë do të ulet me sundimtarin më të pamëshirshëm autoritar të gjallë, për të copëtuar një vend që ka luftuar heroikisht për parimet liberale dhe demokratike mbi të cilat u themelua Amerika – parime që po zbehen nga një politikë e jashtme amerikane gjithnjë e më shumë transaksionale. Se Trumpi shpreson të përmbyllë marrëveshjen duke i dhënë Putinit qasje në mineralet e rralla të Ukrainës, kjo i jep një erë neo-koloniale kësaj tradhtie të rëndë.
Indinjata e drejtë e Evropës është e përzier me hipokrizi. Ukraina është djegur jo vetëm nga politika e pamëshirshme “Së pari Amerika” e Trumpit, por edhe nga refuzimi katastrofik i Evropës për të investuar në mbrojtjen e vet. Fundi i luftës është i pashmangshëm – dhe ai do ta zhysë Evropën në momentin më të rrezikshëm që nga viti 1939.
Tani ka ndryshuar dinamika gjeopolitike që i ka mundësuar Ukrainës të mbajë vijën e frontit kundër Rusisë. Administrata Biden ishte e kënaqur ta mbante luftën në një gjendje të ngecjes së përhershme. Shpresa ishte që Perëndimi do të shteronte fuqinë e Rusisë, me kalimin e kohës, duke minimizuar rrezikun e konfrontimit bërthamor.
Por, administrata Trump, larg dëshirës për të shkatërruar ngadalë Rusinë, kërkon ta ushqejë Moskën si aleate, ndërsa po përpiqet të frenojë kërcënimin më të madh ndaj supremacisë amerikane – Kinën në ngritje. Teksa Moska po bëhet gjithnjë e më shumë e varur nga blerjet kineze të naftës dhe investimet, Uashingtoni ka frikë se një Rusi e varfëruar dhe e izoluar rrezikon të bëhet shtet satelitor i Kinës.
Tani ekziston një logjikë strategjike për të dyja palët – Kievin dhe Moskën – për ta përfunduar luftën. Me Perëndimin të papërgatitur për të rritur në mënyrë vendimtare mbështetjen, Ukraina e di se sa më shumë të zgjasë lufta, aq më katastrofike do të jetë për të në aspektin ekonomik, demografik dhe – në një vend me rrënjë të cekëta demokratike – edhe në aspektin politik.
Ekspertët kryesorë të Uashingtonit për Rusinë, si Thomas Graham – studiues në Këshillin për Marrëdhënie me Jashtë – besojnë se Rusia është në prag të fitores të sigurt: “Nëse Kremlini do të arrinte një zgjidhje të negociuar tani, do të fitonte shumicën e asaj që kërkon. Ukraina nuk do të anëtarësohet në NATO. Rusët nuk do të tërhiqen nga territoret që aktualisht pushtojnë në Ukrainë. Çështja e diskriminimit ndaj rusishtfolësve do të zgjidhet, pasi shumica e tyre tani jetojnë në territore të pushtuara nga Rusia”.
Aleatët e Trumpit janë të bindur se Putini e ka kuptuar tashmë se ambiciet e tij më madhështore rrezikojnë të kthehen në të kundërtën e asaj që dëshiron: sa më gjatë të zgjasë një luftë që synon të mbrojë madhështinë ruse, aq më shumë Rusia rrezikon të rrëshqasë më poshtë në renditjen e fuqive të mëdha.
Trumpi do ta marrë marrëveshjen e vet edhe nëse bisedimet në Alaskë nuk sjellin rezultat. Në vend që ta dënojë Trumpin, Britania duhet të përqendrojë gjithë energjinë e saj për t’u përgatitur për një epokë të re me rreziqe të larta.
Edhe vetë aleatët e Trumpit më kanë shprehur shqetësimin se presidenti mund të hartojë një marrëveshje të nxituar që copëton Ukrainën – dhe të shtrëngojë Evropën duke kërcënuar ta bllokojë atë nga sigurimi për Kievin i armëve dhe i teknologjisë amerikane.
Putini do të ndjehet i inkurajuar nga marrëveshja që pritet të vijë. Ai do të përqendrohet në ripërtëritjen e ushtrisë së tij dhe në shqyrtimin e planeve të tjera ekspansioniste kundër Moldavisë dhe Gjeorgjisë. Nuk është e paimagjinueshme që një konflikt i përmasave të plota, në gjithë Evropën, do të shpërthejë brenda dekadës së ardhshme.
Mënyra më e mirë për të parandaluar një skenar të tillë është ndërtimi i një fuqie aq të fortë ushtarake evropiane sa të pengojë Putinin. Megjithatë, kjo është një sfidë edhe më e ndërlikuar, sidomos në kushtet kur Amerika është tërhequr në mënyrë efektive nga rajoni.
Britania, në veçanti, duhet të zgjohet. Në vendosmërinë për të mbetur fuqi e madhe ushtarake, klasa politike shmang pyetjen se cilat kapacitete ushtarake duhet të jenë prioritet. Mbretëria e Bashkuar duhet të vendosë nëse mund t’i shërbejë më mirë Evropës duke forcuar ushtrinë tokësore, apo duke përforcuar fuqinë detare dhe ajrore.
Disa qarqe ushtarake kërkojnë të fokusohemi në mbrojtjen e Veriut Arktik, ku flota e fshehtë e Rusisë kërcënon infrastrukturën kritike, si kabllot nënujore, dhe të modelojmë skenarët e luftës se si Forcat Ajrore Mbretërore (RAF) mund të ofrojnë mbështetje ajrore për forcat e shtrira tokësore gjermane dhe polake në rast të një lufte botërore. Një vendim duhet marrë – dhe duhet marrë shpejt.
Ka ardhur gjithashtu koha që Britania të përgatitet për një epokë të re të luftës hibride. Sipas ekspertit për Rusinë, Mark Galeotti, Moska po largohet nga sulmet e mëdha kibernetike dhe po i drejtohet sabotimit të shërbimeve tashmë të dobësuara, në mënyrë që të shtojë ndjenjën e përgjithshme se “gjithçka është në kolaps”.
Si rezultat i asaj që Galeotti e quan “vështirësia si armë”, mund të ndodhë që të mos jemi në gjendje të shikojmë një film në mbrëmje, apo të mos arrijmë të rezervojmë një biletë treni sepse platforma në internet nuk funksionon.
Galeotti më ka thënë: “Thelbi i qasjes ruse ndaj luftës është të përpiqet të na paralizojë, të na çojë në një gjendje të thellë zhgënjimi me sistemin tonë, saqë të jemi aq të zënë duke menduar se asgjë nuk funksionon dhe duke vënë në pikëpyetje vetë bazat e sistemit – sa të mos jemi më në gjendje të organizojmë ndonjë pengesë serioze ndaj veprimtarisë ruse”.
Britania është shumë e papërgatitur për t’u përballur me këtë lloj të ri, të panjohur dhe të fuqishëm konflikti. Rusia do të kënaqet veçanërisht duke na shënjestruar. Kremlini ushqen një armiqësi surreale ndaj Britanisë; anglomania e sinqertë përzihet me anglofobi të çrregullt.
Elitat ruse priren ta shohin Britaninë si një komb me intelekt të lartë, duke e konsideruar arsimin britanik si arritjen absolute – dhe madje me një lloj romantizmi besojnë se stacionet policore britanike janë të mbushura me gjenialitetin e llojit të Sherlok Homsit.
Me të njëjtën logjikë, Kremlini priret t’i perceptojë britanikët si antagonistët më mjeshtërorë dhe më tinëzarë të Perëndimit. Kremlini është i bindur se Britania i dha Amerikës idenë për të nxitur Revolucionin Portokalli në Ukrainë – dhe po përgatitet për hakmarrje.
Ndërsa një epokë e re errësire zbret mbi Evropën, ka pak kohë për fajësime apo pendesa. Bota jonë po bëhet gjithnjë e më e rrezikshme; ne duhet të jemi të përgatitur.